سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، از احزاب اصلاحطلب ایران، با انتشار بیانیهای اعلام کرده است که مشروعیتی برای انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران قائل نیست و از هیچ نامزدی هم حمایت نمیکند.
شاخه خارج از کشور این سازمان اصلاحطلب نیز در بیانیهای انتخابات ریاست جمهوری ۹۲ را دارای ماهیت و فرجام آمرانه و استبدادمابانه توصیف کرده است.
با این وجود محمد خاتمی، رئیس جمهوری پیشین ایران و از رهبران جریان اصلاحات، روز سهشنبه گذشته در سخنانی بر حمایت خود از محمدرضا عارف و حسن روحانی تاکید کرد. اما حسن روحانی را از اصلاحطلبان ندانست.
محمد خاتمی: جناب آقای دکتر عارف که به حق نماینده اصلاحطلبان بود و هم خودش ادعا داشت و هم در مجموعه اصلاحطلبان قرار میگرفت و به خصوص در این مدت با مواضع بسیار روشن و خوبی که داشت، هم نشان داد که حرفی برای گفتن دارد و هم پایبند به اصلاحات است و هم دلسوز است برای انقلاب و جامعه ماست. و یکی هم جناب آقای دکتر روحانی بود که انصافا مواضعش، مواضع شجاعانه اصلاحطلبانه بود، گرچه ایشان خودش را متعلق به اردوی اصلاحطلبان نمیدانست.
در همین حال سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی هم از نامزدی حسن روحانی که به میانهروی شهرت دارد، اعلام حمایت نکرده است.
نیما مینا، استاد دانشگاه سوآز، مدرسه عالی مطالعات خاورمیانه و آفریقا در لندن، عقیده دارد که احزاب و گروههای اصلاحطلب دیگر در انتخابات شرکت میکنند:
بیانیه سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی را تا آن جایی که من می دانم آقای مزروعی در بروکسل نوشتهاند و البته آقای تاجزاده هم از داخل زندان تلویحا اعلام کردهاند که رای نخواهند داد.
ولی غیر از سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، احزاب و گروههای دیگر اصلاحطلب هم هستند که گفتهاند حتما در انتخابات شرکت میکنند و مشارکتیها هم حتما در انتخابات شرکت خواهند کرد.
در همین حال رسول نفیسی، تحلیلگر و استاد جامعهشناسی در آمریکا، حسن روحانی را تنها گزینه اصلاحطلبان میداند:
در مقابل این وضعیتی که در حال حاضر وجود دارد، حسن روحانی تنها گزینهای است که ممکن است نظر اصلاحطلبان را جلب کند و همچنین تعداد زیادی از مردم را بهخصوص با توجه به این که برخی از این سازمانها از او حمایت کردهاند.
هر چند که حسن روحانی را میتوان از نامزدهای میانهروی انتخابات دانست، با این وجود از او به عنوان کاندیدای اصلاحطلب کمتر یاد میشود. اما حسن روحانی تا چه اندازه به جناح اصلاحطلب نزدیک است و آیا میتوان او را اصلاحطلب دانست؟
نیما مینا چنین میگوید:
اسم اصلاحطلب که در انحصار کسی نیست. یعنی بحث این که چه کسی اصلاحطلب واقعی است؟ چه کسی بدلی است و چه کسی جعلی است؟ به نظر من بیمورد است.
آقای روحانی از هفته پیش که در تشییع جنازه آقای طاهری در اصفهان شرکت کرد یک سری مانورهایی انجام داد برای این که پایه اجتماعی اصلاحطلبان را به سمت خودش جلب کند و ظاهرا موفق هم بوده است. به خاطر این که بر این اساس کمیته مشاوران آقای خاتمی و رفسنجانی به این نتیجه رسیدهاند که ایشان را به عنوان کاندیدای مورد نظر خودشان معرفی کنند.
بر همین اساس هم احتمالا آقای خاتمی تصمیم گرفتند که دیشب آن نامه را به آقای عارف بنویسند.
رسول نفیسی اما، حسن روحانی را از منظر سیاسی بیشتر به دیدگاههای اکبر هاشمی رفسنجانی نزدیک می داند:
حسن روحانی را از لحاظ شخصیتی و منش من به آقای رفسنجانی خیلی نزدیکتر میبینم تا به امثال آقای خاتمی. بنابراین نمیشود به معنای خاصی که از اصلاحطلبی یاد میشود، از ایشان هم یاد کرد.
در صحبتها هم دیدیم که مسئلهای که ایشان مطرح کرد این بود که میگفت من برای فعالیتهای اتمی وقت خریدهام و پیش بردهام و چیزهایی از این قبیل.
ما ندیدیم که نظر خاص اصلاحطلبانهای مطرح کند، ولی به طور نسبی میتوانیم بگوییم که ایشان تنها اصلاحطلب موجود در درون این طیفی است که در حال حاضر برای انتخابات فعالیت میکنند.
بسیاری معتقدند که محمدرضا عارف برای کنارهگیری از رقابتهای انتخاباتی تحت فشار بوده و در بیانیه او نامی از حسن روحانی و حمایت از وی دیده نمیشود.
تا آغاز رایگیری برای انتخابات یازدهم ریاست جمهوری ایران تنها دو روز باقی مانده است و از بررسی اظهار نظرها و موضعگیریهای فعالان سیاسی اصلاحطلب چنین برمیآید که برخی از آنان در این انتخابات شرکت نمیکنند و آن را تحریم کردهاند.
