لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۵ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۹:۴۵

روزنامه‌های دوشنبه ۱۴ شهریور ۱۳۹۰


اعتراضات روز شنبه در ارومیه و تبریز در شماره دوشنبه روزنامه‌های جمهوری اسلامی، اعتماد، کیهان، حمایت، و شرق بازتاب‌های گسترده و البته متفاوتی داشته‌است. از جمله روزنامه جمهوری اسلامی از «زد و خورد» گروهی با یگان‌های ویژه و بازداشت شماری از معترضان گزارش داده، و البته نوشته که در اعتراضات هفته قبل نیز دست‌کم «۱۲۰ نفر» بازداشت شده بودند.

روزنامه روزگار از «ستاره‌دار شدن یکصد دانشجوی دیگر» و «تشدید محدودیت‌های گزینشی در دانشگاه آزاد» خبر داده‌است.

روزنامه اعتماد گزارش داده که هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی «از انتشار گزارش دیوان محاسبات درباره پیامدهای منفی سفرهای استانی دولت» جلوگیری کرده، و روزنامه کیهان و شرق نیز «واکنش سپاه به تهدید سارکوزی» را مورد توجه قرار داده‌اند.

بازتاب گسترده اعتراضات تبریز و ارومیه در روزنامه‌ها

دومین دور از اعتراضات در ارومیه و تبریز به خشک شدن دریاچه ارومیه در شماره دوشنبه روزنامه‌های جمهوری اسلامی، اعتماد، کیهان، شرق، و حمایت بازتاب‌های متفاوتی داشته‌است.

روزنامه جمهوری اسلامی خبر داده که «در ارومیه عصر روز شنبه ۱۲ شهریور معابر و میادین و برخی از خیابان‌های اصلی شهر شاهد حضور معترضان به رد دو فوریتی احیای دریاچه ارومیه توسط نمایندگان مجلس شورای اسلامی بود که در پاره‌ای از موارد به زد و خورد مردم با عوامل نیروی انتظامی و یگان ویژه که قصد متفرق کردن مردم را داشتند انجامید.»

این روزنامه تعداد بازداشت‌شدگان اعتراضات دوازدهم شهریور را اعلام نکرده اما خبر داده که در اعتراضات یک هفته پیش، شنبه ۵ شهریور، در ارومیه «بیش از ۱۲۰ نفر از معترضان بازداشت شده‌اند.»

روزنامه جمهوری اسلامی همچنین گزارش داده که شنبه ۱۲ شهریور همزمان با ارومیه در تبریز نیز «گروهی از مردم که تعداد آن‌ها بالای ۵۰۰ نفر تخمین زده می‌شد در منطقه مرکزی شهر تبریز، منطقه بازار، دست به تظاهرات زده و از رد دو فوریت لایحه انتقال آب از ارس به دریاچه ارومیه در مجلس انتقاد کردند که با مداخله پلیس متفرق شدند.»

این روزنامه از قول «برخی از فعالان محیط زیست» نوشته «پس از خشک شدن دریاچه ارومیه اوضاع به سمت بیابانی شدن پیش خواهد رفت و توفان نمک نیز شهرهای اطراف دریاچه را نابود می‌کند.»

اما روزنامه حمایت، وابسته به قوه قضائیه، ضمن تائید وجود راهپیمایی و اعتراض در ارومیه و تبریز نوشته‌است که «در چند روز گذشته جریان ضد انقلاب تلاش کرده‌است تا ماجرای دریاچه ارومیه را به چالشی امنیتی برای کشور تبدیل کند.»

این روزنامه وابسته به قوه قضائیه همچنین اعتراضات در ارومیه و تبریز را به «دشمن» نسبت داده و نوشته‌است «دشمن با اقدامات ضد امنیتی قصد نفاق و تفرقه‌افکنی در نزد اقوام آذری دارد.»

روزنامه حمایت البته تاکید کرده که دریاچه ارومیه در خطر خشکی قرار دارد و وعده داده که «نجات دریاچه ارومیه» بار دیگر «در دستور کار مجلس» قرار خواهد گرفت.

روزنامه کیهان که تحت نظر نماینده آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، فعالیت می‌کند اعتراضات در ارومیه و تبریز را به «جوسازی رسانه‌های بیگانه» نسبت داده‌است.

کیهان این اعتراض‌ها را ناشی از «اقدام هماهنگ و برنامه‌ریزی شده از سوی رسانه‌های معاند و ضد انقلاب» توصیف کرده و رسانه‌ها را متهم کرده که تلاش کرده‌اند «موضوع کم‌آبی دریاچه ارومیه که به دلیل کمبود بارندگی و عوامل زیست‌محیطی بوجود آمده به موضوعی امنیتی برای جمهوری اسلامی ایران تبدیل شود.»

