یکی از بزرگترین اسرار بازار جهانی نفت میزان نفتی است که ایران در نفتکشهای شناور پنهان کرده است.
شبکه خبری سیانان در گزارشی نوشته که حجم نفتی که ایران انبار و پنهان کرده نکته بسیار مهمی است چون پس از لغو تحریمهای بینالمللی در ماههای آینده میلیونها بشکه نفت محصول ایران یکباره به بازار جهانی سرازیر خواهد شد.
اما در عین حال باید در نظر گرفت که کاهش بهای نفت در هفتههای اخیر به رقم ۴۳ دلار برای هر بشکه که نازلترین بهای این محصول طی شش سال گذشته است مسلما روی میزان نفتی که ایران به بازار بینالمللی صادر خواهد کرد، تاثیر خواهد داشت.
ایران مدعی است که در تانکر (نفتکشهای) شناور در آبهای خلیج فارس نفتی انبار نکرده ولی هیچکس این ادعای ایران را باور ندارد. تا همین چندی پیش کارشناسان بر این باور بودند که ایران بین ۳۰ تا ۴۰ میلیون بشکه نفت انبار کرده است.
اما شرکت ویندوارد که متخصص کنترل فعالیتهای کشتیرانی است، اخیرا اعلام کرد حجم نفت انبار شده ایران در آبهای خلیج فارس حدود ۵۰ میلیون بشکه است و به نسبت آوریل سال ۲۰۱۴ حدود ۱۵۰ درصد افزایش یافته است.
شرکت کنترل کشتیرانی ویندوارد که مرکز آن در اسرائیل است، تمام محمولههای نفتکشها در خلیج فارس، از جمله آنهایی که هیچگاه این منطقه را ترک نکرده و به مقصد دیگری حرکت نمیکنند، کنترل میکند.
حجم بالای نفت انبار شده ایران در شناورها نشان میدهد که امروزه با توجه به کندی رشد اقتصادی جهان و تلاطم ماههای اخیر در چین بازار جهانی با مازاد عرضه این محصول روبرو است.
تام کلوزا یک کارشناس بینالمللی بازار نفت میگوید: «ایران شدیدا به درآمد حاصل از فروش نفت محتاج است و به محض لغو تحریمهای بین المللی این کشور حجم زیادی از نفت خام را به بازار سرازیر خواهد کرد.»
باید به خاطر داشت که نفت انبار شده در شناورها استخراج و تصفیه شده و به محض دریافت سفارش با سرعت قابل انتقال است.
تامار اسنر یک کارشناس دیگر نفت معتقد است: «ایران سعی کرده حجم نفت انبار شده در شناورها را کمتر از میزان واقعی اعلام کند تا روی قیمت جهانی نفت تاثیر نگذارد.»
شبکه خبری سیانان میافزاید که توافق هستهای اخیر با جامعه بینالمللی روی آینده ایران و فروش نفت آن کشور تاثیر تعیین کنندهای دارد. اما لغو تحریمهای خارجی در گام اول مستلزم تصویب این توافق توسط کنگره آمریکا و اجرای تعهدات مندرج در توافق از سوی ایران است.
طبق ارزیابی برخی از موسسات بینالمللی انرژی در صورت لغو تحریمهای مربوط به صادرات نفت تا اواسط سال ۲۰۱۶ ایران میتواند ۳۷۰ تا ۵۰۰ هزار بشکه به حجم صادرات نفت خود بیافزاید. بنابراین برخلاف بسیاری از کشورهای عضو اوپک آینده صادرات نفت برای ایران مثبت است.
ارزیابیهای کارشناسی از میزان نفتی که ایران در آبهای خلیج فارس انبار کرده در ماههای اخیر افزایش یافته است. علاوه بر شرکت ویندوارد که حجم نفت انبار شده ایران را حدود ۵۰ میلیون بشکه تخمین میزند، شرکت پلاتس نیز اخیرا اعلام کرد که حجم این محمولههای نفتی حدود ۵۳ میلیون بشکه است.
به گزارش این موسسه کنترل نقل و انتقال دریایی اخیرا چند نفتکش بزرگ دیگر به مجموعه کشتیهای حامل نفت انبار شده ایران در آبهای خلیج فارس پیوستهاند.
بازار بینالمللی نفت به ارقامی که دولت ایران اعلام کرده باور ندارد. کارشناسان بینالمللی معتقدند که در اکثر موارد کشورهای تولید کننده نفت برای کنترل معاملات خارجی خود رقمهای نادرستی منتشر میکنند.
تا چندی پیش فقط سازمانهای اطلاعاتی کشورهای جهان برای مبارزه با تروریسم و یا قاچاق از اطلاعات جمعآوریشده توسط شرکت ویندوارد که نقل و انتقال دریایی را کنترل میکند، استفاده میکردند. ولی در سالهای اخیر موسسات مالی و سرمایهگذاری که به دنبال معاملات و فرصتهای سودآور هستند از خدمات اطلاعاتی این شرکت استفاده میکنند.
با این همه مسئولان این شرکت تاکید میکنند که هیچگاه نمیتوان به طور مطلق به اطلاعات مربوط به تولید و عرضه نفت اتکا کرد چون بسیاری از کشورهای تولید کننده از جمله ایران، در این زمینه به شدت پنهانکاری میکنند.