گروه اسلام‌گرا و بنیادگرای «الشباب» در خارج از سومالی چندان شناخته شده نیست. ولی حمله آن به مرکز تجاری بزرگ وست‌گیت در نایروبی نشان می‌دهد که این گروه احتمالا یکی از قوی‌ترین و کارآمدترین گروه‌های وابسته به شبکه القاعده است.
گروه «الشباب» کیست؟
این گروه در سال ۲۰۰۶ در کشور جنگ‌زده و بی‌قانون سومالی در آفریقا اعلام موجودیت کرد. یک گروه سنی‌مذهب با دیدگاه‌های بنیادگرایانه مشابه سایر نیروهای وابسته به القاعده است. در اوج قدرت خود تا چند سال پیش بخش گسترده‌ای از جنوب سومالی را تحت کنترل خود داشت، ولی در دوره اخیر نیروهای نظامی اتحادیه آفریقا که بخش اعظم آن را ارتش کنیا تشکیل می‌دهد، جنگجویان «الشباب» را به مناطق روستایی سومالی رانده‌اند.
الشباب تاکنون به دو کشور آفریقایی که نظامیان خود را برای ایجاد ثبات به سومالی اعزام کرده‌اند، حمله کرده است. در یک عملیات بمب‌گذاری در سال ۲۰۱۰ در شهر «کامپالا» در کشور اوگاندا ۷۶ نفر کشته شدند. و طی هفته‌های اخیر نیز حمله به یک مرکز تجاری در شهر نایروبی پایتخت کنیا حدود ۷۰ نفر کشته بر جای گذاشت.
ارتباط «الشباب» با القاعده چگونه است؟
مختار ابو زبیر، رهبر فعلی «الشباب»، در فوریه سال ۲۰۱۲ پیروی و وابستگی این گروه به شبکه القاعده را اعلام کرد. ولی رهبران این گروه و میزان نفوذ و اقتدار هر یک از آنها کاملا مشخص نیست. حمله به نایروبی نشان داد که این گروه در راستای سیاست‌ها و روش‌های القاعده گام برمی‌دارد.
در عین حال اطلاعاتی وجود دارد که نشان می‌دهد در جریان کشمکش‌های داخلی برای رهبری این گروه، آن افرادی که می خواستند «الشباب» را به عنوان یک گروه سومالیایی حفظ کنند توسط جناح حاکم کشته شده یا مجبور به فرار شده‌اند.
ولی برخی از صاحب‌نظران معتقدند که هنوز با قطعیت نمی‌توان گفت که «الشباب» کاملا به القاعده پیوسته است، چون حمله اخیر به نایروبی نشان داد که هدف این گروه به جای شرکت در آن چه «جهاد جهانی» نامیده می‌شود دفاع از مواضع محلی خود در خاک سومالی است. هدف از این حمله اعمال فشار به کنیا برای کاستن از حضور نظامی این کشور در خاک سومالی بود.
«الشباب» چقدر نیرومند است؟
حدس زده می‌شود که این گروه حدود پنج هزار نفر نیرو دارد که چند صد نفر آنها جنگجویان خارجی هستند. عقب‌نشینی «الشباب» از موگادیشو در سال ۲۰۱۱ و از دست دادن پایگاه‌های اقتصادی خود در «کیزمایو» طی سال ۲۰۱۲ این گروه را تضعیف کرده است.
از میزان محبوبیت یا حمایت مردم سومالی از این گروه نیز ارزیابی دقیقی در دست نیست. در آغاز به خاطر وعده‌های این گروه برای استقرار نظم و امنیت در مناطق تحت کنترل خود از حدی حمایت برخوردار شد، ولی اجرای قوانین خشونت‌بار شریعت اسلامی باعث شد که به سرعت حمایت مردم را از دست بدهد.
گروه «الشباب» پیرو آئین وهابیت است، در صورتی که اکثر مسلمانان سومالی صوفی هستند و این مسئله به خصوص پس از تخریب اماکن مقدس صوفیان باعث شد مردم سومالی به این گروه بدبین شوند.
برخی از صاحب‌نظران می‌گویند هدف از عملیات در نایروبی این بود که «الشباب» نشان دهد که با وجود عقب‌نشینی و شکست‌های اخیر هنوز هم یک نیروی قابل ملاحظه است.
