همان طور که انتظار می‌رفت، رهبر جمهوری اسلامی در مورد انتخابات آتی ریاست جمهوری به برخی افراد و جریان‌ها در ایران هشدارهایی داد. وی با انتقاد از برخی که همواره می‌گویند انتخابات باید «آزاد» برگزار شود گفت: «مراقب باشید این حرف‌های شما مردم را از انتخابات ناامید نکند.. چرا این قدر بر این مسئله تکیه و تلاش می‌کنید تا در ذهن مردم این تصور پدید بیاید که شرکت در انتخابات فایده ندارد؟... مبادا دچار غفلت شوید و جدول مورد نظر دشمن را پر کنید.» (۱۹ دی ۹۱)
در کمتر از شش ماه تا انتخابات ۹۲ که هنوز نام نامزدهای ریاست جمهوری و برنامه‌های آنان مشخص نیست، چه عناصر یا عواملی در سپهر انتخابات ۹۲ دیده می‌شود که حاکمیت جمهوری اسلامی را نگران کرده است؟ اشاره علی خامنه‌ای به کیست؟ برنامه حاکمیت برای انتخابات ۹۲ چیست؟
انتخابات ۹۲: پتانسیل چالش برای نظام
انتخابات یکی از مکانیسم‌های تجلی اراده ملت در اداره کشور است، مشروط بر این که انتخابات به معنای واقعی آزاد باشد. اما از آنجا که اراده ملی با خواست دولت‌های استبدادی لزوماً هم‌سو نیست، انتخاباتی که می‌باید مایه اقتدار حاکمیت گردد، مایه اختلال در حاکمیت می‌شود. انتخابات مهندسی شده راه حلی ناگزیر است که این نظام‌ها برمی‌گزینند. صدام حسین نیز در آخرین سال حکومت مستبدانه خود متوسل به انتخابات نمایشی شد و نتیجه آن را قریب به صد درصد آرا به نفع خود اعلام کرد. اما چنان انتخاباتی نمایشی مانع از حمله به کشورش نشد، وقتی او به دست خود انتخاباتی را رقم زد که فاقد شور و نشاط ملی بود. چنین شد که در اثر یورش خارجی، حکومت او در ۲۱ روز با کمترین مقاومت از سوی مردمی که صدام مدعی بود به او عشق می‌ورزند ذوب شد.
بی‌تردید آیت‌الله خامنه‌ای در نهان انتخابات پیش رو، پتانسیل چالشی بس سهمگین را می‌بیند. این نگرانی مختص به انتخابات آتی نیست. پیش از این نیز در انتخابات مجلس نهم وی تصریح کرده که انتخابات در جمهوری اسلامی ایران «همیشه یک حادثه چالش‌‌برانگیز» است، و لذا توصیه نموده بود که «نباید اجازه داد انتخابات به چالشی برای امنیت ملی تبدیل شود».
بی‌تردید انتخابات ریاست جمهوری که در ابعاد وسیع‌تر برای برگزیدن یک شخص به عنوان رئیس جمهور در داخل و خارج کشور برگزار می‌گردد، می‌تواند به مراتب چالش‌برانگیز‌تر باشد.
آیت‌الله خامنه‌ای در سخنرانی اخیر خود طی سخنانی ناظر به حوادث ۸۸ چالش‌هایی را یادآور شد که برای مردم و کشور (بخوانید حاکمیت) ضررهایی را به همراه داشت. (خامنه‌ای: پای بندی همه به این راه‌ها و قوانین سلامت انتخابات را تضمین می‌کند، مگر این که کسانی بخواهند از راه‌های غیرقانونی عمل کنند؛ همچنان که برخی در سال ۸۸ این گونه عمل کردند و برای مردم و کشور مزاحمت و ضرر به وجود آوردند و برای خودشان نیز در زمین و در ملأ اعلی، اسباب سرشکستگی و بدبختی فراهم کردند).
