نشریه «فارن پالسی» به بهانه وقوع توفان سهمگین سندی در مناطق شرقی آمریکا نگاهی دارد به شش مورد از توفاهای شدیدی که به خاطر اثرات و پیامدهای سیاسی مهم‌شان در تاریخ ثبت شده‌اند.
در آغاز این مقاله یادآوری شده است که وزش توفان سندی از هم اکنون روند رای‌گیری برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را در برخی از مناطق مختل کرده است. ولی با توجه به این که هفته آینده این انتخابات برگزار می‌شود شرایط ناشی از وقوع این توفان ممکن است بر نتایج انتخابات تاثیر بگذارد.
کار‌شناسان علوم سیاسی در آمریکا می‌گویند که شرایط بد آب و هوایی در انتخابات‌های قبلی ایالات متحده معمولا به نفع جمهوری‌خواهان این کشور تمام شده است. اما هنوز نمی‌توان با قاطعیت گفت که این توفان تا چه حد بر میزان شرکت مردم در رای‌گیری روزهای آینده تاثیر خواهد داشت.
شاید باراک اوباما به عنوان فرمانده عملیات مقابله با توفان از این کارزار با موفقیت بیرون بیاید یا شاید مثل نمونه توفان شدید کاترینا که تاثیر منفی فراوان بر محبوبیت دولت جرج بوش باقی گذاشت این بار توفان سندی برای باراک اوباما خرابی به بار بیاورد.
در هر صورت این اولین باری نخواهد بود که یک توفان شدید حوادث مهم سیاسی را تحت تاثیر قرار داده است. از زمان انقلاب کبیر فرانسه تا جنگ استقلال بنگلادش رخدادهای طبیعی نقش مهمی در حیات سیاسی کشورها ایفا کرده است.
نشریه «فارن پالسی» سپس موارد مهم از تاثیر توفان‌های شدید بر رویدادهای سیاسی را چنین برمی‌شمرد:
توفان الهی
مغول‌ها شاید صاحب بزرگ‌ترین امپراتوری در طول تاریخ بوده‌اند و زمانی حدود یک چهارم از جمعیت کره زمین زیر سیطره‌شان بود. ولی آنها دو بار در تصرف ژاپن شکست خوردند. در هر دو مورد که در سال‌های ۱۲۷۴ و ۱۲۸۱ اتفاق افتاد ناوگان مغول‌ها تحت تاثیر توفان‌های شدید به شدت آسیب دید و تلفات فراوانی بر آن وارد شد.
در مورد دوم حدود هشتاد درصد از ناوگان قوبلای قاآن در طی یک توفان دو روزه نابود شد، توفانی که در ژاپن به «کامیکازه» یا توفان الهی شهرت دارد. حدود هفت قرن بعد در طول جنگ جهانی دوم «کامیکازه» معنای دیگری پیدا کرد و به حملات انتحاری هواپیماهای ژاپنی به مواضع دشمن اطلاق شد.
غرق ناوگان شکست‌ناپذیر
در سال ۱۵۸۸ میلادی نیروی دریایی اسپانیا که در آن دوران «شکست‌ناپذیر» لقب یافته بود با بیش از ۱۳۰ کشتی جنگی به قصد اشغال انگلیس به راه افتاد. وقوع توفان‌های شدید این ناوگان را مجبور ساخت به لیسبون بازگردد و صبر کند. دو ماه بعد که ناوگان بزرگ اسپانیا به کانال مانش رسید نیروی دریایی انگلیس توانسته بود در همین فرصت مواضع دفاعی خود را مستحکم کند و با استفاده از تهاجمی جسورانه و شلیک مداوم توپخانه کشتی‌های اسپانیایی را به عقب براند.
در مسیر بازگشت نیز ناوگان دریایی اسپانیا دچار توفان شد و آن طور که شواهد نشان می‌دهد فرماندهان این ناوگان تعداد بیشتری از کشتی‌های خود را در توفان و نه در صحنه نبرد با انگلیس از دست دادند.