اما آیا این موضعگیری در نتیجه انتخابات تاثیر زیادی خواهد گذاشت؟
شاخه خارج از کشور این سازمان اصلاحطلب نیز در بیانیهای انتخابات ریاست جمهوری ۹۲ را دارای ماهیت و فرجام آمرانه و استبدادمابانه توصیف کرده است.
با این وجود محمد خاتمی، رئیس جمهوری پیشین ایران و از رهبران جریان اصلاحات، روز سهشنبه گذشته در سخنانی بر حمایت خود از محمدرضا عارف و حسن روحانی تاکید کرد. اما حسن روحانی را از اصلاحطلبان ندانست.
محمد خاتمی: جناب آقای دکتر عارف که به حق نماینده اصلاحطلبان بود و هم خودش ادعا داشت و هم در مجموعه اصلاحطلبان قرار میگرفت و به خصوص در این مدت با مواضع بسیار روشن و خوبی که داشت، هم نشان داد که حرفی برای گفتن دارد و هم پایبند به اصلاحات است و هم دلسوز است برای انقلاب و جامعه ماست. و یکی هم جناب آقای دکتر روحانی بود که انصافا مواضعش، مواضع شجاعانه اصلاحطلبانه بود، گرچه ایشان خودش را متعلق به اردوی اصلاحطلبان نمیدانست.
در همین حال سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی هم از نامزدی حسن روحانی که به میانهروی شهرت دارد، اعلام حمایت نکرده است.
نیما مینا، استاد دانشگاه سوآز، مدرسه عالی مطالعات خاورمیانه و آفریقا در لندن، عقیده دارد که احزاب و گروههای اصلاحطلب دیگر در انتخابات شرکت میکنند:
بیانیه سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی را تا آن جایی که من می دانم آقای مزروعی در بروکسل نوشتهاند و البته آقای تاجزاده هم از داخل زندان تلویحا اعلام کردهاند که رای نخواهند داد.
ولی غیر از سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی، احزاب و گروههای دیگر اصلاحطلب هم هستند که گفتهاند حتما در انتخابات شرکت میکنند و مشارکتیها هم حتما در انتخابات شرکت خواهند کرد.
در همین حال رسول نفیسی، تحلیلگر و استاد جامعهشناسی در آمریکا، حسن روحانی را تنها گزینه اصلاحطلبان میداند:
در مقابل این وضعیتی که در حال حاضر وجود دارد، حسن روحانی تنها گزینهای است که ممکن است نظر اصلاحطلبان را جلب کند و همچنین تعداد زیادی از مردم را بهخصوص با توجه به این که برخی از این سازمانها از او حمایت کردهاند.
هر چند که حسن روحانی را میتوان از نامزدهای میانهروی انتخابات دانست، با این وجود از او به عنوان کاندیدای اصلاحطلب کمتر یاد میشود. اما حسن روحانی تا چه اندازه به جناح اصلاحطلب نزدیک است و آیا میتوان او را اصلاحطلب دانست؟
نیما مینا چنین میگوید:
اسم اصلاحطلب که در انحصار کسی نیست. یعنی بحث این که چه کسی اصلاحطلب واقعی است؟ چه کسی بدلی است و چه کسی جعلی است؟ به نظر من بیمورد است.
آقای روحانی از هفته پیش که در تشییع جنازه آقای طاهری در اصفهان شرکت کرد یک سری مانورهایی انجام داد برای این که پایه اجتماعی اصلاحطلبان را به سمت خودش جلب کند و ظاهرا موفق هم بوده است. به خاطر این که بر این اساس کمیته مشاوران آقای خاتمی و رفسنجانی به این نتیجه رسیدهاند که ایشان را به عنوان کاندیدای مورد نظر خودشان معرفی کنند.
بر همین اساس هم احتمالا آقای خاتمی تصمیم گرفتند که دیشب آن نامه را به آقای عارف بنویسند.
رسول نفیسی اما، حسن روحانی را از منظر سیاسی بیشتر به دیدگاههای اکبر هاشمی رفسنجانی نزدیک می داند:
حسن روحانی را از لحاظ شخصیتی و منش من به آقای رفسنجانی خیلی نزدیکتر میبینم تا به امثال آقای خاتمی. بنابراین نمیشود به معنای خاصی که از اصلاحطلبی یاد میشود، از ایشان هم یاد کرد.
در صحبتها هم دیدیم که مسئلهای که ایشان مطرح کرد این بود که میگفت من برای فعالیتهای اتمی وقت خریدهام و پیش بردهام و چیزهایی از این قبیل.
ما ندیدیم که نظر خاص اصلاحطلبانهای مطرح کند، ولی به طور نسبی میتوانیم بگوییم که ایشان تنها اصلاحطلب موجود در درون این طیفی است که در حال حاضر برای انتخابات فعالیت میکنند.
بسیاری معتقدند که محمدرضا عارف برای کنارهگیری از رقابتهای انتخاباتی تحت فشار بوده و در بیانیه او نامی از حسن روحانی و حمایت از وی دیده نمیشود.
تا آغاز رایگیری برای انتخابات یازدهم ریاست جمهوری ایران تنها دو روز باقی مانده است و از بررسی اظهار نظرها و موضعگیریهای فعالان سیاسی اصلاحطلب چنین برمیآید که برخی از آنان در این انتخابات شرکت نمیکنند و آن را تحریم کردهاند.
اما آیا این موضعگیری در نتیجه انتخابات تاثیر زیادی خواهد گذاشت؟