انتخابات ۹۲: سهل و ممتنع
مهندسی انتخابات بی‌تردید کاری سهل برای نظام‌های استبدادی است، اما قبولاندن نتایج آن به مردمی که عموماً در آن مشارکت نکرده یا مشارکت منفی کرده‌اند (به نامزد مطلوب حاکمیت رأی نداده‌اند)، کاری است ممتنع. نمونه این امر ممتنع، ناباوری مردم در مورد انتخاب دوباره محمود احمدی‌نژاد در سال ۸۸ بود. انتخابات ۹۲ نیز از این امر مستثنا نیست. از این رو شخصیت‌های برجسته‌ای در نظام جمهوری اسلامی، انتخابات آزاد را راه برون‌رفت نظام از بی‌اعتمادی مردم به حاکمیت دانسته‌اند. این افراد مخاطبان سخن رهبر جمهوری هستنند که در گمان او «دچار غفلت شده و جدول دشمن را تکمیل می‌کنند».
برای مثال، محمد خاتمی اخیراً طی سخنانی با بیان این که انتخابات مطلوب ضوابط خاص خود را دارد، تاکید کرد که انتخابات آزاد مشروط به تعیین صلاحیت‌ها بدون جهت‌گیری خاص (نظارت استصوابی شورای نگهبان) و عدم دخالت کسانی است که حق دخالت در انتخابات و سیاست را ندارند (اشاره به دخالت سپاه). وی گفت: باید بتوانیم انتخاباتی آزاد با حضور همه قشر‌ها داشته باشیم. برای برگزاری این انتخابات باید چیزهایی فراهم شود. (۸ آبان ۹۱)
هاشمی رفسنجانی نیز اخیراً طی سخنانی گفته است: «برگزاری انتخابات آزاد، شفاف و منطبق بر قانون اساسی می‌تواند بخش بزرگی از مشکلات کشور را حل کند.» (۲۰ شهریور ۹۱)
بدین ترتیب لااقل دو تن از روسای جمهور پیشین نظام، برون‌رفت از وضعیت بغرنج و مشکلات امروز نظام را در گرو انتخابات آزاد دانسته‌اند. علاوه بر این دو اخیراً شش تن از چهره‌های ملی- مذهبی (محمد بسته‌نگار، حبیب‌الله پیمان، حسین شاه‌حسینی، احمد صدر حاج سیدجوادی، اعظم طالقانی و نظام‌الدین قهاری) طی نامه‌ای سرگشاده به علی خامنه‌ای «انتخابات آزاد و بدون نظارت استصوابی» را توصیه کردند تا برآیند آن «رئیس جمهوری باشد که واقعاً نماینده مردم است» (۱۳ دی ۹۱).
انتخابات آزاد، رمز فتنه ۹۲
در مقاله «فتنه ۹۲ و مختصات آن» گفته شد که اگر اصطلاح «فتنه سبز» پس از انتخابات ۸۸ توسط حاکمیت جمهوری اسلامی به کار بسته شد تا به سرکوب جنبش سبز مبادرت ورزد، دستگاه تبلیغاتی رژیم ازهم اکنون به پیشواز «فتنه ۹۲» رفته است.
بسی در خور توجه است که جبهه اصولگرایان سنتی عموماً نوعی آشوب و اعتراض (فتنه) را در سپهر انتخابات ۹۲ پیش‌بینی می‌کنند. از این رو از هم اینک درصدد خنثی‌سازی هرگونه تحرکی برآمده‌اند. برای مثال، کمتر از ده روز پیش از موضع‌گیری اخیر رهبر جمهوری اسلامی، محمد نبی حبیبی، دبیرکل حزب موتلفه اسلامی، گفته است: همان طور که در فتنه ۸۸ کلیدواژه «تقلب» رمز آشوب بود، این بار کلیدواژه «انتخابات آزاد» را برای فتنه جدید به عنوان رمز آشوب انتخاب کرده‌اند و می‌خواهند بگویند انتخابات آزاد نیست و از پیش نتایج آن را زیر سوال ببرند. (۱۰ دی ۹۱)
فتنه پیش از انتخابات
بنا به آن چه از متن اظهارات مقامات ارشد سپاه پاسداران فهمیده می‌شود، این نهاد نظامی که نقش محوری در سرکوب اعتراضات ۸۸ ایفا کرده بود، آمادگی کامل را برای سرکوب فتنه ۹۲ حاصل کرده است، با این تفاوت که در گمان این نهاد نظامی فتنه ۹۲ قرار است پیش از انتخابات بروز کند.