توفان و تگرگ در پاریس
احتمالا شرایط آب و هوا درست به اندازه پوسیدگی نظام سلطنتی و شرایط مالی بد کشور در وقوع و پیروزی انقلاب کبیر فرانسه نقش داشته است. از چند سال قبل از وقوع انقلاب تحت تاثیر تغییر شرایط آب و هوای کشور میزان برداشت محصولات کشاورزی به شدت کاهش یافت. کمبود مواد غذایی بر نارضایتی و خشم طبقات کم‌درآمد و زحمتکش جامعه افزود. اما به احتمال زیاد ضربه قطعی را وقوع توفان همراه با تگرگ شدید در ماه مه ۱۷۸۸ زد که تمام محصولات کشاورزی را در شعاع ۲۵۰ کیلومتری اطراف پاریس نابود کرد. ده ماه پس از این رخداد اولین موج‌های انقلاب به حرکت درآمد.
توفان و گردباد بولا
گردباد و توفان بولا در مقایسه با نمونه‌های ثبت شده دیگر جزء شدید‌ترین مواردی نبوده که در منطقه اقیانوس هند وزیده‌اند. اما در سال ۱۹۷۰ با توجه به شرایط خاص آن مقطع زمانی و گستردگی ضایعات انسانی و مالی که بر اثر آن در دلتای رود گنگ در پاکستان شرقی به بار آورد یکی از ویرانگر‌ترین توفان‌ها بوده است. این توفان با سرعتی قریب به ۱۸۰ کیلومتر در ساعت بخش گسترده‌ای از مزارع و محصولات را نابود کرده و بیش از نیم میلیون نفر تلفات بر جای گذاشت.
مناسبات بین دولت مرکزی پاکستان و شرقی‌ترین استان آن که بعد‌ها کشور بنگلادش نام گرفت قبل از این توفان به شدت تیره شده بود. اما ناکارآمدی دولت در مقابله با پیامدهای این فاجعه در سال ۱۹۷۱ باعث وقوع تظاهرات گسترده و سپس جنگ داخلی شد. پس از ۹ ماه خونین کشور بنگلادش به استقلال دست یافت.
توفان کاترینا
کاترینا که در ماه اوت سال ۲۰۰۵ سواحل جنوب شرقی آمریکا را در نوردید پرتلفات‌ترین توفان و سانحه طبیعی در تاریخ آمریکاست. ۱۸۳۳ نفر بر اثر آن کشته شده و خسارت ناشی از آن به بیش از صد میلیارد دلار رسید.
نحوه مقابله با این رویداد هم به شدت مورد انتقاد قرار گرفت. به نظر می‌رسید که دولت و رئیس جمهور توجه لازم را به این حادثه نداشته یا ارگان‌های دولتی قادر به واکنش مناسب نبودند. بسیاری معتقد بودند که به دلیل سکونت جمعیت عمدتا سیاه‌پوست و فقیر در این مناطق کسی به فکر آنها نیست.
به این ترتیب محبوبیت پرزیدنت بوش به شدت زیر سوال رفت و در شرایطی که آمریکا درگیر دو جنگ در افغانستان و عراق بود به نظر می‌رسید که دولت نمی‌تواند مشکلات داخلی خود را حل کرده یا به شدت به این مسائل بی‌توجه است. همین شرایط باعث شد که در سال‌های بعد افکار عمومی آمریکا بار دیگر روی مسائل داخلی کشور متمرکز شده و به مرور اهمیت جنگ‌های خارجی کاهش یابد.
توفان نرگس
در ماه مه سال ۲۰۰۸ توفان و گردباد شدیدی که از خلیج بنگال برخاسته بود مناطق مرکزی برمه را مورد هجوم قرار داد. گفته می‌شود حدود ۱۴۰ هزار نفر در اثر این توفان کشته شدند. دولت نظامی برمه مدت‌ها در برابر پیشنهاد کمک جامعه بین‌المللی مقاومت کرد.
اما حدود یک هفته بعد از وقوع فاجعه اولین گروه‌های امداد خارجی وارد کشور شدند. شاید ابعاد گسترده این فاجعه انسانی تاثیر مستقیمی بر عقب‌نشینی دولت نظامی برمه نداشته، ولی مسلما ناکارآمدی و بی‌لیاقتی این حکومت را به وضوح نشان داد و در نوع خود به نقطه آغازی برای پایان حکومت نظامیان در برمه بدل شد.
