جرج بوش، رييس جمهوری آمريکا در سخنرانی موسوم به گزارش وضعيت ايالات متحده که روز دوشنبه در کنگره آمريکا ايراد شد، برمسائل مختلف داخلی از جمله مسائل اقتصادی و آنچه که رکود اقتصادی امريکا ناميده می شود، مسئله انرژی، مسئله جنگ در عراق و افغانستان و ايران و برنامه هسته ای اين کشور تاکيد کرد.
وی در سخنرانی خود گفت:« پيام ما به رهبران ايران روشن است: برنامه غنی سازی اورانيوم خود را متوقف کنيد تا مذاکرات آغاز شود. برای پيوستن به جامعه جهانی، درباره اهداف اتمی و اقدامات گذشته خود صادق باشيد. از سرکوب و ستم در ايران و حمايت از ترور در خارج دست برداريد، اما فراتر از همه اينها، بدانيد که آمريکا با کسانی که سربازان ما را تهديد می کنند مقابله می کند و ما در کنار متحدان خود می ايستيم و از منافع حياتی مان در خليج فارس دفاع می کنيم.»
آقای بوش همچنين خطاب به مردم ايران گفت:« ما به سنت ها و تاريخ ايران احترام می گذاريم و در انتظار روزی هستيم که آزادی تان را به دست آوريد.»
- آمريکا همچنان ايران را به عنوان خطری منطقه ای تلقی می کند و برنامه غنی سازی اورانيوم در ايران را عاملی برای برهم زدن توازن قوا و داشتن اهداف نظامی می داند و ايستادگی در مقابل آن را وظيفه سياست خارجی آمريکا توصيف می کند.
دکتر رضا تقی زاده استاد علوم و روابط بين الملل در دانشگاه گلاسکو بريتانيا در گفت وگو با راديوفردا می گويد سياست آمريکا درقبال ايران نسبت به سال قبل تغييری نکرده است.
وی می گويد:«آمريکا همچنان ايران را به عنوان خطری منطقه ای تلقی می کند و برنامه غنی سازی اورانيوم در ايران را عاملی برای برهم زدن توازن قوا و داشتن اهداف نظامی می داند و ايستادگی در مقابل آن را وظيفه سياست خارجی آمريکا توصيف می کند.»
آقای تقی زاده می افزايد:«از اين لحاظ اين سخنرانی تا حدودی تکرار مطالبی بود که آقای بوش سال گذشته نيز گفته بود و نشان می دهد که سياست خارجی آمريکا در قبال ايران تغييری نکرده و بخصوص شاهد آن هستيم که در شورای امنيت سازمان ملل طرح قطعنامه تنبيهی تازه ای عليه ايران مطرح است و آمريکا پشتيبان مهم اجرای آن به شمار می رود.»
رکود اقتصادی؛ تلاش برای کاهش نگرانی ها
جرج بوش، رييس جمهوری جمهوری خواه امريکا که يک سال ديگر در اين سمت باقی خواهد ماند، در سخنرانی سالانه خود در کنگره امريکا در روز دوشنبه به مدت يک ساعت در برابر اعضای مجلس سنا و نمايندگان، اعضای دولت، قضات دادگاه عالی و مقامات ممتاز نظامی آمريکا سخنرانی کرد.
آقای بوش در اين سخنان از جمله درباره مسئله رکود اقتصادی آمريکا، سقوط بازارهای بورس و لزوم برخورداری از امنيت در زمينه انرژی و دستيابی به تکنولوژی انرژی پاک تاکيد کرد.
آقای بوش در سخنرانی خود کوشيد نگرانی از وضع فعلی اقتصادی در آمريکا را کاهش دهد و خطاب به مردم اين کشور گفت می توانند از رشد اقتصادی آمريکا در بلند مدت اطمينان داشته باشند.
عراق و افغانستان، دو چالش بزرگ
عراق، افغانستان و خاورميانه نيز ازجمله موضوعات سخنرانی رييس جمهوری آمريکا بودند.