چنین گمانی ناشی از فضای بازی است که معمولاً در مقطع تبلیغات انتخاباتی ایجاد می‌شود. پس از انتخابات از آنجا که دوران هر گونه تبلیغ انتخاباتی سپری شده، سپاه پاسداران گمان دارد که راحت‌تر می‌تواند هرگونه اعتراضی را کنترل کند. اما در فضای تبلیغات پیش از انتخابات کار دشوار‌تر است.
سرتیپ پاسدار محمدعلی آسودی، معاون فرهنگی و تبلیغات سپاه پاسداران، با پیش‌بینی دو دسته از عوامل برهم‌زننده نظم کشور پیش از انتخابات که وی آنان را سران فتنه (اصلاح‌طلبان) و منحرفین (اسفندیار رحیم مشایی و برخی دیگر از اطرافیان محمود احمدی‌نژاد) نامیده اعلام داشته است که رهبر جمهوری اسلامی از سپاه انتظار واکنش به موقع در برابر تحرک این دو جریان را دارد.
سرتیپ آسودی گفته است: «امسال فتنه و مشکلات ما، قبل از انتخابات است و سپاه و بسیج و مجموعه نیروهای مسلح در این زمینه کار می‌کنند و مقام معظم رهبری نیز همین انتظار را از ما دارند... ما در این انتخابات فقط با فتنه مواجه نیستیم. ما هم با گروه منحرف و هم با فتنه‌گران مواجهیم... در شرایط کنونی باید حواس‌مان جمع باشد، چرا که ماه‌های آینده روزهای سختی در پیش رو داریم و دشمنان برنامه‌ریزی گسترده‌ای را انجام داده‌اند و تجربیاتی از فتنه ۸۸ و حماسه ۹ دی کسب کرده‌اند.» (رادیوفردا، ۱۹ دی ۹۱)
صریح‌تر از این اظهارات را حجت‌الاسلام علی سعیدی، نماینده رهبر در سپاه پاسداران، چنین اعلام داشته که «وظیفه ذاتی سپاه، مهندسی معقول و منطقی انتخابات است». وی افزود: «سپاه تنها چارچوب‌ها و معیار‌ها را تبیین می‌کند و این به معنای دخالت در انتخابات نیست.» (رادیوفردا، ۱۹ دی ۹۱)
نتیجه‌گیری: مهندسی معقول انتخابات
اینک سخنی صریح‌تر از اظهارات نماینده رهبر در سپاه پاسداران نمی‌توان یافت که خود اعتراف دارد «سپاه چارچوب انتخابات را تبیین می‌کند». در هیچ کجای اساسنامه سپاه نیامده است که چنین وظیفه‌ای برعهده این نهاد نظامی گذاشته شده باشد، چه رسد به این که نماینده رهبر بگوید که «وظیفه ذاتی سپاه، مهندسی معقول و منطقی انتخابات است».
دیگر معنای این سخن آن است که سپاه در انتخابات ۸۸ مهندسی نامعقول و غیرمنطقی را اعمال کرده بود که شاید بهتر باشد آن را «مهندسی ناشیانه انتخابات ۸۸» نامید. نتیجه چنان مهندسی ناشیانه آن شد که علی خامنه‌ای انتخابات ۸۸ را «هتک حرمت نظام» نامید.
