رئیس سازمان انرژی اتمی ایران خبر داد که جمهوری اسلامی درخواست خرید ۹۵۰ تن کیک زرد از قزاقستان را به دبیرخانه کمیسیون مشترک برجام ارجاع داده و اجرای این توافق تنها در انتظار اعلام موافقت بریتانیا است.
علیاکبر صالحی، رئیس این سازمان، در مصاحبه با خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، که روز شنبه، هفتم اسفند، منتشر شد اعلام کرد که ایران درخواست خرید ۹۵۰ تن کیک زرد از قزاقستان در مدت سه سال را به دبیرخانه کمیسیون مشترک برجام ارجاع داده است.
وی گفت در صورت اجرای این توافق، ۳۰۰ تن از این کیک زرد به گاز یو اف-۶ تبدیل و دوباره به قزاقستان فروخته خواهد شد.
به گفته آقای صالحی، کشورهای گروه ۵+۱ موافقت «کتبی» خود را به دبیرخانه کمیسیون مشترک برجام اعلام کرده بودند، اما بریتانیا «در آخرین لحظه با توجه به انتخابات آمریکا و مسائل خاورمیانه» نظر خود را «تغییر داد» و ایران منتظر اعلام نظر این کشور است.
کیک زرد به اکسید غلیظ شدهٔ اورانیوم گفته میشود که برای غنیسازی اورانیوم به کار میرود.
در آخرین روزهای سال گذشته میلادی نیز قزاقستان ۶۰ تن کیک زرد به ایران صادر کرد که بخشی از توافق هستهای میان ایران و شش قدرت جهانی برای خارج کردن ذخایر اورانیوم غنیسازی شده ایران به خارج از کشور و دریافت کیک زرد برای تولید سوخت هستهای بود.
در روزهای ابتدایی دیماه سال گذشته نیز ایران با کمک قزاقستان، جمهوری آذربایجان و نروژ ۱۱ تن اورانیوم غنیشده به روسیه صادر کرد و در ازای آن، ۱۹۷ تن کیک زرد تحویل گرفت.
در همین حال آقای صالحی خبر داد که با ورود آخرین محموله از محموله ۱۴۹ تنی کیک زرد خریداری شده از روسیه، مجموع کیک زرد وارد شده به ایران در یک سال اخیر به حدود ۳۸۲ تن رسیده است.
وی همچنین گفت که در سال ۹۶ تولید کیک زرد در ایران «چندین برابر» خواهد شد.
ورود ۱۴۹ تن کیک زرد خریداری شده از روسیه در چهار محموله پروازی از هفتم بهمن آغاز شده بود و آخرین محموله آن روز سهشنبه ۱۹ بهمن وارد ایران شد.
در توافق اتمی وین به ایران اجازه واردات کیک زرد داده شده و، به گفته مقامات وزارت خارجه، واردات کیک زرد سال گذشته برای نخستین بار پس از انقلاب بهمن ۵۷ انجام شد. آخرین واردات کیک زرد، پیش از انقلاب از آفریقای جنوبی انجام شده بود.
بر اساس توافق اتمی وین همچنین ایران تنها اجازه دارد اورانیوم با غنای پایین که برای ساخت سلاح هستهای مناسب نیست در اختیار داشته باشد و مقدار همین اورانیوم ضعیف نیز در ایران نباید هیچ گاه از ۳۰۰ کیلوگرم بیشتر شود.
در همین زمینه آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز جمعه، ششم اسفند، در تازهترین گزارش خود درباره برنامه اتمی ایران اعلام کرد که میزان ذخایر اورانیوم غنیشده تهران پایینتر از حد مجاز در برنامه جامع مشترک (برجام) است.
واکنش نماینده ایران به گزارش آژانس
رضا نجفی، نماینده ایران در آژانس بینالمللی آژانس انرژی اتمی، نیز گزارش جدید رئیس آژانس را نشاندهنده آن دانست که «تمام فعالیتهای هستهای ایران در چارچوب برجام پیش میرود».
به گفته آقای نجفی، مهمترین تحول ذکر شده این گزارش، تزریق گاز به سانتریفیوژ «آی آر ۸» است که «تاییدی بر ادامه فعالیتهای تحقیق و توسعه» اتمی ایران بر طبق برنامه درازمدت اعلامشده است.
وی تاکید کرد که این گزارش مشابه گزارش قبلی است و تنها تحولات فنی از زمان گزارش قبلی تاکنون اضافه شده است.
به گفته آقای نجفی، وارد کردن اولین محموله پنج کیلوگرمی از اورانیوم ۲۰ درصد غنیشده برای استفاده در رآکتور تهران پذیرش بازرسان جدید آژانس و واردات ۱۲۵ تن کیک زرد از جمله دیگر بخشهای این گزارش است.
گزارش اخیر آژانس به اعضای شورای حکام نخستین گزارش این سازمان از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، محسوب میشود که از منتقدان سرسخت این توافق است.
این گزارش میافزاید ایران همچنین محدودیتهای مربوط به در اختیار داشتن مواد حساس را رعایت کرده است.
آژانس در گزارش ماه نوامبر خود اعلام کرده بود که ذخایر آب سنگین ایران به صورت جزئی از سقف تعیین شده برای آن فراتر رفته است. ایران از آن زمان ذخایر خود در این زمینه را کاهش داده و بر اساس گزارش روز جمعه آژانس، آن را به رقم ۱۲۴ تن رسانده است.
سقف تعیین شده برای ذخایر آب سنگین ایران ۱۳۰ تن است.