صفحه فیسبوک لیونل مسی بهترین بازیکن فوتبال جهان در چهار سال گذشته، با هجوم گسترده کاربران اینترنتی و علاقهمندان فوتبال در ایران مواجه شدهاست. این صفحه که ۵۱ میلیون عضو دارد، اینک رنگ و بوی فارسی به خود گرفته و گویی متعلق به یک ایرانی است.
وقتی قرعهکشی جام جهانی تمام شد و تیم ملی ایران در گروه آرژانتین قرار گرفت، رؤیای رویارویی با لیونل مسی رنگ واقعیت به خود گرفت. او محبوبترین بازیکن خارجی در ایران است. باشگاهش بارسلونا در آخرین نظرسنجی برنامه ۹۰، محبوبترین تیم فوتبال جهان در میان ایرانیان شناخته شده و تیم ملی کشورش نیز در نظرسنجی دیگر این برنامه، پرطرفدارترین تیم ملی خارجی در ایران معرفی شد.
این احساسات پرشور و علاقهمندی چشمگیر، با آنچه در صفحه او رخ داده در تضاد است. درج هزاران اظهارنظر به زبانی که مسی یا گردانندگان صفحه او از خواندنش عاجز هستند، در دنیای مجازی مفهومی جز تولید هرزنامه و ایجاد مزاحمت ندارد. حتی برخی ایرانیها، بارها این موضوع را به بقیه گوشزد میکنند اما پاسخ میشنوند که روشنفکر بازی در نیاورید. یا مثلاً لیونل مسی خودش از اینکه تعداد کامنتهایش زیاد شده راضی است.
از محتوای کامنتها به نظر میرسد در این قبیل اردوکشیهای اینترنتی، مخاطب اغلب کاربران نه شخص صاحب صفحه، بلکه خودشان هستند. کاربرانی که ناگهان و از سر اتفاق، پاتوق پربینندهای را یافتهاند که متعلق به چهرهای است مشهور و جهانی. حضور در این «مکان لوکس» برای تفریح و وقتگذرانی، به سهولت امکانپذیر است، هزینه، بلیت و روادید هم نیاز ندارد.
پس از مراسم قرعهکشی، برخی کاربران حتی به صفحه خانم فرناندا لیما مجری مراسم قرعهکشی هم سر زدند و عدهای او را به شوخی یا جدی، سرزنش کردند که چرا حجاب نداشته تا تلویزیون ایران بتواند این مراسم را به طور کامل پخش کند. صفحه او فقط اندکی بیش از ۲۰ هزار عضو دارد و در صفحهاش تصاویر خانوادگی هم دیده میشود.
یک نظرسنجی فیسبوکی توسط کاربران ایرانی روی صفحه او ایجاد شده که هم حاوی فحاشی است و هم سوالاتی از این قبیل که اگر چادر سرت میکردی بهتر نبود؟ این بود آرمانهای امام راحل؟ از ارمیا یاد میگرفتی.
البته برخی از کاربران ایرانی نیز با ارسال پیام در فیسبوک فرناندا لیما از او به خاطر این رفتار هموطنانشان عذرخواهی کردهاند.
حمله به صفحههای هواداران، صورتهای مختلفی دارد. گاهی در اعتراض به ناداوری است یا واگذاری نتیجه مسابقه، گاهی پیش از انجام مسابقه و به بهانه رجزخوانی و عرض اندام است و برخی مواقع نیز پس از کسب پیروزی. به طور کلی کاربران ورزشدوست ایرانی، تجاربی در تمام این موارد دارند.
در المپیک لندن وقتی ایهار برل، داور اهل بلاروس، مسابقه سعید عبدولی با استیو گینو از فرانسه را در ۶۶ کیلوگرم کشتی فرنگی قضاوت کرد، پس از چند ساعت صفحه فیسبوک او محو شد. فدراسیون جهانی کشتی به ریاست رافائل مارتینتی نیز ترجیح داد دو شبانهروز، صفحه رسمی فیسبوک خود را غیر فعال کند.
وقتی علی مظاهری در مشتزنی مقابل خوزه گومز کوبایی شکست خورد، صفحه فیسبوک کمیته بینالمللی المپیک با اعتراضات گسترده ایرانیها مواجه شد. البته در بوکس نیز مانند کشتی، اغلب کاربران، متن انگلیسی محترمانه اما معترضانه و از پیش توافق شدهای را روی صفحات مورد نظر قرار دادند. رفتاری مدنی در دنیای مجازی که خارج از عرصه ورزش هم چندان غیر معمول نیست.
از طرفی ماجراهای بوکس و کشتی، دست کم پیشزمینهای داشت و به درست یا غلط، نشات گرفته از عصبانیت مردم از نوع قضاوت داوران بود. اما پس از بازی ایران و ایتالیا در لیگ جهانی والیبال که به برتری ایران انجامید و صفحه فیسبوک ایوان زایتسف ستاره تیم ملی ایتالیا با هجوم کاربران ایرانی مواجه شد، تنشی بین او و بازیکنان ایرانی در حین مسابقه رخ نداده بود، بازی را هم ایتالیا واگذار کرده بود و آن حملات، مبنا و دلیل مشخصی نداشت. اما باز هم کاربران ایرانی تا چند روز از دیوار بازیکن سرشناس ایتالیایی پایین نیامدند.