اینک در شرایطی که سوء مدیریت دولت کشور را به پرتگاه سقوط (اصطلاحی که محسن رضایی در انتخابات ۸۸ به کار برد) کشانده، آستانه تحمل مردم در اثر افزایش قیمت‌ها شکننده شده، اصلاح‌طلبان و حلقه پیرامونی احمدی‌نژاد باید از دایره قدرت حذف شوند، بدیهی است که حاکمیت بروز اغتشاشاتی را در سپهر انتخابات ۹۲ پیش‌بینی می‌کند. این وظیفه بزرگ یعنی سرکوب معترضان و مهندسی انتخابات به سپاه پاسداران واگذار شده تا بار دیگر بیازماید آیا می‌تواند مانع هتک حرمت نظام شود یا حرمت نظام بار دیگر دریده خواهد شد؟
در کمتر از شش ماه تا انتخابات ۹۲ که هنوز نام نامزدهای ریاست جمهوری و برنامه‌های آنان مشخص نیست، چه عناصر یا عواملی در سپهر انتخابات ۹۲ دیده می‌شود که حاکمیت جمهوری اسلامی را نگران کرده است؟ اشاره علی خامنه‌ای به کیست؟ برنامه حاکمیت برای انتخابات ۹۲ چیست؟
انتخابات ۹۲: پتانسیل چالش برای نظام
انتخابات یکی از مکانیسم‌های تجلی اراده ملت در اداره کشور است، مشروط بر این که انتخابات به معنای واقعی آزاد باشد. اما از آنجا که اراده ملی با خواست دولت‌های استبدادی لزوماً هم‌سو نیست، انتخاباتی که می‌باید مایه اقتدار حاکمیت گردد، مایه اختلال در حاکمیت می‌شود. انتخابات مهندسی شده راه حلی ناگزیر است که این نظام‌ها برمی‌گزینند. صدام حسین نیز در آخرین سال حکومت مستبدانه خود متوسل به انتخابات نمایشی شد و نتیجه آن را قریب به صد درصد آرا به نفع خود اعلام کرد. اما چنان انتخاباتی نمایشی مانع از حمله به کشورش نشد، وقتی او به دست خود انتخاباتی را رقم زد که فاقد شور و نشاط ملی بود. چنین شد که در اثر یورش خارجی، حکومت او در ۲۱ روز با کمترین مقاومت از سوی مردمی که صدام مدعی بود به او عشق می‌ورزند ذوب شد.
بی‌تردید آیت‌الله خامنه‌ای در نهان انتخابات پیش رو، پتانسیل چالشی بس سهمگین را می‌بیند. این نگرانی مختص به انتخابات آتی نیست. پیش از این نیز در انتخابات مجلس نهم وی تصریح کرده که انتخابات در جمهوری اسلامی ایران «همیشه یک حادثه چالش‌‌برانگیز» است، و لذا توصیه نموده بود که «نباید اجازه داد انتخابات به چالشی برای امنیت ملی تبدیل شود».
بی‌تردید انتخابات ریاست جمهوری که در ابعاد وسیع‌تر برای برگزیدن یک شخص به عنوان رئیس جمهور در داخل و خارج کشور برگزار می‌گردد، می‌تواند به مراتب چالش‌برانگیز‌تر باشد.
آیت‌الله خامنه‌ای در سخنرانی اخیر خود طی سخنانی ناظر به حوادث ۸۸ چالش‌هایی را یادآور شد که برای مردم و کشور (بخوانید حاکمیت) ضررهایی را به همراه داشت. (خامنه‌ای: پای بندی همه به این راه‌ها و قوانین سلامت انتخابات را تضمین می‌کند، مگر این که کسانی بخواهند از راه‌های غیرقانونی عمل کنند؛ همچنان که برخی در سال ۸۸ این گونه عمل کردند و برای مردم و کشور مزاحمت و ضرر به وجود آوردند و برای خودشان نیز در زمین و در ملأ اعلی، اسباب سرشکستگی و بدبختی فراهم کردند).
انتخابات ۹۲: سهل و ممتنع
مهندسی انتخابات بی‌تردید کاری سهل برای نظام‌های استبدادی است، اما قبولاندن نتایج آن به مردمی که عموماً در آن مشارکت نکرده یا مشارکت منفی کرده‌اند (به نامزد مطلوب حاکمیت رأی نداده‌اند)، کاری است ممتنع. نمونه این امر ممتنع، ناباوری مردم در مورد انتخاب دوباره محمود احمدی‌نژاد در سال ۸۸ بود. انتخابات ۹۲ نیز از این امر مستثنا نیست. از این رو شخصیت‌های برجسته‌ای در نظام جمهوری اسلامی، انتخابات آزاد را راه برون‌رفت نظام از بی‌اعتمادی مردم به حاکمیت دانسته‌اند. این افراد مخاطبان سخن رهبر جمهوری هستنند که در گمان او «دچار غفلت شده و جدول دشمن را تکمیل می‌کنند».
