پس از کش و قوس‌های فراوان بالاخره قرار است یکی از فیلم‌های توقیفی سال‌های اخیر، «خانه پدری» به کارگردانی کیانوش عیاری، به اکران عمومی دربیاید.
این فیلم که در سال ۸۹ ساخته شده و تا به حال فرصت اکران پیدا نکرده است، از جمله هشت اثری بود که مجلس شورای اسلامی ایران با ارسال نامه‌ای به وزارت ارشاد، خواستار توقیف آن شده بود.
اما، آن طور که خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، می‌گوید، گویا قرار است که آخرین ساخته کیانوش عیاری «بدون هیچ تغییری» از هشتم دی‌ماه در چند سینمای تهران و شهرستان‌ها و در گروه موسوم به «هنر و تجربه» روی پرده برود.
گروه «هنر و تجربه» مجموعه‌ای از چند سینماست که از چند ماه پیش با هدف نمایش فیلم‌های مخاطب خاص‌تر سینما راه‌اندازی شده و تاکنون چند فیلم مانند «پرویز» ساخته مجید برزگر، «ماهی و گربه» ساخته شهرام مکری و «یک شب» به کارگردانی نیکی کریمی در این گروه اکران شده‌اند.
فیلم کیانوش عیاری که دلیل اصلی عدم اکران آن تاکنون «خشونت» اپیزود اول فیلم بوده است، با رعایت شرط سنی برای مخاطبان بالای ۱۶ سال روی پرده خواهد رفت.
داستان «خانه پدری» در پنج اپیزود می‌گذرد. فیلم از سال ۱۳۰۸ آغاز می‌شود و عمده ایرادات وارد شده به فیلم، مربوط به همین اپیزود اول است؛ جایی که پدری به همراه پسر پانزده ساله‌اش، دختر خانواده را به خاطر مسائل ناموسی به قتل می‌رسانند و در زیرزمین خانه دفن می‌کنند. اپیزود بسیار تکان‌دهنده و هولناکی که به گفته مسئولان ممیزی در ایران، باید از فیلم حذف شود، ولی کیانوش عیاری زیر بار آن نمی‌رود.
اما داستان فیلم «خانه پدری»، در چهار اپیزود دیگر هم ادامه دارد که هر اپیزود با فاصله زمانی چند ساله، همان خانواده را در همان خانه اول نشان می‌دهد که در زمانی دیگر، چه وضعیتی پیدا کرده‌اند.
این فیلم با بودجه نیروی انتظامی ساخته شد، ولی بعد از مدتی خود مسئولان این نهاد، به صف مخالفان فیلم پیوستند و حتی بعد از نمایش «خانه پدری» در جشنواره ونیز، عیاری را تهدید به شکایت کردند.
وضعیت نامشخص سایر فیلم‌های توقیفی
با وجود این که به نظر می‌رسد بالاخره یک فیلم توقیفی موفق به اکران عمومی، هرچند در چند سینمای خاص و به صورت محدود خواهد شد، اما هنوز وضعیت نمایش سایر فیلم‌ها مشخص نیست.
«عصبانی نیستم» ساخته رضا درمیشیان، با این که به گفته وزیر ارشاد، پرونده اکرانش بسته نشده و در صورت انجام اصلاحات لازم، اکران خواهد شد، اما به نظر می‌رسد مجموعه سازمان سینمایی انگیزه‌ای برای پرداخت هزینه در قبال اکران این فیلم ندارد.
«قصه‌ها» ساخته رخشان بنی اعتماد هم نسبتا وضعیت مشابهی دارد. روی این فیلم هم حساسیت‌ها زیاد است و مخالفان آن را مصداق سیاه‌نمایی در جامعه می‌دانند.
چند فیلم دیگر مانند «گزارش یک جشن» ساخته ابراهیم حاتمی‌کیا، «آشغال‌های دوست داشتنی» ساخته محسن امیریوسفی، «خیابان‌های آرام» ساخته کمال تبریزی و «صد سال به این سالها» ساخته سامان مقدم نیز وضعیت نامشخصی دارند و حتی برخی سازندگان این آثار هم چندان پی‌گیر نمایش فیلم‌هایشان نیستند.
در این میان تنها فیلم «پاداش» ساخته کمال تبریزی، گویا اوضاع بهتری دارد و در یکی دو ماه اخیر، چه پخش کننده، چه کارگردان و حتی فیلم‌نامه‌نویس اثر، در گفت‌وگو‌هایی از اکران قریب‌الوقوع آن خبر داده‌اند.
همه این‌ها در حالی است که مرجع اصلی ممیزی و صدور پروانه نمایش فیلم‌ها، یعنی محمد احسانی، معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی، به عنوان مدیر شبکه اول سیما منصوب شده و طی روزهای آینده وزارت ارشاد را ترک خواهد کرد.
اکران فیلم‌های «حامی فتنه» و «دهن‌کجی به مسئولان نظام»
در هفته‌های گذشته بر سر اکران و البته ساخته شدن برخی فیلم‌های مشکل‌دار از دید بعضی مسئولین نظام، جدالهایی لفظی بین مدیران ارشاد فعلی و گذشته شکل گرفته است.
علی جنتی، وزیر ارشاد فعلی، چندی پیش مسئولان فرهنگی دولت قبل را بر سر دادن مجوز ساخت به برخی فیلم‌های حاشیه دار مقصر دانسته بود.
اما، محمد حسینی، وزیر سابق ارشاد، هم روز پنج‌شنبه، ۲۷ آذر، در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، به انتقاد از وزارت ارشاد فعلی پرداخت و نمایش برخی فیلم‌های موسوم به حامی فتنه در جشنواره فجر سال گذشته را نوعی «دهن‌کجی به مسئولان نظام» دانست.
محمد حسینی با اشاره به فیلم‌های مطرح شده در جشنواره فیلم فجر، گفت: «یکی از توجیهات برخی از افراد این است که این فیلم‌ها در دوره قبل مجوز گرفتند که به فرض اگر در دوره قبل هم مجوز گرفته باشند، اما در این دوره ماهیت فیلمنامه را تغییر دادند.»
به گفته وزیر سابق ارشاد، اکران چنین فیلم‌هایی اعتراض متدینین، علما و رسانه‌ها را در پی داشته، چرا که نوعی بی‌توجهی به سخنان مسئولان نظام بوده است.