ماجرایی که حالا برای لیونل مسی تکرار شده و شاید تا جام جهانی و مدتها پس از بازی ایران و آرژانتین، تداوم داشته باشد.
وقتی قرعهکشی جام جهانی تمام شد و تیم ملی ایران در گروه آرژانتین قرار گرفت، رؤیای رویارویی با لیونل مسی رنگ واقعیت به خود گرفت. او محبوبترین بازیکن خارجی در ایران است. باشگاهش بارسلونا در آخرین نظرسنجی برنامه ۹۰، محبوبترین تیم فوتبال جهان در میان ایرانیان شناخته شده و تیم ملی کشورش نیز در نظرسنجی دیگر این برنامه، پرطرفدارترین تیم ملی خارجی در ایران معرفی شد.
این احساسات پرشور و علاقهمندی چشمگیر، با آنچه در صفحه او رخ داده در تضاد است. درج هزاران اظهارنظر به زبانی که مسی یا گردانندگان صفحه او از خواندنش عاجز هستند، در دنیای مجازی مفهومی جز تولید هرزنامه و ایجاد مزاحمت ندارد. حتی برخی ایرانیها، بارها این موضوع را به بقیه گوشزد میکنند اما پاسخ میشنوند که روشنفکر بازی در نیاورید. یا مثلاً لیونل مسی خودش از اینکه تعداد کامنتهایش زیاد شده راضی است.
از محتوای کامنتها به نظر میرسد در این قبیل اردوکشیهای اینترنتی، مخاطب اغلب کاربران نه شخص صاحب صفحه، بلکه خودشان هستند. کاربرانی که ناگهان و از سر اتفاق، پاتوق پربینندهای را یافتهاند که متعلق به چهرهای است مشهور و جهانی. حضور در این «مکان لوکس» برای تفریح و وقتگذرانی، به سهولت امکانپذیر است، هزینه، بلیت و روادید هم نیاز ندارد.
پس از مراسم قرعهکشی، برخی کاربران حتی به صفحه خانم فرناندا لیما مجری مراسم قرعهکشی هم سر زدند و عدهای او را به شوخی یا جدی، سرزنش کردند که چرا حجاب نداشته تا تلویزیون ایران بتواند این مراسم را به طور کامل پخش کند. صفحه او فقط اندکی بیش از ۲۰ هزار عضو دارد و در صفحهاش تصاویر خانوادگی هم دیده میشود.
یک نظرسنجی فیسبوکی توسط کاربران ایرانی روی صفحه او ایجاد شده که هم حاوی فحاشی است و هم سوالاتی از این قبیل که اگر چادر سرت میکردی بهتر نبود؟ این بود آرمانهای امام راحل؟ از ارمیا یاد میگرفتی.
البته برخی از کاربران ایرانی نیز با ارسال پیام در فیسبوک فرناندا لیما از او به خاطر این رفتار هموطنانشان عذرخواهی کردهاند.
حمله به صفحههای هواداران، صورتهای مختلفی دارد. گاهی در اعتراض به ناداوری است یا واگذاری نتیجه مسابقه، گاهی پیش از انجام مسابقه و به بهانه رجزخوانی و عرض اندام است و برخی مواقع نیز پس از کسب پیروزی. به طور کلی کاربران ورزشدوست ایرانی، تجاربی در تمام این موارد دارند.
در المپیک لندن وقتی ایهار برل، داور اهل بلاروس، مسابقه سعید عبدولی با استیو گینو از فرانسه را در ۶۶ کیلوگرم کشتی فرنگی قضاوت کرد، پس از چند ساعت صفحه فیسبوک او محو شد. فدراسیون جهانی کشتی به ریاست رافائل مارتینتی نیز ترجیح داد دو شبانهروز، صفحه رسمی فیسبوک خود را غیر فعال کند.
وقتی علی مظاهری در مشتزنی مقابل خوزه گومز کوبایی شکست خورد، صفحه فیسبوک کمیته بینالمللی المپیک با اعتراضات گسترده ایرانیها مواجه شد. البته در بوکس نیز مانند کشتی، اغلب کاربران، متن انگلیسی محترمانه اما معترضانه و از پیش توافق شدهای را روی صفحات مورد نظر قرار دادند. رفتاری مدنی در دنیای مجازی که خارج از عرصه ورزش هم چندان غیر معمول نیست.
از طرفی ماجراهای بوکس و کشتی، دست کم پیشزمینهای داشت و به درست یا غلط، نشات گرفته از عصبانیت مردم از نوع قضاوت داوران بود. اما پس از بازی ایران و ایتالیا در لیگ جهانی والیبال که به برتری ایران انجامید و صفحه فیسبوک ایوان زایتسف ستاره تیم ملی ایتالیا با هجوم کاربران ایرانی مواجه شد، تنشی بین او و بازیکنان ایرانی در حین مسابقه رخ نداده بود، بازی را هم ایتالیا واگذار کرده بود و آن حملات، مبنا و دلیل مشخصی نداشت. اما باز هم کاربران ایرانی تا چند روز از دیوار بازیکن سرشناس ایتالیایی پایین نیامدند.
ماجرایی که حالا برای لیونل مسی تکرار شده و شاید تا جام جهانی و مدتها پس از بازی ایران و آرژانتین، تداوم داشته باشد.