در آغاز این مقاله یادآوری شده است که وزش توفان سندی از هم اکنون روند رای‌گیری برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا را در برخی از مناطق مختل کرده است. ولی با توجه به این که هفته آینده این انتخابات برگزار می‌شود شرایط ناشی از وقوع این توفان ممکن است بر نتایج انتخابات تاثیر بگذارد.
کار‌شناسان علوم سیاسی در آمریکا می‌گویند که شرایط بد آب و هوایی در انتخابات‌های قبلی ایالات متحده معمولا به نفع جمهوری‌خواهان این کشور تمام شده است. اما هنوز نمی‌توان با قاطعیت گفت که این توفان تا چه حد بر میزان شرکت مردم در رای‌گیری روزهای آینده تاثیر خواهد داشت.
شاید باراک اوباما به عنوان فرمانده عملیات مقابله با توفان از این کارزار با موفقیت بیرون بیاید یا شاید مثل نمونه توفان شدید کاترینا که تاثیر منفی فراوان بر محبوبیت دولت جرج بوش باقی گذاشت این بار توفان سندی برای باراک اوباما خرابی به بار بیاورد.
در هر صورت این اولین باری نخواهد بود که یک توفان شدید حوادث مهم سیاسی را تحت تاثیر قرار داده است. از زمان انقلاب کبیر فرانسه تا جنگ استقلال بنگلادش رخدادهای طبیعی نقش مهمی در حیات سیاسی کشورها ایفا کرده است.
نشریه «فارن پالسی» سپس موارد مهم از تاثیر توفان‌های شدید بر رویدادهای سیاسی را چنین برمی‌شمرد:
توفان الهی
مغول‌ها شاید صاحب بزرگ‌ترین امپراتوری در طول تاریخ بوده‌اند و زمانی حدود یک چهارم از جمعیت کره زمین زیر سیطره‌شان بود. ولی آنها دو بار در تصرف ژاپن شکست خوردند. در هر دو مورد که در سال‌های ۱۲۷۴ و ۱۲۸۱ اتفاق افتاد ناوگان مغول‌ها تحت تاثیر توفان‌های شدید به شدت آسیب دید و تلفات فراوانی بر آن وارد شد.
در مورد دوم حدود هشتاد درصد از ناوگان قوبلای قاآن در طی یک توفان دو روزه نابود شد، توفانی که در ژاپن به «کامیکازه» یا توفان الهی شهرت دارد. حدود هفت قرن بعد در طول جنگ جهانی دوم «کامیکازه» معنای دیگری پیدا کرد و به حملات انتحاری هواپیماهای ژاپنی به مواضع دشمن اطلاق شد.
غرق ناوگان شکست‌ناپذیر
در سال ۱۵۸۸ میلادی نیروی دریایی اسپانیا که در آن دوران «شکست‌ناپذیر» لقب یافته بود با بیش از ۱۳۰ کشتی جنگی به قصد اشغال انگلیس به راه افتاد. وقوع توفان‌های شدید این ناوگان را مجبور ساخت به لیسبون بازگردد و صبر کند. دو ماه بعد که ناوگان بزرگ اسپانیا به کانال مانش رسید نیروی دریایی انگلیس توانسته بود در همین فرصت مواضع دفاعی خود را مستحکم کند و با استفاده از تهاجمی جسورانه و شلیک مداوم توپخانه کشتی‌های اسپانیایی را به عقب براند.
در مسیر بازگشت نیز ناوگان دریایی اسپانیا دچار توفان شد و آن طور که شواهد نشان می‌دهد فرماندهان این ناوگان تعداد بیشتری از کشتی‌های خود را در توفان و نه در صحنه نبرد با انگلیس از دست دادند.
