آکادمی سلطنتی سوئد که جایزه نوبل ادبیات را اعطا می کند پس از ۲۷ سال سکوت، فتوای قتل سلمان رشدی را که از سوی آیتالله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران صادر شده است، محکوم کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، توماس ریاد، رییس آکادمی سلطنتی سوئد، روز پنجشنبه پنجم فروردین، در بیانیهای ضمن انتقاد از فتوای آیتالله خمینی گفت: «صدور حکم مرگ برای انتشار یک اثر ادبی نقض جدی آزادی بیان است. استقلال ادبیات از کنترل سیاسی برای تمدن بشری اهمیت فراوانی دارد و باید از آن در برابر حملات کینهتوزان و طرفداران سانسور دفاع کرد».
آکادمی سلطنتی سوئد بر اساس همین اصل استقلال ادبیات از سیاست، در سال ۱۹۸۹ در برابر صدور فتوای قتل سلمان رشدی موضعگیری نکرد و اعلام کرد که بین حمایت از این نویسنده و حفظ بیطرفی کامل این نهاد در تناقض قرار گرفته است.
فتوای قتل سلمان رشدی از آن رو از سوی روحالله خمینی، بنیانگذار و رهبر وقت جمهوری اسلامی ایران صادر شد که وی، کتاب «آیات شیطانی» این نویسنده را کفرآمیز میدانست.
آن طور که سلمان رشدی در خاطراتش در سال ۲۰۱۲ نوشت: «این فتوا اولین نت یک موسیقی سیاه بود».
سلمان رشدی که تبعه بریتانیاست در یک خانواده مسلمان در هند متولد شده است. به دنبال صدور فتوای رهبر وقت ایران، او مجبور شد زندگی مخفیانهای را آغاز کند که سالها طول کشید. به دنبال آن چندین مترجم و ناشر کتاب او به قتل رسیده یا مورد سوءقصد قرار گرفتند و دولت بریتانیا، سلمان رشدی را تحت حفاظت پلیس قرار داد.
سه عضو آکادمی سلطنتی علوم سوئد از تصمیم این نهاد و سکوت آن در مورد فتوای قتل سلمان رشدی انتقاد داشتند و به همین خاطر تصمیم گرفتند در هیچ یک از فعالیتهای آکادمی مشارکت نکنند. اما آنها اجازه نداشتند استعفاء دهند.
پس از ورود اعضای جدید به آکادمی طی ۳۰ سال اخیر و پس از افزایش رقم جایزه نقدی برای قتل سلمان رشدی این نهاد بالاخره تصمیم گرفت در مورد فتوای قتل این نویسنده موضع گیری کند.
در ماه فوریه امسال چهل موسسه رسانهای دولتی ایران در یک اقدام مشترک جایزه نقدی برای اجرای این فتوا را افزایش دادند.