ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، در دیداری کمسابقه از مصر، روز دوشنبه ۲۰ بهمن وارد قاهره میشود.
این نخستین بار پس از روی کارآمدن عبدالفتاح سیسی در مقام ریاست جمهوری مصر و اولین بار پس از رخدادهای سالهای گذشته جهان عرب است که یک رئیس جمهوری روسیه از مصر دیدار میکند.
دیدار آقای پوتین از مصر دو روزه است. او آخرین بار ده سال پیش در زمان ریاست جمهوری حسنی مبارک از مصر دیدار کرده بود.
به نوشته خبرگزاری فرانسه، هرچه که مصر از آمریکا دور شدهاست، به همان میزان برای گسترش نفوذ روسیه جا باز کردهاست.
ناظران امور میگویند، ناخشنودی حکومت جدید مصر از دخالت چهار سال پیش باراک اوباما در امور مصر و درخواست اکید او در ژانویه ۲۰۱۱ از حسنی مبارک برای کنارهگیری از قدرت، حکومت عبدالفتاح سیسی را که تا حد زیادی ادامهدهنده سیاستهای دوران مبارک است به روسیه نزدیک کردهاست.
به گفته این ناظران، روسیه نیز از سردی روابط مصر با آمریکا بهره برده و تلاش کردهاست جای پای خود را در مصر و شمال آفریقا تقویت کند.
آمریکا از تحولات تابستان ۲۰۱۳ مصر که به برکناری محمد مرسی، نماینده اخوان المسلمین انجامید و قدرت گرفتن سیسی انجامید، ناخشنود بود و همکاریهای بازرگانی و نظامی خود را با مصر به حالت تعلیق در آورد و در دو سال گذشته نیز پی در پی از محاکمات مهرههای اخوان در مصر انتقاد کردهاست.
ناظران میگویند، مصر با ناخشنودی از این سیاستهای کاخ سفید، روسیه و شخص پوتین را به یکی از حامیان مهم غیرعرب خود مبدل کردهاست.
مصر تنها در زمان حکومت جمال عبدالناصر از سوی شوروی مورد حمایت بود اما پس از روی کارآمدن انور سادات و سپس حکومت سی ساله حسنی مبارک، این کشور همواره همپیمان آمریکا به شمار میآمد.
ژنرال سیسی که تابستان گذشته رسماً از مسکو دیدار کرد، تاکید کرده بود که به سوی امضای قراردادهای کلان خرید تسلیحاتی از روسیه گام برخواهد داشت؛ امری که با استقبال گرم کرملین روبرو شد.
ایجاد یک منطقه بازرگانی مشترک در نزدیکی آبراه استراتژیک سوئز، با مشارکت اولیه مصر و روسیه و سپس افزوده شدن قزاقستان و بلاروس به آن، از سوی رهبران مصر و روسیه در مذاکرات جاری آنها در قاهره بررسی میشود.
مصر از تابستان گذشته پروژه عظیم چهارمیلیارد دلاری برای گسترش آبراه سوئز را کلید زدهاست.
بلندپایگان کرملین گفتهاند، گسترش همکاریهای اقتصادی دوجانبه نیز در دستور مذاکرات پوتین-سیسی قرار دارد.
شبکه آرتی روسیه خبر دادهاست که پوتین و سیسی احتمال خارج کردن دلار آمریکا از مبنای مناسبات تجاری فیمابین خود را بررسی میکنند.
مسائل خاورمیانه و شمال آفریقا در حالی که لیبی، همسایه مصر همچنان دستخوش بیثباتی است، و گسترش خطرات ناشی از پیشرویهای گروه اسلامگرایان افراطی «بوکوحرام» در نیجریه و خطرات آن برای چاد و کامرون نیز در مذاکرات روسای جمهوری روسیه و مصر بررسی میشود.
مصر که در یکسال و نیم اخیر تا حد زیادی از بحرانهای سالهای گذشته دور شده بود، در روزهای گذشته با موجی از ناآرامی و انفجارهای پراکنده در چند شهر و نیز حملات مرگبار نیروهای بیعت کرده با گروه «حکومت اسلامی» در صحرای سینا روبرو شدهاست.
دهها نفر از نظامیان مصری بدست نیروهای «خلافت سینا»، که شاخه مصری گروه «حکومت اسلامی» است، کشته شدهاند، که آخرین مورد آن، حمله دو هفته پیش بود.
پوتین نیز در حالی سفر خاورمیانهای خود را آغاز میکند که کشورش با تهدید تحریمهای بیشتر از سوی غرب بخاطر دخالت در بحران نظامی شرق اوکراین روبهرو است.
آقای پوتین در حالی میکوشد نفوذ روسیه در مصر و شمال آفریقا را گسترش دهد که این احتمال مطرح است که غرب، بهویژه آمریکا، در صورت عدم حل مسالمتجویانه بحران اوکراین، بهزودی محمولههای جدید نظامی برای ارتش مرکزی اوکراین در نبرد این کشور با شورشیهای مورد حمایت روسیه بفرستد؛ امری که به گفته بسیاری از ناظران، جنگ شرق و غرب را دوباره تداعی میکند.