توفان و تگرگ در پاریس
احتمالا شرایط آب و هوا درست به اندازه پوسیدگی نظام سلطنتی و شرایط مالی بد کشور در وقوع و پیروزی انقلاب کبیر فرانسه نقش داشته است. از چند سال قبل از وقوع انقلاب تحت تاثیر تغییر شرایط آب و هوای کشور میزان برداشت محصولات کشاورزی به شدت کاهش یافت. کمبود مواد غذایی بر نارضایتی و خشم طبقات کم‌درآمد و زحمتکش جامعه افزود. اما به احتمال زیاد ضربه قطعی را وقوع توفان همراه با تگرگ شدید در ماه مه ۱۷۸۸ زد که تمام محصولات کشاورزی را در شعاع ۲۵۰ کیلومتری اطراف پاریس نابود کرد. ده ماه پس از این رخداد اولین موج‌های انقلاب به حرکت درآمد.
توفان و گردباد بولا
گردباد و توفان بولا در مقایسه با نمونه‌های ثبت شده دیگر جزء شدید‌ترین مواردی نبوده که در منطقه اقیانوس هند وزیده‌اند. اما در سال ۱۹۷۰ با توجه به شرایط خاص آن مقطع زمانی و گستردگی ضایعات انسانی و مالی که بر اثر آن در دلتای رود گنگ در پاکستان شرقی به بار آورد یکی از ویرانگر‌ترین توفان‌ها بوده است. این توفان با سرعتی قریب به ۱۸۰ کیلومتر در ساعت بخش گسترده‌ای از مزارع و محصولات را نابود کرده و بیش از نیم میلیون نفر تلفات بر جای گذاشت.
مناسبات بین دولت مرکزی پاکستان و شرقی‌ترین استان آن که بعد‌ها کشور بنگلادش نام گرفت قبل از این توفان به شدت تیره شده بود. اما ناکارآمدی دولت در مقابله با پیامدهای این فاجعه در سال ۱۹۷۱ باعث وقوع تظاهرات گسترده و سپس جنگ داخلی شد. پس از ۹ ماه خونین کشور بنگلادش به استقلال دست یافت.
توفان کاترینا
کاترینا که در ماه اوت سال ۲۰۰۵ سواحل جنوب شرقی آمریکا را در نوردید پرتلفات‌ترین توفان و سانحه طبیعی در تاریخ آمریکاست. ۱۸۳۳ نفر بر اثر آن کشته شده و خسارت ناشی از آن به بیش از صد میلیارد دلار رسید.
نحوه مقابله با این رویداد هم به شدت مورد انتقاد قرار گرفت. به نظر می‌رسید که دولت و رئیس جمهور توجه لازم را به این حادثه نداشته یا ارگان‌های دولتی قادر به واکنش مناسب نبودند. بسیاری معتقد بودند که به دلیل سکونت جمعیت عمدتا سیاه‌پوست و فقیر در این مناطق کسی به فکر آنها نیست.
به این ترتیب محبوبیت پرزیدنت بوش به شدت زیر سوال رفت و در شرایطی که آمریکا درگیر دو جنگ در افغانستان و عراق بود به نظر می‌رسید که دولت نمی‌تواند مشکلات داخلی خود را حل کرده یا به شدت به این مسائل بی‌توجه است. همین شرایط باعث شد که در سال‌های بعد افکار عمومی آمریکا بار دیگر روی مسائل داخلی کشور متمرکز شده و به مرور اهمیت جنگ‌های خارجی کاهش یابد.
توفان نرگس
در ماه مه سال ۲۰۰۸ توفان و گردباد شدیدی که از خلیج بنگال برخاسته بود مناطق مرکزی برمه را مورد هجوم قرار داد. گفته می‌شود حدود ۱۴۰ هزار نفر در اثر این توفان کشته شدند. دولت نظامی برمه مدت‌ها در برابر پیشنهاد کمک جامعه بین‌المللی مقاومت کرد.
اما حدود یک هفته بعد از وقوع فاجعه اولین گروه‌های امداد خارجی وارد کشور شدند. شاید ابعاد گسترده این فاجعه انسانی تاثیر مستقیمی بر عقب‌نشینی دولت نظامی برمه نداشته، ولی مسلما ناکارآمدی و بی‌لیاقتی این حکومت را به وضوح نشان داد و در نوع خود به نقطه آغازی برای پایان حکومت نظامیان در برمه بدل شد.