در عین حال این نگرانی وجود دارد که گروه «الشباب» از میان سومالیایی‌های ساکن کشورهای غربی عضوگیری کرده و پس از آموزش آنها را برای انجام عملیات تروریستی به اروپای غربی و آمریکا اعزام کند.
گروه «الشباب» کیست؟
این گروه در سال ۲۰۰۶ در کشور جنگ‌زده و بی‌قانون سومالی در آفریقا اعلام موجودیت کرد. یک گروه سنی‌مذهب با دیدگاه‌های بنیادگرایانه مشابه سایر نیروهای وابسته به القاعده است. در اوج قدرت خود تا چند سال پیش بخش گسترده‌ای از جنوب سومالی را تحت کنترل خود داشت، ولی در دوره اخیر نیروهای نظامی اتحادیه آفریقا که بخش اعظم آن را ارتش کنیا تشکیل می‌دهد، جنگجویان «الشباب» را به مناطق روستایی سومالی رانده‌اند.
الشباب تاکنون به دو کشور آفریقایی که نظامیان خود را برای ایجاد ثبات به سومالی اعزام کرده‌اند، حمله کرده است. در یک عملیات بمب‌گذاری در سال ۲۰۱۰ در شهر «کامپالا» در کشور اوگاندا ۷۶ نفر کشته شدند. و طی هفته‌های اخیر نیز حمله به یک مرکز تجاری در شهر نایروبی پایتخت کنیا حدود ۷۰ نفر کشته بر جای گذاشت.
ارتباط «الشباب» با القاعده چگونه است؟
مختار ابو زبیر، رهبر فعلی «الشباب»، در فوریه سال ۲۰۱۲ پیروی و وابستگی این گروه به شبکه القاعده را اعلام کرد. ولی رهبران این گروه و میزان نفوذ و اقتدار هر یک از آنها کاملا مشخص نیست. حمله به نایروبی نشان داد که این گروه در راستای سیاست‌ها و روش‌های القاعده گام برمی‌دارد.
در عین حال اطلاعاتی وجود دارد که نشان می‌دهد در جریان کشمکش‌های داخلی برای رهبری این گروه، آن افرادی که می خواستند «الشباب» را به عنوان یک گروه سومالیایی حفظ کنند توسط جناح حاکم کشته شده یا مجبور به فرار شده‌اند.
ولی برخی از صاحب‌نظران معتقدند که هنوز با قطعیت نمی‌توان گفت که «الشباب» کاملا به القاعده پیوسته است، چون حمله اخیر به نایروبی نشان داد که هدف این گروه به جای شرکت در آن چه «جهاد جهانی» نامیده می‌شود دفاع از مواضع محلی خود در خاک سومالی است. هدف از این حمله اعمال فشار به کنیا برای کاستن از حضور نظامی این کشور در خاک سومالی بود.
«الشباب» چقدر نیرومند است؟
حدس زده می‌شود که این گروه حدود پنج هزار نفر نیرو دارد که چند صد نفر آنها جنگجویان خارجی هستند. عقب‌نشینی «الشباب» از موگادیشو در سال ۲۰۱۱ و از دست دادن پایگاه‌های اقتصادی خود در «کیزمایو» طی سال ۲۰۱۲ این گروه را تضعیف کرده است.
از میزان محبوبیت یا حمایت مردم سومالی از این گروه نیز ارزیابی دقیقی در دست نیست. در آغاز به خاطر وعده‌های این گروه برای استقرار نظم و امنیت در مناطق تحت کنترل خود از حدی حمایت برخوردار شد، ولی اجرای قوانین خشونت‌بار شریعت اسلامی باعث شد که به سرعت حمایت مردم را از دست بدهد.
گروه «الشباب» پیرو آئین وهابیت است، در صورتی که اکثر مسلمانان سومالی صوفی هستند و این مسئله به خصوص پس از تخریب اماکن مقدس صوفیان باعث شد مردم سومالی به این گروه بدبین شوند.
برخی از صاحب‌نظران می‌گویند هدف از عملیات در نایروبی این بود که «الشباب» نشان دهد که با وجود عقب‌نشینی و شکست‌های اخیر هنوز هم یک نیروی قابل ملاحظه است.
در عین حال این نگرانی وجود دارد که گروه «الشباب» از میان سومالیایی‌های ساکن کشورهای غربی عضوگیری کرده و پس از آموزش آنها را برای انجام عملیات تروریستی به اروپای غربی و آمریکا اعزام کند.