برای مثال، محمد خاتمی اخیراً طی سخنانی با بیان این که انتخابات مطلوب ضوابط خاص خود را دارد، تاکید کرد که انتخابات آزاد مشروط به تعیین صلاحیت‌ها بدون جهت‌گیری خاص (نظارت استصوابی شورای نگهبان) و عدم دخالت کسانی است که حق دخالت در انتخابات و سیاست را ندارند (اشاره به دخالت سپاه). وی گفت: باید بتوانیم انتخاباتی آزاد با حضور همه قشر‌ها داشته باشیم. برای برگزاری این انتخابات باید چیزهایی فراهم شود. (۸ آبان ۹۱)
هاشمی رفسنجانی نیز اخیراً طی سخنانی گفته است: «برگزاری انتخابات آزاد، شفاف و منطبق بر قانون اساسی می‌تواند بخش بزرگی از مشکلات کشور را حل کند.» (۲۰ شهریور ۹۱)
بدین ترتیب لااقل دو تن از روسای جمهور پیشین نظام، برون‌رفت از وضعیت بغرنج و مشکلات امروز نظام را در گرو انتخابات آزاد دانسته‌اند. علاوه بر این دو اخیراً شش تن از چهره‌های ملی- مذهبی (محمد بسته‌نگار، حبیب‌الله پیمان، حسین شاه‌حسینی، احمد صدر حاج سیدجوادی، اعظم طالقانی و نظام‌الدین قهاری) طی نامه‌ای سرگشاده به علی خامنه‌ای «انتخابات آزاد و بدون نظارت استصوابی» را توصیه کردند تا برآیند آن «رئیس جمهوری باشد که واقعاً نماینده مردم است» (۱۳ دی ۹۱).
انتخابات آزاد، رمز فتنه ۹۲
در مقاله «فتنه ۹۲ و مختصات آن» گفته شد که اگر اصطلاح «فتنه سبز» پس از انتخابات ۸۸ توسط حاکمیت جمهوری اسلامی به کار بسته شد تا به سرکوب جنبش سبز مبادرت ورزد، دستگاه تبلیغاتی رژیم ازهم اکنون به پیشواز «فتنه ۹۲» رفته است.
بسی در خور توجه است که جبهه اصولگرایان سنتی عموماً نوعی آشوب و اعتراض (فتنه) را در سپهر انتخابات ۹۲ پیش‌بینی می‌کنند. از این رو از هم اینک درصدد خنثی‌سازی هرگونه تحرکی برآمده‌اند. برای مثال، کمتر از ده روز پیش از موضع‌گیری اخیر رهبر جمهوری اسلامی، محمد نبی حبیبی، دبیرکل حزب موتلفه اسلامی، گفته است: همان طور که در فتنه ۸۸ کلیدواژه «تقلب» رمز آشوب بود، این بار کلیدواژه «انتخابات آزاد» را برای فتنه جدید به عنوان رمز آشوب انتخاب کرده‌اند و می‌خواهند بگویند انتخابات آزاد نیست و از پیش نتایج آن را زیر سوال ببرند. (۱۰ دی ۹۱)
فتنه پیش از انتخابات
بنا به آن چه از متن اظهارات مقامات ارشد سپاه پاسداران فهمیده می‌شود، این نهاد نظامی که نقش محوری در سرکوب اعتراضات ۸۸ ایفا کرده بود، آمادگی کامل را برای سرکوب فتنه ۹۲ حاصل کرده است، با این تفاوت که در گمان این نهاد نظامی فتنه ۹۲ قرار است پیش از انتخابات بروز کند.