جرج بوش، در سخنرانی خود گفت طی سال گذشته خشونت ها در عراق کاهش و از سوی ديگر وفاق ملی ميان جناح ها ی شيعه ، سنی و کرد افزايش يافته است.
او همچنين افغانستان را پناهگاه امن القاعده خواند که اکنون کشوری صاحب دمکراسی است که کودکانش به مدرسه می روند و جاده و بيمارستان در آنجا ساخته شده و مردمش اميدوارانه به آينده می نگرند.
به گزارش خبرگزاری رويترز برخی کارشناسان می گويند در هر دو مورد عراق و افغانستان ، جرج بوش تصويری خوشايند را رسم کرده و به نکات کليدی که ثبات اين کشورها را تهديد می کند، نپرداخته است.
کرت کمپبل، مدير اجرايی مرکز مطالعاتی امنيت جديد آمريکا به رويترز می گويد:« خشونت ها در عراق کاهش قابل توجهی يافته که غيرقابل انکار است، اما از لحاظ پيشرفت به سوی وفاق سياسی که جرج بوش از آن ياد کرد، پيشرفت بسيار کم بوده است.»
آقای بوش کاهش خشونت ها در عراق را ناشی از سياست خود در اعزام شمار بيشتر سربازان به اين کشور دانست.
او گفت به زودی ۲۰ هزار نيروی آمريکايی در عراق به تدريج طی سال جاری به آمريکا باز ميگردند و حدود ۱۴۰ هزار سرباز در عراق باقی خواهند ماند و گفت هر گونه تصميم گيری در اين زمينه بسته به نظر نيروهای نظامی است.
آقای بوش در سخنرانی خود، وقت چندانی را به مساله فلسطينی ها و اسراييل اختصاص نداد. رويترز به نقل از تحليلگران مينويسد اين اظهار نظر جرج بوش يعنی رييس جمهوری آينده امريکا در حالی روی کار خواهد آمد که هنوز بيش از ۱۰۰ هزار سرباز هنوز درعراق خواهند بود.
اهميت يک سخنرانی
برخی کارشناسان معتقدند اين سخنرانی جرج بوش که آخرين سخنرانی او در مقام رييس جمهوری آمريکا در کنگره اين کشور بود، به اندازه سال های پيشين رياست جمهوری او اهميت ندارد.
دکتر رضا تقی زاده می گويد:« معمولا سخنرانی رييس جمهوری امريکا در آخرين سال حضورش در کاخ سفيد خيلی دارای اهميت نيست چرا که از قدرت کافی برخوردار نيست و نمی تواند برنامه هايی را که در سال های قبل به موقع اجرا گذاشته، با همان شدت و قدرت دنبال کند. بخصوص پس از تعيين شدن داوطلب های دو حزب بزرگ برای انتخابات دور بعدی رييس جمهوری، هر اقدام دولت پس از مشورت با اين دو داوطلب نهايی رييس جمهوری صورت می گيرد.»
رييس جمهوری آمريکا در سخنرانی ساليانه خود اشاره ای به کره شمالی نکرد، کشوری که به گزارش خبرگزاری رويترز می تواند به عنوان موفقيتی در عرصه سياسی دولت آمريکا قلمداد شود.
کره شمالی گام هايی به سوی توقف برنامه توليد سلاح اتمی خود برداشته و با برچيده شدن نيروگاه اتمی يونگ بيون خود موافقت کرده است.
بحران خاورميانه و وقت کم
کارشناسان بين المللی معتقدند در سخنرانی آقای بوش زمان کافی برای پرداختن به مسئله خاورميانه در نظر گرفته نشده بود و آقای بوش در باره مشکلات فراوان ميان اسراييل و فلسطين اظهار نظر چندانی نکرد.
جان الترمن، مدير برنامه خاورميانه در مرکز مطالعاتی سی اس آی اس به خبرگزاری رويترز می گويد:«جرج بوش اميدواراست که آنچه به جانشين خود تحويل می دهد کارنامه درخشانی باشد، اما تمامی آنچه که او در عرصه سياست خارجی بيش از همه به آن می پردازد، برای رييس جمهوری آينده آمريکا چالش هايی عميق خواهند بود.»
