نادین گوردیمر، نویسنده‌ای که زمانی نوشت تنها چیزی که می‌تواند او را از کارش یعنی نویسندگی جدا و منفک کند عاشق شدن است، درگذشت.
به جرات می‌توان گفت که خانم گوردیمر همچنین، پس از نلسون ماندلا، رساترین صدا را علیه آپارتاید و نژادپرستی در کشور آفریقای جنوبی داشت، صدایی که در دنیای ادبیات طنین‌انداز شد.
خود او در مصاحبه‌ای گفت که انسان دو تولد دارد: یکی زمانی که پا به دنیا می‌گذارد و دیگری زمانی که می‌فهمد فرهنگ پیرامونش مشکلی دارد. خانم گوردیمر به فرهنگ پیرامون خود در آفریقای جنوبی اعتراض کرد.
نادین گوریمر، نویسنده سفیدپوست اهل آفریقای جنوبی و برنده جایزه نوبل ادبيات، در ۹۰ سالگی در شهر ژوهانسبورگ درگذشت.
خبرگزاری رویترز نوشته است که خانواده این نویسنده متعهد و یکی از بانفوذترین مخالفان بی‌عدالتی و نژادپرستی روز دوشنبه، ۲۳ تیرماه، در بیانیه‌ای اعلام کرده‌اند که او یک‌شنبه شب در آرامش و در حضور فرزندانش درگذشته است.
خانم گوردیمر در سال ۱۹۷۴ جایزه ادبی بوکر و در سال ۱۹۹۱ جایزه نوبل در رشته ادبیات را از آن خود کرد. بسیاری از او به عنوان بهترین نویسنده آفریقای جنوبی نام برده‌اند.
در اهمیت او همین بس که مارگارت اتوود، نویسنده کانادایی، می‌گوید به‌دشواری می‌توان «تاریخ رمان در آفریقای جنوبی و تاریخ رمان سیاسی در قرن بیستم را بدون او تصور کرد».
گوردیمر نویسنده‌ای اخلاق‌گرا و متعهد بود با رمان‌ها و داستان‌های کوتاهی که بازتاب زندگی و احساسات انسان‌هایی بود که دهه‌ها در چنبره حاکمیت اقلیت سفیدپوست گرفتار شده بودند.
مضمون بسیاری از داستان‌های او عشق، نفرت و دوستی در جامعه مملو از تبعیضی بود که تا سال ۱۹۹۴ و انتخاب نلسون ماندلا به عنوان اولین رئیس جمهور سیاه‌پوست آفریقای جنوبی به حیات خود ادامه داد.
خانم گوردیمر که عضو کنگره ملی آفریقا بود قلمش را به عنوان سلاحی برای مبارزه با حاکمیت نابرابر سفیدپوستان بر سیاهان به کار گرفت و دشمنی طبقه حاکم را به جان خرید.
بعضی از آثار او مانند «دنیای غریبه‌ها» و «دختر برگر» در آفریقای جنوبی دوران آپارتاید ممنوع شد، اما گوردیمر با جثه ظریف و چشمان تیزبین خود هرگز از محکوم کردن نژادپرستی و برملا کردن لایه‌های پیچیده دورویی انسان دست برنداشت.
او بعد از دریافت جایزه نوبل در سخنرانی خود گفت: «من نمی‌توانم فقط آپارتاید را محکوم کنم، در حالی که بی‌عدالتی انسانی در همه جا دیده می‌شود.»
او بعدها به یکی از مبارزان فعال جنبش مقابله با بیماری ایدز بدل شد و با گروه «پیکار برای درمان ایدز» برای جمع‌آوری کمک مالی و فشار بر دولت آفریقای جنوبی برای درمان رایگان مبتلایان به این بیماری همکاری کرد.
در بخشی از گزارش رویترز آمده است که نادین گوردیمر با انتقاد از جیکوب زوما، رهبر فعلی کنگره ملی آفریقا، با قوانین دولت او که آزادی بيان و نشر را برای مخالفان محدود می‌کند صراحتا مخالفت کرد.
خانم گوردیمر ماه گذشته در مصاحبه‌ای گفته بود: «وقتی فکر می‌کنی که مردم برای خلاصی از سانسور در همه شکل آن چه رنج‌هایی کشیده‌اند، برقراری مجدد سانسور برایت غیرقابل تصور می‌شود.»
آفریقایی سفید
نادین دختر يک ساعت‌ساز اهل لیتوانی و مادرش هم يک انگلیسی یهودی‌زاده بود. او نوشتن را از ۹ سالگی شروع کرد و اولین نوشته‌اش در ۱۵ سالگی چاپ شد. با افزايش استقبال عمومی از نوشته‌های او، آزادمنشی نادین در آفریقای جنوبی دوره آپارتاید به او وجهه‌ای رادیکال داد.
اما علی‌رغم اعتبار روزافزون در خارج از کشور و شناخته شدن او به عنوان یکی از نویسندگان چیره‌دست ادبيات انگلیسی، سرانجام حکومت آپارتاید سه کتاب او را در دهه‌های شصت و هفتاد قرن بیستم ممنوع کرد.
اما کسب جایگاهی مهم در میان نخبگان ادبیات جهان نادین گوردیمر را از نگرانی برای نويسندگان گمنام آفریقای جنوبی بازنداشت.
او گفته بود: «وقتی می‌بینم کسی با ده نفر دیگر در آلونکی در حلبی‌آباد زندگی می‌کند و تلاش می‌کند در چنین شرایط غیرقابل تصوری بنویسد، احساس شرمندگی می‌کنم.»
علی‌رغم تنفرش از نژادپرستی، گوردیمر به میراث و پیشینه آفریقایی خود افتخار می‌کرد و فقط یک بار به مهاجرت به زامبیا فکر کرد. او در این باره گفته است: «بعدا حقیقت را درک کردم. در زامبیا دوستان سیاهم به من به چشم یک اروپایی غریبه نگاه می‌کردند. فقط اینجا (آفریقای جنوبی) است که می‌توانم واقعا همان کسی باشم که هستم: من یک آفریقایی سفید هستم.»
با این حال آن طور که روزنامه گاردین می‌نویسد، در سال‌های اخیر برخی از منتقدان سیاه‌پوست در آفریقای جنوبی به نادین گوردیمر به عنوان نویسنده «لیبرال سفیدپوست» حمله کرده و ادعا کرده‌اند که آثار او در میان سیاه‌پوستان این کشور چندان محبوبیتی ندارد.
از نادین گوردیمر، دو کتاب «خانواده جولای» و «تاراج» به فارسی ترجمه و منتشر شده است.