روزنامه اعتماد با اشاره به اینکه «اعتراضات به خشکی دریاچه ارومیه یک خواست ملی است» نوشته «خالی شدن کاسه دریاچه ارومیه از آب روزبه‌روز ابعاد تازه‌تری به خود گرفته و با اعتراض‌های مردمی به خواست ملی برای کشور بدل می‌شود.»

این روزنامه ضمن تاکید براینکه «هرگونه امنیتی و سیاسی شدن» بحران خشک شدن دریاچه ارومیه «به زیان منافع کشور است» نوشته که البته «دستگاه‌های مرتبط با حوضه آبخیز ارومیه» هم تاکنون «هیچ طرح کارآمدی برای نجات نگین فیروزه‌ای غرب ایران ارائه نداده‌اند.»

اعتماد هم‌چنین خبر داده که «پس از اعتراضات روزهای اخیر در برخی شهرهای غرب کشور و ایجاد نگرانی شهروندان از رای نیاوردن طرح دو فوریتی آبرسانی به دریاچه ارومیه، قرار بر این شده این طرح در اوایل مهرماه و پس از بررسی سریع در کمیسیون کشاورزی، بار دیگر در دستور کار صحن مجلس قرار بگیرد» و البته برخی نمایندگان مجلس هم «تاکید دارند که همه‌چیز بستگی به خواست محمود احمدی‌نژاد و کابینه‌اش دارد چرا که در سفرهای استانی، احمدی‌نژاد بودجه‌هایی را برای جلوگیری از خشک شدن دریاچه ارومیه مصوب کرده بود» اما «دولت این بودجه را هنوز در اختیار وزارت نیرو قرار نداده‌است.»

انتقاد حقوقی به بازداشت‌ها در اعتراضات ارومیه و تبریز

یوسف مولایی حقوقدان و وکیل طی یادداشتی با تیتر «حق ما بر سلامت دریاچه ارومیه» در روزنامه اعتماد نوشته «حق به محیط زیست منعکس‌کننده ارزش‌های متعالی و پایه‌ای همانند حق به حیات، حق به سلامتی، حق به زندگی با استاندارد است، و هم با پیش‌نیازهای تداوم حیات نسل کنونی و نسل‌های آتی همانند توسعه پایدار ارتباط تنگاتنگ و ارگانیک دارد.»

یوسف مولایی با مرور و استناد به کنوانسیون‌های بین‌المللی و تاکید براینکه «حق به محیط‌زیست سالم به عنوان بخش لاینجزای حقوق بشر در اسناد بین‌المللی زیادی مورد تایید و تاکید قرار گرفته‌است»، و «حق دسترسی به اطلاعات زیست‌محیطی»، «مشارکت عمومی در تصمیم‌گیری‌های زیست‌محیطی»، «حق دسترسی به عدالت زیست‌محیطی» امروز «سه‌پایه اصلی کنوانسیون آرهوس را تشکیل می‌دهند.»

این حقوقدان در روزنامه اعتماد نوشته که با توجه به ضرورت و تکلیف مردم در مشارکت نسبت به تصمیم‌گیری‌های زیست‌محیطی و فعالیت صادقانه و سازنده آن‌ها در رفع نگرانی‌های زیست‌محیطی «حضور مسئولانه مردم آذربایجان در جلب توجه مسئولان و ترغیب آن‌ها به سرعت بخشیدن» به رفع «مشکل دریاچه ارومیه را باید به فال نیک گرفت و از این رهگذر گفتمان ملی را هدایت و سازماندهی کرد.»

یوسف مولایی همچنین نوشته که مقامات و نهادهای حکومتی «باید فعالیت مسئولانه و مسالمت‌آمیز شهروندان در انجام تکلیف و اعمال حق خود را از دایره جرم‌انگاری خارج کرده و جاذبه‌های مثبت آن را درک کرده و در چارچوب ظرفیت‌های قانون اساسی آن را در مسیر سازندگی هدایت و مدیریت کنند»، و برای نشان دادن چنین درکی باید در «گام اول» را «با آزادی همه بازداشت‌شدگان تجمعات مسالمت‌آمیز اخیر» بردارند.

محمد صالح نقره‌کار وکیل دادگستری نیز طی یادداشتی به بررسی «پشتوانه حقوقی دریاچه ارومیه» در روزنامه شرق پرداخته و نوشته «مسائل محیط‌زیستی در کشور از مصادیق حقوق اساسی شهروندان و به دلالت اصل ۵۰ قانون اساسی، مورد حمایت و صیانت مقامات حوزه عمومی است.»

