در پی اعتراض چین به تماس تلفنی اخیر که بین دونالد ترامپ، رئیس جمهوری منتخب آمریکا، با رئیس جمهوری تایوان انجام شده، دولت اوباما روز دوشنبه، ۱۵ آذر، کوشید تا در مورد تداوم سیاست آمریکا در قبال چین به مقامات چینی اطمینان و قوت قلب دهد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، جاش ارنِست، سخنگوی کاخ سفید، روز دوشنبه در این باره گفت که مقامهای ارشد شورای امنیت ملی آمریکا طی آخرهفته جاری دو بار در این باره با مقامهای چینی صحبت کردهاند.
وی افزود که مقامهای ارشد آمریکایی در این گفتوگوها به مقامهای چینی اطمینان دادهاند که واشینگتن همچنان به سیاست «چین واحد» متعهد است و سیاست درازمدت ایالات متحده در قبال چین همچنان پابرجاست.
دونالد ترامپ و تسای اینگون، رئیس جمهوری تایوان، روز جمعه، ۱۲ آذر، طی یک تماس تلفنی ده دقیقهای به «روابط نزدیک اقتصادی، سیاسی و امنیتی» بین آمریکا و تایوان اشاره کردند و آقای ترامپ همچنین پیروزی خانم تسای اینگون در انتخابات ریاست جمهوری اوایل سال جاری میلادی را تبریک گفت.
این نخستین تماس تلفنی در نوع خود از سال ۱۹۷۹ به این سو است؛ در آن سال جیمی کارتر، رئیس جمهوری وقت آمریکا، با اعلام سیاست «چین واحد» از ارتباط دیپلماتیک جداگانه با تایوان فاصله گرفته و تایوان را به عنوان بخشی از «چین واحد» به رسمیت شناخت.
چین جدایی تایوان را به رسمیت نمیشناسد و آن را یک استان خود قلمداد کرده و به هرگونه اقدامی که به نوعی حمایت از استقلال تایوان تلقی شود واکنش منفی نشان میدهد.
تماس تلفنی آقای ترامپ همچنین باعث انتقاد وزیر خارجه چین شده و وی گفته است که شکایتنامهای را در این خصوص به طرف آمریکایی تسلیم کرده و خواستار احتیاط آمریکا در ارتباط با موضوع تایوان شده است.
دونالد ترامپ در حالی در سیاست خارجی ایالات متحده جنجال و برای دولت اوباما دردسر درست کرده که نزدیک به یک ماه و نیم دیگر، روز ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷، تازه به کاخ سفید پا میگذارد و هنوز رسما رئیس جمهور آمریکا محسوب نمیشود.
جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید، در ادامه سخنان روز دوشنبه خود در این باره گفت که «سیاست [چین واحد] ۴۰ سال است که دوام داشته و کانون توجه آن حفظ و توسعه ثبات در تنگهای است که چین و تایوان را از هم جدا میکند، ثباتی که با منافع ایالات متحده نیز همسو است.»
آقای ارنست اما در عین حال با اشاره به دونالد ترامپ افزود که «اگر تیم رئیس جمهور منتخب در این خصوص هدف دیگری دارند میتوانند خودشان در این باره توضیح بدهند.»
سخنگوی کاخ سفید در پایان اضافه کرد که «دولت چین در پکن برای این مسئله اولویت فوقالعادهای قائل شده و این موضوع حساسی است. اگر این قضیه بالا بگیرد ممکن است به برخی از پیشرفتهایی که در مناسباتمان با چین به دست آوردهایم، ضربه بزند».
با وجود تنشهای بین آمریکا و چین بر سر موضوعاتی چون تجارت و ادعاهای ارضی چین در دریای چین جنوبی، دولت اوباما در روابطش با چین بر همکاری در مسائل جهانی نظیر تغییرات اقلیمی و برنامههای هستهای ایران و کره شمالی متمرکز بوده است.
در پی اعتراض چین به تماس تلفنی مذکور، دونالد ترامپ در یک پیام توئیتری از این اقدام خود دفاع کرده و نوشت که «خیلی جالب است که چطوری آمریکا میلیاردها دلار سلاح و تجهیزات نظامی به تایوان میفروشد، اما من نباید یک پیام تبریک را بپذیرم.»
از سوی دیگر، مایک پنس، معاون اول آقای ترامپ، نیز روز یکشنبه تماس تلفنی یادشده را کماهمیت دانسته و گفت که این تماس تلفنی تنها «برای عرض ادب» انجام شده و منظور از آن، نشان دادن تغییر در سیاست آمریکا در قبال چین نیست.