لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۵:۰۰

ایران «مرکز مبادلات ارزی» راه‌اندازی کرد


پس از به سرانجام نرسیدن طرح «بورس ارز» در ایران که گزارش های زیادی درباره به اجرا در آوردن آن منتشر شده بود، رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی روز یکشنبه از راه‌اندازی مرکز جدیدی به نام «مرکز مبادلات ارزی» خبر داد.

مقام‌های اقتصادی ایران امید دارند با سوق دادن بخشی از دادوستدهای ارزی شهروندان به این مرکز جدید از بی‌ارزش شدن روزافزون پول ملی ایران در برابر دلار در بازار آزاد که هم‌اینک با نرخ ۲۴۷۵ تومان معامله می‌شود جلوگیری کنند.

محمود بهمنی، رییس کل بانک مرکزی، روز یک‌شنبه به خبرگزاری مهر گفت که مبنای نرخ عرضه ارز در مرکز مبادلات ارزی درصدی کمتر از میانگین نرخ بازار غیررسمی است و افزود که «اگر تقاضا کمتر شود قطعاً روز و روزهای بعد ارز با نرخ کمتری عرضه خواهد شد.»

به گفته رییس کل بانک مرکزی قرار است تا «همه صادرکنندگان، شرکت‌های دولتی، خانواده‌ها و اشخاص دارای ارز بتوانند ارزشان را در این مرکز ارائه کنند و با قیمت مناسب در اختیار واردکنندگان قرار دهند.»

این مرکز مبادلات ارزی روز یکشنبه به صورت آزمایشی راه اندازی شد ولی به طور رسمی از روز دوشنبه، سوم مهرماه، کار خود را آغاز می کند.

مجلس شورای اسلامی روز سه‌شنبه به بانک مرکزی فرصتی سه‌روزه داده بود تا اوضاع بازار ارز را اصلاح کند و یکی از نمایندگان نیز اعلام کرده‌بود که «اگر نتیجه اقدامات بانک مرکزی در بازار دیده نشود، مجلس از اهرم‌های نظارتی خود استفاده می‌کند.»

رییس کل بانک مرکزی روز یک‌شنبه مقدار درصدی که قرار است نرخ ارز در این مرکز جدید از بازار آزاد پایین‌تر باشد را اعلام نکرد اما شاهرخ ظهیری، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران، در همین روز به خبرگزاری ایسنا گفت: «کمیته‌ای که امروز با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت و رییس بانک مرکزی تشکیل شده، مقرر کرده ارز بخش خصوصی زیر دو درصد قیمت بازار توسط دولت به فروش برسد.»

وی در ادامه، طرح راه‌اندازی این مرکز مبادلات را «گنگ و مجهول» نامید و اینگونه اظهار نظر کرد که «همه چیز این ارز مجهول بوده و فعلا در حد یک تئوری روی کاغذ است.»

در همین حال اسدالله عسگراولادی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران و رییس سابق کنفدراسیون صادرات ایران، روز یک‌شنبه به خبرگزاری فارس گفت: «به نظر می‌رسد این مرکز همان بورس ارز است که قرار بود تشکیل شود اما با تغییر شکل در وزارت صنعت تشکیل شده‌است» و اینگونه پیش‌بینی کرد که صادرکنندگان از این طرح جدید استقبال نخواهند کرد.

وی با بیان اینکه «در هیچ کجای دنیا چنین چیزی را مشاهده نکرده‌ام» این ابهام را مطرح کرد که «ارز حاصل از صادرات را چگونه می‌خواهند به داخل کشور منتقل کنند؟ از کجا می‌خواهند پولش را بدهند. در ایران قابلیت رد و بدل کردن ارز وجود ندارد و باید از یک کشور ثالث استفاده کند.»

