سوريه و جمهوری اسلامی در بيش از دو دهه گذشته، روابطی بسيار نزديک به يکديگر داشته و هر دو کشور، در عين حال مورد انتقاد آمريکا بوده اند. آيا در شرايط جديد، اين رابطه سنتی خوب حفظ خواهد شد يا هر يک از اين دو کشور، مسيری تازه و متفاوت را در پيش خواهند گرفت؟
اساسا مواضع سوریه و ایران در چه زمینه هایی به هم نزدیک است و در چه مواردی این دو کشور با یکدیگر اختلاف دارند؟
عمار عبدالحمید پژوهشگر سوری در بخش روابط بین الملل موسسه بروکینز در واشینگتن معتقد است ایران و سوریه مواضع نسبتا مشترکی را در منطقه دنبال می کنند.
این پژوهشگر سوری معتقد است که دولت سوریه به دنبال منافع کوتاه مدت است و کسی در این دولت در فکر منافع دراز مدت نیست.
آلکس وطن خواه
به گفته وی، سوریه خواهان عراقی است که روابط دوستانه با این کشور برقرار کند و برای آمریکا مشکل ساز باشد.
آقای عبدالحمید می گوید در کوتاه مدت شاید عراق و سوریه به توافق برسند، اما با خروج نیروهای آمریکایی ایران و سوریه سعی خواهند کرد بر عراق حکمفرما شوند.
نقطه مشترک
وین وایت، از مسئولان وزارت امور خارجه آمریکا می گوید سوری ها نمی خواهند که شیعیان درعراق حاکم شوند.
به گفته وی نقطه مشترک سوریه و ایران تخریب نیروهای رادیکال سنی مانند القاعده است.
وین وایت
وين وايت می افزايد این نیروها خاطره اخوان المسلمین را برای سوریه زنده می کند که در دهه های هفتاد و هشتاد میلادی با دولت سوریه مبارزه می کرد، اما بعید است که عراقی ها چنین امری را به پذیرند.
نقطه تفاوت
دکترهوشنگ حسن یاری، استاد اموراستراتژیک در کالج سلطنتی نظامی کانادا در مورد رابطه سوریه و ایران می گوید در بعضی از موارد مانند مخالفت با نقش آمریکا در منطقه این دو کشور کنار یکدیگر قرار دارند، ولی آنها در مورد صلح در خاورمیانه با یکدیگر اختلاف دارند.
به گفته این استاد دانشگاه، سوریه خواستار صلح و مذاکره با اسراییل است در حالی که ایران مسیر کاملا متفاوتی را در پیش گرفته است.
جنگ اعلام نشده
به گفته حسن هاشمیان، متخصص امور خاورمیانه جنگ اعلام نشده مذهبی بین سنی ها و شیعیان می تواند تاثیری منفی بر رابطه ایران و سوریه بگذارد.
اخیرا وزیر کشور دولت عراق که رابطه نزدیکی با گروه های شیعه دارد، حکم جلب رییس روحانیون سنی را که رابطه نزدیکی با سوریه دارد صادر کرد.
به گفته آقای هاشمیان، این امر نشان می دهد که خروج نیروهای آمریکایی درگیری بین شیعه و سنی را افزایش خواهد داد.
انحراف اذهان عمومی
به گفته آلکس وطن خواه، کارشناس امنیتی نشریه جینز در آمریکا، نمی توان نقشی بيش از حد برای ایران و سوريه در نا آرامی های عراق قايل شد.
به عقیده وی، پافشاری بیش از حد بر نقش سوریه و ایران در بروز نا آرامی ها در عراق اقدامی است که از سوی غرب با هدف انحراف اذهان عمومی از ناکامی آمریکا در عراق صورت می گیرد.
آقای وطن خواه معتقد است در واقعیت ایران و سوریه چندان علاقه ای به خروج نیروهای آمریکایی از عراق ندارند، چرا که آمریکا پس از خروج نیروهایش از عراق می تواند به سوی کشورهای دیگر منطقه از جمله ایران و سوریه جلب شود.
به گفته آلکس وطن خواه، از نظر ایدئولوژی بین حکومت سکولار بعث و حکومت جمهوری اسلامی چندان نقطه مشترکی وجود ندارد.
