لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۸:۱۷

«طرح تامین مسکن ارزان، تفنگ بی باروت و فشنگ»


روزنامه فایننشال تایمز روز پنج‌شنبه نگاهی داشت به طرح دولت محمود احمدی‌نژاد برای تامین مسکن ارزان برای لایه‌های کم‌درآمد جامعه و در این گزارش نتیجه گرفت که این طرح که جزء برنامه‌های عوام‌پسندانه دولت وی بوده به شکست انجامیده است.

فایننشال تایمز در آغاز این مطلب از کوروش، راننده تاکسی ۳۷ ساله، می‌نویسد که امید خود را به برنامه مسکن ارزان‌قیمت دولت از دست داده و بعید می‌داند که این طرح بتواند برای او مسکنی تامین کند.

کوروش متاهل و تنها نان‌آور خانواده است، هیچ خانه و ملکی ندارد و تاکنون از یارانه‌های مسکن استفاده نکرده است. بنابراین او تمام شرایط لازم برای دریافت زمین به بهای نازل جهت احداث یک آپارتمان ۷۰ متری در تهران را داراست.

فایننشال تایمز از قول کوروش می‌نویسد: «دو سال پیش گفتند که من می‌توانم از این طرح یارانه استفاده کنم. قرار بود آپارتمان ما تا امسال آماده شود، ولی ساخت این خانه‌ها هنوز آغاز هم نشده است.»

فایننشال تایمز خاطرنشان می‌کند که طرح احداث مسکن ارزان‌قیمت یکی از برنامه‌های اصلی محمود احمدی‌نژاد برای جذب خانواده‌های کم‌درآمد بود. آقای احمدی‌نژاد همیشه مدعی بوده است که دولت او دولتی مهرورز است و دو سال پیش با تاسیس صندوقی به نام مهر وعده داد که با تامین مسکن و کمک هزینه برای مخارج ازدواج به اقشار کم‌درآمد کمک کند.

به گفته بسیاری از کارشناسان مسکن در ایران، طرح مهر به شکست انجامیده است. در تابستان سال ۲۰۰۷ دولت موسساتی را تحت عنوان شرکت‌های تعاونی تاسیس کرد تا شرایط متقاضیان را بررسی و آنها را ثبت نام کرده و قرارداد لازم را با بخش ساختمان تنظیم و منعقد کنند.

فایننشال تایمز می‌افزاید طبق آمارهای دولت حدود چهار میلیون نفر در این طرح ثبت نام کرده‌اند، ولی تنها حدود یک و نیم میلیون نفر واجد شرایط بوده و ۱۳۰ هزار نفر نیز تقاضای خود را پس گرفته‌اند.

کوروش حدود یک میلیون تومان به صندوق مهر واریز کرده و قرار بود ۱۵ میلیون تومان وام دریافت کند. در طول مدت ساخت آپارتمان نیز او می‌بایست چهار میلیون تومان دیگر پرداخت می‌کرد.

به گزارش فایننشال تایمز، مقامات دولت نیز اکنون معترفند که این طرح به‌خصوص در شهرهای بزرگ به شکست انجامیده است. دولت شرکت‌های تعاونی را مقصر دانسته و اکنون مسئولیت پیش‌برد این طرح را به وزارت مسکن سپرده است.

شرکت‌های تعاونی مسکن در آغاز صدها عضو داشتند، ولی اکنون تعداد اعضای خود را به پنج نفر محدود کرده و در مورد حجم پولی که در این شرکت‌ها و یا توسط آنها سرمایه‌گذاری شده هیچ آمار دقیقی منتشر نشده است.

فایننشال تایمز از قول کارشناسان مسکن در ایران می‌نویسد این طرح نقاط ضعف فراوانی داشت که مهم‌ترین آنها ضعف نظارت و کنترل بوده است. تحت تاثیر این شرایط اکثر کسانی که ثبت نام کرده‌اند از طبقه متوسط هستند و نه از اقشار کم‌درآمد جامعه. نقطه ضعف دیگر آن مشکلات حقوقی و کارشناسی است که به ایجاد فضایی از سوء‌ظن در مورد وجود فساد و رشوه‌خواری دامن زده است.

کمال اطهری، کارشناس مسکن، می‌گوید: «مشکل اصلی این طرح احداث ساختمان در مناطق حاشیه شهر تهران است که هیچ یک امکانات و سرویس شهری ندارند. به این خاطر مردم برای زندگی با مشکلات فراوانی روبه‌رو شده و برای سرمایه‌گذاری درازمدت در این مناطق علاقه‌ای نشان نمی‌دهند.»

فایننشال تایمز در ادامه این گزارش در مورد اهمیت صنعت مسکن در ایران می‌نویسد که ساختمان یکی از نیروهای محرک اقتصاد ایران است و حدود ۱۷ درصد از کل مشاغل را ایجاد می‌کند. در عین حال مسکن یکی از جذاب‌ترین عرصه‌های سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است، چون سایر عرصه‌ها به‌شدت در کنترل نهادهای وابسته به دولت است.

روزنامه فایننشنال تایمز از قول علی نیکزاد، وزیر مسکن، می‌نویسد: «دولت معتقد است که بهای زمین و مسکن نباید افزایش یابد.» اما پس از حدود یک سال رکود به نظر می‌رسد قیمت مسکن بار دیگر رو به افزایش گذاشته است.

براساس آمار بانک مرکزی ایران، صدور جواز ساختمان در سه‌ماهه اول سال جاری خورشیدی ۳۶ درصد کاهش داشت و در محدوده شهرداری تهران طی شش ماه اول امسال کار ساختمانی حدود ۶۰ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

بسیاری از ایرانیان نگران هستند که به دنبال برنامه‌های دولت برای کاهش یا حذف یارانه‌های عمومی بهای مسکن دوباره افزایش یابد. کمال اطهری می‌گوید: «طرح مسکن مهر از آغاز یک تفنگ خالی بود. اکنون که ماشه آن کشیده شده و همه می‌دانند که گلوله‌ای در آن نبوده بخش مسکن از حالت رکود و انتظار خارج خواهد شد.»

در پایان این مطلب خبرنگار فایننشال تایمز در تهران می‌نویسد که کوروش نیز تصمیم گرفته است که پول خود را از صندوق مسکن مهر خارج کند و می‌گوید: «من دیگر هیچ امیدی به این طرح ندارم و به همین خاطر پولم را پس می‌گیرم و به فکر خرید یک آپارتمان کوچک در تهران خواهم بود.»
XS
SM
MD
LG