چانهزنیهای پاکستان پیرامون شرایط گشودن مرزهای خود بهروی محمولههای تدارکاتی نیروهای ناتو در افغانستان، زرداری رئیس جمهوری پاکستان را با وجود دعوت شدن به شیکاگو، محل برگزاری کنفرانس دوروزه سران ناتو، از فرصت گفتوگوی با رئیس جمهور آمریکا محروم ساخت. موفقیت طرح خروج نیروهای ناتو از افغانستان که در صدر گفتوگوهای شیکاگو قرار دارد در گرو همکاری کامل پاکستان است.
ناتو برپایه تعهد اعلامشده از سوی دولت آمریکا، قرار است تا سال ۲۰۱۴ نیروهای خود را از افغانستان خارج ساخته و ادامه جنگ با طالبان در آن کشور را به دولت مرکزی کابل واگذار کند.
هماکنون ۱۳۰٫۰۰۰ نیروی رزمی آمریکا و ۵۰ کشور همپیمان، ازجمله ۲۸ کشور عضو ناتو در افغانستان مستقر هستند. فرانسه، قرار بود نیروهای رزمی خود را تا پایان سال جاری از افغانستان خارج سازد.
موضوع جنگ افغانستان در صدر مذاکرات دوروزه ناتو قرار داشت، اگر چه نصب سپر دفاع موشکی ناتو در منطقه مدیترانه نیز در ردیف موضوعهای بااهمیت کنفرانس شیکاگو بود.
بیاعتنایی اوباما به زرداری
بهدنبال کشته شدن شماری از غیر نظامیان در داخل مرزهای پاکستان، در نتیجه حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا علیه نیروهای طالبان در درون پاکستان و مرزهای مشترک آن کشور با افغانستان، از ماه نوامبر سال گذشته، اسلامآباد مرزهای خود را بهروی کاروانهای تدارکاتی ناتو به مقصد افغانستان مسدود ساخت.
پیش از حادتر شدن بحران بر سر ادامه پروازهای جنگی هواپیماهای بیسرنشین آمریکا در درون مرزهای پاکستان، اجرای طرح ترور اسامه بن لادن، رهبر پیشین القاعده که در نزدیکی اسلامآباد (ایبتآباد) زندگی پنهانی داشت، مناسبات اسلامآباد و واشنگتن در وضعیت دشواری قرار گرفته بود.
مقامهای رسمی آمریکا، ازجمله رئیس جمهور و وزیر خارجه آن کشور رسما مسئولان پاکستان را بهخاطر اقامت طولانی بن لادن در اسلامآباد مورد انتقاد قرار دادند.
بهدنبال تیره شدن پیوندهای دوجانبه، تا مدتی کمکهای نظامی آمریکا به پاکستان نیز قطع شد. این کمکهای سالانه به ۱٫۵ میلیارد دلار بالغ میشد.
تقاضای جاری پاکستان، و ظاهرا پیششرط زرداری برای صدور دستور بازگشایی مرزها بهروی کامیونهای ناتو، از سرگیری کمکهای آمریکا در اندازههای گذشته، دو برابر ساختن حق ترانزیت کامیونهای عبوری از ۲۵۰ دلار به ۵۰۰ دلار برای هر دستگاه، و قطع پرواز هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا بر فراز آن کشور است.
دیدار با کرزی
اوباما در حالی که پیش از آغاز نشست روز یکشنبه سران ناتو، حمید کرزی را به یک دیدار دوجانبه فراخواند، از دیدار با آصف زرداری رئیس جمهور پاکستان خودداری نمود. زرداری ناگزیر شد که به دیدار با هیلاری کلینتون رضایت دهد.
اوباما علاوه بر گفتوگو با حمید کرزی پیرامون جدول زمانبندی خروج نیروهای نظامی ناتو از افغانستان، پیرامون ضرورت اصلاح قانون انتخابات در آن کشور بهمنظور پیشگیری از تقلب، و همچنین پیگیری راههای ادامه مذاکرات با طالبان نیز با رئیس دولت کابل گفتوگو کرد.
در سال خروج نیروهای ناتو از افغانستان، انتخابات ریاست جمهوری در آن کشور برگزار میشود. کرزی اظهار داشته که در انتخابات سال ۲۰۱۴ بار دیگر نامزد مقام رئیس جمهوری نخواهد شد.
علاوه بر جدول زمانبندی خروج نیروهای ناتو از افغانستان، هزینههای ادامه حضور نیروهای غیر رزمی ناتو بهمدت ده سال در آن کشور نیز در همایش شیکاگو مورد بحث قرار گرفت.