این وکیل دادگستری با تاکید براینکه «مسئله محیط‌زیست دیگر حیاط خلوت پیمانکاران یا ملک طلق سیاست‌گذاران توسعه‌خواه نیست» نوشته «ده‌ها سازمان و ارگان و تجمع دولتی و غیردولتی و ملی و فراملی، قدر آن را دانسته و در صدر می‌نشانند» و «اقتدار قانونی و ضمانت اجرای کیفری و انضباطی و میلیون‌ها چشم و زبان مدعی، نخواهد گذاشت محیط‌زیست احساس بی‌پناهی کند.»

یادداشت‌نویس روزنامه شرق با طرح این پرسش که «چرا مطالعات زیست‌محیطی و ارزیابی‌های تخصصی پیش‌بینی‌پذیر، مورد توجه قرار نگرفت و با وجود دغدغه‌هایی که دلسوزان در زمینه آثار سوء احداث پل کلانتری ابراز داشتند، صداها ناشنیده ماند»، از اینکه «محیط‌زیست آن‌طور که در خور توجه‌است مورد حمایت کیفری و برخوردار از پشتوانه قدرت نیست» اظهار تاسف کرده‌است.

محمدصالح نقره‌کار درعین حال از مقام‌های قضایی پرسیده که « چرا مدعی‌العموم در راستای استیفای حقوق عامه و احقاق حقوق شهروندی، علم حمایت پیشگیرانه از محیط‌زیست را بلند نمی‌کند و چرا ضابطان مربوطه در سازمان محیط‌زیست و... که علی‌القاعده باید اعلان گزارش کنند، کوتاهی می‌ورزند.»

«ستاره‌دار شدن یکصد دانشجوی دیگر»

روزنامه روزگار از «ستاره‌دار شدن یکصد دانشجوی دیگر» و «تشدید اعمال محدودیت‌های گزینشی در دانشگاه آزاد» خبر داده‌است.

این روزنامه گزارش داده که « روز یک شنبه مرکز آزمون دانشگاه آزاد اسلامی در خیابان پاسداران مملو از دانشجویانی بود که به شکل‌های مختلف به نتایج آزمون کارشناسی ارشد این دانشگاه اعتراض داشتند» نوشته «بیش از ۱۰۰ نفر از داوطلبان کنکور کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد موفق به عبور از سد گزینش این دانشگاه نشدند» و این دانشجویان «وقتی با مشخصات داوطلبی به سایت دانشگاه آزاد مراجعه می‌کنند، هیچ کارنامه‌ای و رتبه‌ای برای آن‌ها به نمایش درنمی آید.»

روزگار با تاکید براینکه «گزینش امسال به شکل پررنگتری در مقایسه با سال‌های قبل به کنکور کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد هم کشیده شد» از قول حجت الاسلام علیرضا سلیمی نماینده دلیجان و عضو اصولگرای مجلس هشتم نوشته «کسانی که به نحوی در مسائل سیاسی آتش بیار معرکه هستند و کسانی که نظام را متهم و برای آن ایجاد مشکل کرده‌اند، طبیعی است که جایی در دانشگاه‌های ما چه آزاد و چه دولتی ندارند.»
حجت الاسلام سلیمی، عضو کمیسیون آموزش مجلس، همچنین «ضمن دفاع از ستاره دار کردن دانشجویان» به روزنامه روزگار گفته «سلایق سیاسی از برکات نظام است اما براندازها و کسانی که در فتنه ۸۸ دخیل بودند فرق دارند.»

همزمان سعدالله نصیری از نمایندگان نزدیک به اصلاح طلبان محروم کردن دانشجویان از ادامه تحصیل را در ردیف «مسائل امنیتی و اطلاعاتی» بر شمرده و به روزنامه روزگار گفته وقتی «پای مسائل امنیتی و اطلاعاتی در مورد این افراد وسط می‌آید پیگیری و دخالت ما هیچ نتیجه‌ای ندارد.»

امیر طاهرخانی دیگر عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی نیز با انتقاد از ستاره‌دار کردن دانشجویان گفته « محدود کردن دانشجویان از ادامه تحصیل به بهانه‌های مختلف زیبنده کشور و نظام ما نیست.»

روزنامه روزگار همچنین گزارش داده که علی عباس پور تهرانی فرد، ریس کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی «معتقد است گزینش دانشجو در کشور ما از جنبه‌های مختلف دینی و مذهبی، اخلاقی و... امری عادی است و جزء مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی است.»

به نوشته این روزنامه، عباس پور تهرانی فرد «به عنوان مثال» از «کسانی» نامبرده که «ادیان رسمی کشور را نداشته باشند یا مشکل اخلاقی داشته باشند»، و تاکید کرده که چنین افرادی «نمی‌توانند استخدام شوند یا ادامه تحصیل بدهند.»