چنین گمانی ناشی از فضای بازی است که معمولاً در مقطع تبلیغات انتخاباتی ایجاد می‌شود. پس از انتخابات از آنجا که دوران هر گونه تبلیغ انتخاباتی سپری شده، سپاه پاسداران گمان دارد که راحت‌تر می‌تواند هرگونه اعتراضی را کنترل کند. اما در فضای تبلیغات پیش از انتخابات کار دشوار‌تر است.
سرتیپ پاسدار محمدعلی آسودی، معاون فرهنگی و تبلیغات سپاه پاسداران، با پیش‌بینی دو دسته از عوامل برهم‌زننده نظم کشور پیش از انتخابات که وی آنان را سران فتنه (اصلاح‌طلبان) و منحرفین (اسفندیار رحیم مشایی و برخی دیگر از اطرافیان محمود احمدی‌نژاد) نامیده اعلام داشته است که رهبر جمهوری اسلامی از سپاه انتظار واکنش به موقع در برابر تحرک این دو جریان را دارد.
سرتیپ آسودی گفته است: «امسال فتنه و مشکلات ما، قبل از انتخابات است و سپاه و بسیج و مجموعه نیروهای مسلح در این زمینه کار می‌کنند و مقام معظم رهبری نیز همین انتظار را از ما دارند... ما در این انتخابات فقط با فتنه مواجه نیستیم. ما هم با گروه منحرف و هم با فتنه‌گران مواجهیم... در شرایط کنونی باید حواس‌مان جمع باشد، چرا که ماه‌های آینده روزهای سختی در پیش رو داریم و دشمنان برنامه‌ریزی گسترده‌ای را انجام داده‌اند و تجربیاتی از فتنه ۸۸ و حماسه ۹ دی کسب کرده‌اند.» (رادیوفردا، ۱۹ دی ۹۱)
صریح‌تر از این اظهارات را حجت‌الاسلام علی سعیدی، نماینده رهبر در سپاه پاسداران، چنین اعلام داشته که «وظیفه ذاتی سپاه، مهندسی معقول و منطقی انتخابات است». وی افزود: «سپاه تنها چارچوب‌ها و معیار‌ها را تبیین می‌کند و این به معنای دخالت در انتخابات نیست.» (رادیوفردا، ۱۹ دی ۹۱)
نتیجه‌گیری: مهندسی معقول انتخابات
اینک سخنی صریح‌تر از اظهارات نماینده رهبر در سپاه پاسداران نمی‌توان یافت که خود اعتراف دارد «سپاه چارچوب انتخابات را تبیین می‌کند». در هیچ کجای اساسنامه سپاه نیامده است که چنین وظیفه‌ای برعهده این نهاد نظامی گذاشته شده باشد، چه رسد به این که نماینده رهبر بگوید که «وظیفه ذاتی سپاه، مهندسی معقول و منطقی انتخابات است».
دیگر معنای این سخن آن است که سپاه در انتخابات ۸۸ مهندسی نامعقول و غیرمنطقی را اعمال کرده بود که شاید بهتر باشد آن را «مهندسی ناشیانه انتخابات ۸۸» نامید. نتیجه چنان مهندسی ناشیانه آن شد که علی خامنه‌ای انتخابات ۸۸ را «هتک حرمت نظام» نامید.
اینک در شرایطی که سوء مدیریت دولت کشور را به پرتگاه سقوط (اصطلاحی که محسن رضایی در انتخابات ۸۸ به کار برد) کشانده، آستانه تحمل مردم در اثر افزایش قیمت‌ها شکننده شده، اصلاح‌طلبان و حلقه پیرامونی احمدی‌نژاد باید از دایره قدرت حذف شوند، بدیهی است که حاکمیت بروز اغتشاشاتی را در سپهر انتخابات ۹۲ پیش‌بینی می‌کند. این وظیفه بزرگ یعنی سرکوب معترضان و مهندسی انتخابات به سپاه پاسداران واگذار شده تا بار دیگر بیازماید آیا می‌تواند مانع هتک حرمت نظام شود یا حرمت نظام بار دیگر دریده خواهد شد؟