این هزینهها سالانه تا ۴٫۱ میلیارد دلار برآورد شدهاست. بعد از خروج نیروهای رزمی، قرار است ۱۵۰۰۰ نیروهای ناتو بهمنظور ادامه آموزش ارتش و نیروهای امنیتی دولت کابل در افغانستان باقی بمانند.
نام بریتانیا با ۱۱۰ میلیون، آلمان ۲۰۰ میلیون، استرالیا ۱۰۰ میلیون دلار در ردیف کشورهای متعهد مالی دیده میشود، در حالی که ۷۵ درصد از هزینههای مانده ناتو در افغانستان را آمریکا متقبل خواهد شد.
اولاند رئیس جمهور تازه فرانسه نیز که پیشتر اعلام داشته بود کلیه نیروهای فرانسوی را تا پایان سال از افغانستان خارج میسازد، در جریان نشست شیکاگو پذیرفته که نیروهای خود را در افغانستان خارج نسازد، و در عوض آنها را در خدمات غیر رزمی در کنار عملیات ناتو باقی بگذارد.
مسئولان ناتو انتظار دارند که موضوع از سرگیری عبور کاروانهای تدارکاتی ناتو به مقصد افغانستان از خاک پاکستان در جریان گفتوگوهای جاری حل شود.
دفاع موشکی
در جریان اجلاس شیکاگو، آندرس فوگ راسموسن دبیر کل ناتو اعلام داشت که مرحله اول از طرح دفاع ضد موشکی ناتو در منطقه مدیترانه تکمیل شدهاست.
ناتو پس از لغو طرح سپر موشکی در لهستان و جمهوری چک، به سرعت طرح دفاع موشکی تازهای را بهمنظور مقابله با تهدیدهای احتمالی موشکی ایران، و همچنین روسیه، بهموقع اجرا گذاشتهاست.
این طرح در ۴ مرحله نهایی خواهد شد و تکمیل آن تا سال ۲۰۱۸ ادامه مییابد. بخش بزرگی از تجهیزات ضد موشکی طرح پدافندی یاد شده برروی کشتیهای نظامی آمریکا نصب شدهاست. ترکیه نیز به این منظور در مرزهای شرقی خود با ایران تاسیسات رادار و موشکهای مربوط را نصب کردهاست.
علاوه بر ایران، روسیه هم بهشدت با اجرای طرح دفاع موشکی ناتو مخالف است و این طرح را مغایر با امنیت ملی خود معرفی میکند. شاید به دلیل تاکید بر نارضایتی خود از اجرای طرح یاد شده، پوتین از حضور در آمریکا، شرکت رسمی در اجلاس گروه ۸، و حضور غیر رسمی در اجلاس سران ناتو در شیکاگو خودداری کرد و در عضو مدودیف نخستوزیر تازه روسیه را راهی آمریکا ساخت.
ناتو برپایه تعهد اعلامشده از سوی دولت آمریکا، قرار است تا سال ۲۰۱۴ نیروهای خود را از افغانستان خارج ساخته و ادامه جنگ با طالبان در آن کشور را به دولت مرکزی کابل واگذار کند.
هماکنون ۱۳۰٫۰۰۰ نیروی رزمی آمریکا و ۵۰ کشور همپیمان، ازجمله ۲۸ کشور عضو ناتو در افغانستان مستقر هستند. فرانسه، قرار بود نیروهای رزمی خود را تا پایان سال جاری از افغانستان خارج سازد.
موضوع جنگ افغانستان در صدر مذاکرات دوروزه ناتو قرار داشت، اگر چه نصب سپر دفاع موشکی ناتو در منطقه مدیترانه نیز در ردیف موضوعهای بااهمیت کنفرانس شیکاگو بود.
بیاعتنایی اوباما به زرداری
بهدنبال کشته شدن شماری از غیر نظامیان در داخل مرزهای پاکستان، در نتیجه حملات هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا علیه نیروهای طالبان در درون پاکستان و مرزهای مشترک آن کشور با افغانستان، از ماه نوامبر سال گذشته، اسلامآباد مرزهای خود را بهروی کاروانهای تدارکاتی ناتو به مقصد افغانستان مسدود ساخت.
پیش از حادتر شدن بحران بر سر ادامه پروازهای جنگی هواپیماهای بیسرنشین آمریکا در درون مرزهای پاکستان، اجرای طرح ترور اسامه بن لادن، رهبر پیشین القاعده که در نزدیکی اسلامآباد (ایبتآباد) زندگی پنهانی داشت، مناسبات اسلامآباد و واشنگتن در وضعیت دشواری قرار گرفته بود.
مقامهای رسمی آمریکا، ازجمله رئیس جمهور و وزیر خارجه آن کشور رسما مسئولان پاکستان را بهخاطر اقامت طولانی بن لادن در اسلامآباد مورد انتقاد قرار دادند.