جلوگیری از انتشار گزارش «پیامدهای منفی سفرهای استانی دولت»

روزنامه اعتماد خبر داده که هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی «از انتشار گزارش دیوان محاسبات درباره ابعاد منفی سفرهای استانی محمود احمدی نژاد» جلوگیری کرده‌است.

به گزارش این روزنامه درحالی که «نگرانی نمایندگان مجلس از آغاز دور چهارم سفرهای استانی دولت احمدی‌نژاد در آستانه انتخابات مجلس بالا گرفته»، دیوان محاسبات «گزارشی مفصل از اجرایی نشدن بخش وسیعی از وعده‌های دولت نهم و دهم به مجلس داده‌است.»

اعتماد همچنین خبر داده که به رغم آنکه دیوان محاسبات این گزارش را به مجلس ارسال کرده اما «هیئت رئیسه مجلس مخالف انتشار آن است و آن را به صورت محرمانه در اختیار خود نگه داشته‌است.»

این روزنامه با اشاره به جلوگیری هیئت رئیسه مجلس هشتم از قرائت این گزارش در مجلس، نوشته «نمایندگان معترض هستند و به استناد قانون می‌گویند گزارش‌های دیوان محاسبات باید در اختیار افکار عمومی قرار بگیرد و عدم انتشار گزارشی به این مهمی که می‌گوید نتیجه واقعی سفرهای استانی دولت نهم و دهم چه بوده، خلاف قانون و انتشار آزاد اطلاعات است.»

محمدرضا باهنر، نایب‌رییس مجلس نیز به روزنامه اعتماد گفته «چون دیوان محاسبات تنها اجرا نشدن پروژه‌ها و طرح‌های مصوب سفرهای استانی را گزارش داده، صلاح نبود آن را رسانه‌ای کنیم.»

اعتماد جزئیات این گزارش را منتشر نکرده اما درباره محتوای کلی گزارش دیوان محاسبات نوشته که دیوان محاسبات در این گزارش ضمن بررسی «پروژه‌های عمرانی» که محمود احمدی نژاد در جریان سفرهای استانی وعده اجرای آن را داده بود، اعلام کرده که «درصد قابل توجهی از این مصوبات اجرایی نشده‌است.»

«واکنش سپاه به تهدید سارکوزی»

روزنامه کیهان از واکنش دفتر سیاسی سپاه پاسداران به اظهارات رئیس جمهور فرانسه درباره احتمال حمله نظامی پیشگیرانه به جمهوری اسلامی خبر داده‌است.

درحالی که رئیس‌جمهوری فرانسه چهارشنبه گذشته اعلام کرد که «بلندپروازی‌های اتمی و موشکی» جمهوری اسلامی «می‌تواند به حمله پیشگیرانه علیه ایران منجر شود»، یدالله جوانی «معاون سیاسی نمایندگی ولی فقیه در سپاه» گفته «معمولا در علوم روابط بین الملل مطرح است که تهدید نباید بی محتوا باشد» اما «تهدیدهای نظامی غرب را تهی» است و « غرب و آمریکا در حد و اندازه‌ای نیستند که بتوانند اقدام نظامی علیه ایران انجام دهند.»

به نوشته کیهان «معاون سیاسی نمایندگی ولی فقیه در سپاه» برای رد تهدید رییس جمهور فرانسه درباره حمله پیشگیرانه، با طرح این سؤال که «چرا آمریکا در حالی که جمهوری اسلامی ایران که بحث هسته‌ای را به عنوان حق ملی خود می‌داند و تاکنون عقب‌نشینی نکرده‌است، تهدید خود را عملیاتی نکرده» گفته «پس مشخص است که فقط به تهدید دست زده‌اند.»

روزنامه شرق نیز نوشته به رغم گذشت «چند روز از تهدید ایران به حمله پیشگیرانه از سوی سارکوزی» هنوز «واکنش مقام‌های نظامی جمهوری اسلامی ادامه دارد» و «در تازه‌ترین واکنش رییس اداره عقیدتی-سیاسی سپاه پاسداران تهدید سارکوزی علیه جمهوری اسلامی را عادی دانسته» و گفته «تهاجم نظامی به ایران اشتباهی بزرگ خواهد بود.»

شرق درعین حال نوشته که اظهارات اخیر رئیس جمهور فرانسه درباره «حمله پیشگیرانه» را می‌توان «یکی از تندترین واکنش‌های چند سال اخیر علیه برنامه‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی به حساب آورد.»
XS
SM
MD
LG