اودتا هولمز معروف به اودتا، خواننده، بازیگر، ترانهساز فولکلوریک سیاهپوستان آمریکا، فعال حقوق بشر و یکی از پرچمداران مبارزات سیاهان آمریکا برای رسیدن به حقوق برابر، روز سهشنبه دوم دسامبر (۱۲ آذر) در بیمارستانی در نیویورک درگذشت.
اودتا هولمز در طول دوران معروفیت، تنها با نام اول خود شناخته میشد.
خانم اودتا، که الهامبخش هنرمندانی چون جنیس چاپلین، باب دیلن و جون بائز بود، در دوم دسامبر ۱۹۳۰ زاده شده بود و هنگام مرگ ۷۸ سال داشت.
- ببینید: بخشی از کنسرت اودتا در سال ۲۰۰۵ میلادی (House of the Rising Sun)
- گزارش رادیو فردا را بشنوید (از فیروزه خطیبی)
این خواننده سرشناس از کودکی به موسیقی کلاسیک و خواندن اپرا پرداخته بود اما پس از آشنایی با موسیقی فولکلوریک سیاهان، که به گفته خود او «توانست روحش را لمس کند»، به این موسیقی گرایش یافت و به یکی از تاثیرگذارترین خوانندگان و موسیقیدانان معاصر و همچنین اسطورهای در موسیقی سیاهان آمریکا تبدیل شد.
اودتا، که بعدها به «اودتای دوستداشتنی» معروف شد، در طول فعالیت هنری خود موفق شده بود جوایز و نشانهای معتبری، از جمله «مدال هنر ملی آمریکا» و جایزه «هنرمند افسانهای در قید حیات»، را به دست بیاورد.
او در رشتههای موسیقی فولکلور، بلوز و گاسپل یک پدیده به شمار میرفت و در موسیقی آفریقاییتبارهای آمریکا نیز حکم قهرمان داشت.
اودتا پس از احیای دوباره موسیقی سیاهان در دهه ۱۹۵۰ میلادی، بیش از نیم قرن در این رشته از موسیقی فعالیت داشت.
موسیقیهای اودتا شامل بازسازی نمونههایی از قطعات منظوم و ترانههای سوزناک بردگان آفریقایی قرن نوزدهم آمریکا، و همچنین مجموعهای از نواهای عرفانی و مذهبی و قصیدهها وتصنیفهای شناخته شدهای میشود که با صدای نامداران موسیقی قرن بیستم، مانند وودی گوتیر و پیت سیگر، اجرا شده است.
این آثار در طول سالها توانست اودتا را تبدیل به آهنگساز و ترانهسرایی محبوب تبدیل کرد.
باب دیلن، خواننده و آهنگساز سرشناس موسیقی آمریکا، گفته است: «یکی از دلایلی که من به خواندن ترانههای فولکلوریک روی آوردم، وجود اودتا بود. از اودتا به هری بلافونته رسیدم و پس از آن کینگستون تریو و دیگران را کشف کردم.»
به گفته کارشناسان موسیقی، وابستگی اودتا به موسیقی سنتی و فولکلوریک آفریقاییتبار آمریکا از نقاط درخشان زندگی حرفهای او به شمار میرود.
ویژگی دیگر را صدای او دانستهاند که به آسانی از لحن درشت و نیرومند نتهای پایینی به نغمههای طربانگیز و ظریف یک زمزمه تبدیل میشد.
اودتا هولمز در بیرمنگهام آلاباما به دنیا آمد و در شش سالگی به همراه خانوادهاش به لسآنجلس نقل مکان کرد.
او در ۱۹ سالگی ضمن بازی در یک نمایش موزیکال در شهر سانفرانسیسکو، برای نخستین بار با موسیقی فولکلوریک و پیشینه زندگی سیاهان در آمریکا آشنا شد.
بعدها شناخت موسیقی سنتی، که در زندانها توسط زندانیان سیاهپوست ساخته میشد، به او کمک کرد تا نفرت و کینه درونی خود نسبت به تاریخنویسان معاصر را تبدیل به نوعی انرژی برای پیشبرد مبارزات خود در به دست آوردن حقوق سیاهان در آمریکا بکند.