بهدنبال تیره شدن پیوندهای دوجانبه، تا مدتی کمکهای نظامی آمریکا به پاکستان نیز قطع شد. این کمکهای سالانه به ۱٫۵ میلیارد دلار بالغ میشد.
تقاضای جاری پاکستان، و ظاهرا پیششرط زرداری برای صدور دستور بازگشایی مرزها بهروی کامیونهای ناتو، از سرگیری کمکهای آمریکا در اندازههای گذشته، دو برابر ساختن حق ترانزیت کامیونهای عبوری از ۲۵۰ دلار به ۵۰۰ دلار برای هر دستگاه، و قطع پرواز هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا بر فراز آن کشور است.
دیدار با کرزی
اوباما در حالی که پیش از آغاز نشست روز یکشنبه سران ناتو، حمید کرزی را به یک دیدار دوجانبه فراخواند، از دیدار با آصف زرداری رئیس جمهور پاکستان خودداری نمود. زرداری ناگزیر شد که به دیدار با هیلاری کلینتون رضایت دهد.
اوباما علاوه بر گفتوگو با حمید کرزی پیرامون جدول زمانبندی خروج نیروهای نظامی ناتو از افغانستان، پیرامون ضرورت اصلاح قانون انتخابات در آن کشور بهمنظور پیشگیری از تقلب، و همچنین پیگیری راههای ادامه مذاکرات با طالبان نیز با رئیس دولت کابل گفتوگو کرد.
در سال خروج نیروهای ناتو از افغانستان، انتخابات ریاست جمهوری در آن کشور برگزار میشود. کرزی اظهار داشته که در انتخابات سال ۲۰۱۴ بار دیگر نامزد مقام رئیس جمهوری نخواهد شد.
علاوه بر جدول زمانبندی خروج نیروهای ناتو از افغانستان، هزینههای ادامه حضور نیروهای غیر رزمی ناتو بهمدت ده سال در آن کشور نیز در همایش شیکاگو مورد بحث قرار گرفت.
این هزینهها سالانه تا ۴٫۱ میلیارد دلار برآورد شدهاست. بعد از خروج نیروهای رزمی، قرار است ۱۵۰۰۰ نیروهای ناتو بهمنظور ادامه آموزش ارتش و نیروهای امنیتی دولت کابل در افغانستان باقی بمانند.
نام بریتانیا با ۱۱۰ میلیون، آلمان ۲۰۰ میلیون، استرالیا ۱۰۰ میلیون دلار در ردیف کشورهای متعهد مالی دیده میشود، در حالی که ۷۵ درصد از هزینههای مانده ناتو در افغانستان را آمریکا متقبل خواهد شد.
اولاند رئیس جمهور تازه فرانسه نیز که پیشتر اعلام داشته بود کلیه نیروهای فرانسوی را تا پایان سال از افغانستان خارج میسازد، در جریان نشست شیکاگو پذیرفته که نیروهای خود را در افغانستان خارج نسازد، و در عوض آنها را در خدمات غیر رزمی در کنار عملیات ناتو باقی بگذارد.
مسئولان ناتو انتظار دارند که موضوع از سرگیری عبور کاروانهای تدارکاتی ناتو به مقصد افغانستان از خاک پاکستان در جریان گفتوگوهای جاری حل شود.
دفاع موشکی
در جریان اجلاس شیکاگو، آندرس فوگ راسموسن دبیر کل ناتو اعلام داشت که مرحله اول از طرح دفاع ضد موشکی ناتو در منطقه مدیترانه تکمیل شدهاست.
ناتو پس از لغو طرح سپر موشکی در لهستان و جمهوری چک، به سرعت طرح دفاع موشکی تازهای را بهمنظور مقابله با تهدیدهای احتمالی موشکی ایران، و همچنین روسیه، بهموقع اجرا گذاشتهاست.
این طرح در ۴ مرحله نهایی خواهد شد و تکمیل آن تا سال ۲۰۱۸ ادامه مییابد. بخش بزرگی از تجهیزات ضد موشکی طرح پدافندی یاد شده برروی کشتیهای نظامی آمریکا نصب شدهاست. ترکیه نیز به این منظور در مرزهای شرقی خود با ایران تاسیسات رادار و موشکهای مربوط را نصب کردهاست.
علاوه بر ایران، روسیه هم بهشدت با اجرای طرح دفاع موشکی ناتو مخالف است و این طرح را مغایر با امنیت ملی خود معرفی میکند. شاید به دلیل تاکید بر نارضایتی خود از اجرای طرح یاد شده، پوتین از حضور در آمریکا، شرکت رسمی در اجلاس گروه ۸، و حضور غیر رسمی در اجلاس سران ناتو در شیکاگو خودداری کرد و در عضو مدودیف نخستوزیر تازه روسیه را راهی آمریکا ساخت.