منشاء تأمین ارز در مرکز مبادلات

به گزارش خبرگزاری مهر، محمود بهمنی روز یک‌شنبه با بیان اینکه ارزی که در این مرکز عرضه می‌شود مربوط به دولت نیست، افزود: «در مرکز مبادلات ارزی، ارز بانک مرکزی، ارز حاصل از فروش محصولات پتروشیمی که متعلق به شرکت پتروشیمی است و ۱۴٫۵ درصد ارز حاصل از فروش نفت و نیز دو تا ۱۰ درصد ارز مربوط به صندوق توسعه ملی عرضه می‌شود.»

در همین روز محمدرضا فرزین، رییس صندوق توسعه ملی، نیز در این باره گفت: «صندوق توسعه ملی امسال مجاز است ۲۰ درصد منابع ارزی خود را به ریال تبدیل کند و آن را در اختیار متقاضیان ریالی بخش خصوصی قرار دهد.»

وی افزود: «بر این اساس ۲۰ درصد منابع ارزی صندوق توسعه ملی از طریق بانک مرکزی در مرکز جدید مبادلات ارزی به فروش می‌رسد.»

در ماه‌های اخير و به دنبال تشديد تحريم‌های آمريکا و اتحاديه اروپا بازار آزاد ارز در ايران با تلاطم‌های شديد روبرو شده است به طوری که قيمت هر دلار از «۱۸۰۰ تومان» در فروردين سال ۹۱ به حدود ۲۵۰۰ تومان در شهریورماه رسيد.

موضوع سه برابر شدن یارانه‌های نقدی

در روزهای اخیر گزارش‌های متعددی در مورد تلاش دولت برای افزایش سه برابری یارانه‌های نقدی از محل مابه تفاوت نرخ ارز دولتی و آزاد منتشر شده‌است؛ تلاشی که به گفته برخی نمایندگان مجلس ادامه همان روند «توزیع پول در آستانه انتخابات است که دولت محمود احمدی‌نژاد پیش از این نیز انجام داده‌است.»

در این خصوص البته مهدی غضنفری، وزیر صنعت، معدن و تجارت، روز یک‌شنبه به خبرگزاری ایرنا گفت که «دولت تاکنون درباره پرداخت یارانه ارزی به مردم هیچ تصمیمی نگرفته‌است.»

وی افزود: «منابع یارانه‌ای که تاکنون به مردم داده شده، از درآمدهای انرژی است که توسط سازمان هدفمندی حاصل می‌شود و از طریق عرضه ارز نیست.»

خبر احتمال سه برابر شدن مبلغ یارانه‌های نقدی پرداختی به مردم واکنش‌های تند چند تن از نمایندگان مجلس را دربر داشته‌است به طوری که الیاس نادران، نماینده تهران، آن را «خیانت» خوانده است.

وی روز شنبه در نطق پیش از دستور مجلس گفت: «متاسفانه شنیده می‌شود که دولت عامداً در شهریورماه از عرضه ارز در بازار آزاد خودداری کرده و از مقامات کشور خواسته‌است که مابه‌التفاوت نرخ ارز جعلی مرجع و نرخ ارز آزاد را بین مردم به صورت یارانه نقدی توزیع کند.»

آقای نادران در خصوص انگیزه دولت از این کار گفت که «تمایلات سیاسی» در کار است و افزود که «قبلا هم سابقه داشته که دولت نزدیک انتخابات بعضی پول‌ها را میان مردم توزیع کند.»

این نماینده مجلس تاکید کرد: «این کار با هر قصدی که صورت گرفته باشد اگر خیانت فاعلی نباشد حتماً خیانت فعلی است و آثار خیانت‌باری را بر اقتصادی ملی ما تحمیل خواهد کرد.»

وی در ادامه این اقدام را غیرقانونی نامید و گفت که «این اقدام نقدینگی کشور را بالا می‌برد.»

غلامرضا کاتب، سخنگوی کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، نیز روز یک‌شنبه در گفت‌وگو با «خانه ملت»، خبرگزاری مجلس، در واکنش به اجرای طرح یارانه ارزی، گفت: «قانون به هیچ وجه اجازه افزایش یارانه نقدی از محل درآمدهای ارزی را به دولت نمی‌دهد.»
XS
SM
MD
LG