يک روز پس ازبيانيه رسمی آغاز رسمی مذاکرات صلح اسرائيل و سوريه با ميزبانی ترکيه، دولت اسرائيل تاکيد کرد که سوريه بايد از جمهوری اسلامی ايران فاصله بگيرد و روابط خود را با حزب الله لبنان، حماس و ديگرتشکل های فلسطينی و عرب مخالف اسرائيل قطع کند.
وزيران امورخارجه و دفاع اسرائيل روز پنجشنبه گفتند، سوريه برای آن که بتواند شريکی برای يک مذاکرات واقعی صلح با اسرائيل باشد، «بايد ازجمهوری اسلامی ايران دور شود.»
اهود باراک، وزيردفاع اسرائيل به راديوی سراسری اسرائيل گفت: «بيرون کشاندن سوريه به هرقيمتی ازدايره هم پيمانی با رژيم افراطی ايران، يک هدف استراتژيک و پرارزش برای اسرائيل است.»
تزيپی ليونی وزيرامورخارجه اسرائيل نيز گفت: «اسرائيل مشتاق است که درصلح و فضای مسالمت با همسايگان خود زندگی کند ولی سوريه بايد درک کند که نمی تواند درعين حال به حمايت از ترور ادامه دهد و مناسبات پيشين خود با جمهوری اسلامی ايران و يا با حماس و حزب الله را هم دنبال کند.»
- «اسرائيل مشتاق است که درصلح و فضای مسالمت با همسايگان خود زندگی کند ولی سوريه بايد درک کند که نمی تواند درعين حال به حمايت از ترور ادامه دهد و مناسبات پيشين خود با جمهوری اسلامی ايران و يا با حماس و حزب الله را هم دنبال کند.»
تزيپی ليونی اين ديدگاه دولت اسرائيل را تکرار کرد که «مناسبات سوريه با حاکميت کنونی درايران، مشکل آفرين و غيرقابل تحمل است».
وزير امور خارجه اسرائيل جمهوری اسلامی ايران را «عامل حمايت از حزب الله لبنان، حماس و ديگرتشکلهای عضو مقاومت مسلحانه عليه اسرائيل» توصيف کرد.
بشار اسد رييس جمهوری سوريه، روز جمعه ۲۰ ادريبهشت ماه، ضمن ابراز آمادگی برای صلح با اسرائيل برای بازپس گرفتن مناطق اشغالی از اين کشور، تاکيد کرده بود که در هر حال، دمشق روابط نزديک خود را با تهران حفظ می کند.
بشاراسد در دمشق گفته بود، درخواست های اسرائيل و ايالات متحده آمريکا برای لغو هم پيمانی با جمهوری اسلامی ايران و دورشدن از دوستی با تهران، «درخواست هايی اغراق آميز» هستند.
وی مناسبات کشورش را با ايران، گروه حزب الله لبنان و سازمان حماس، «روابطی شجاعانه» توصيف کرده بود.
گام های تازه برای صلح
اسرائيل، سوريه و ترکيه روز چهارشنبه دربيانيه مشترکی تاييد کردند که مذاکرات علنی ميان هيات های ارشد اعزامی اسرائيل و سوريه به ترکيه ازدوشنبه نوزدهم ماه مه آغاز شده است.
دو ديپلمات ارشد اسرائيلی، شالوم تورجمان و يورام توربوويچ شامگاه چهارشنبه پس ازسه روزمذاکره با ميانجی گری مقامات ارشد ترک، ازآنکارا به بيت المقدس (اورشليم) بازگشتند.
نخست وزيراسرائيل پس ازديدار با اين نمايندگان خود، به رسانه های اسرائيل گفت: «گشايشی چشمگير درمذاکرات حاصل شده است.»
اولمرت افزود: «ازسرگيری مذاکرات با سوريه درحالی که هشت سال چنين تماس هائی برقرارنبود، هيجان انگيزاست.»
اولمرت اين تماس ها را «گزينه ای مهم که آزمايش کردن آن بدون فايده نخواهد بود» توصيف کرد و گفت که همه مقامات سازمان های اطلاعاتی و امنيتی اسرائيل نيز به او توصيه کرده بودند تا اين مذاکرات را انجام دهد.
گام اصلی: بلندی های جولان
همزمان، سوريه اعلام کرد که بدون آمادگی اسرائيل برای پس دادن تمامی بلندی های جولان، راه پيشرفت صلح هموارنخواهد شد.
وزيرامورخارجه سوريه روز چهارشنبه اعلام کرده بود که اهود اولمرت نخست وزيراسرائيل درپيام هائی برای رهبر سوريه برای استرداد تمامی بلندی های جولان به سوريه ابرازآمادگی کرده است.
عوامل جهانی، ازجمله ايالات متحده آمريکا ازتجديد مذاکرات صلح اسرائيل و سوريه ابرازخرسندی کردند.
اين درحالی است که آمريکا سوريه را «عضو محورشرارت» می داند و مذاکرات نمايندگان آمريکائی با مقامات سوری درماههای اخير به حالت رکود درآمده است.
فلسطينی ها نيزازمذاکرات ميان اسرائيل و سوريه حسن استقبال کردند.
سخنگويان محمود عباس رهبر تشکيلات فلسطينی ابراز «اطمينان» کردند که اين مذاکرات می تواند موجب پيشرفت درگفتگوهای مرحله نهائی صلح اسرائيل و فلسطينيها شود.
واکنش های داخلی اسرائيلی ها
تاييد گزارش آغاز مذاکرات رسمی و آشکار دولت های اسرائيل و سوريه واکنش های گسترده ای درمحافل داخلی اسرائيل درپی آورده و بسياری ازسياستمداران اسرائيلی مخالف نخست وزيرکشورشان آن را «راه گريزی ازسوی اهود اولمرت برای رهائی ازبازجوئی های شخصی ازسوی پليس اسرائيل» توصيف کرده اند.
منتقدان نخست وزير اسرائيل می گويند که دامنه اين بازجوئی ها، گلوی اولمرت را خواهد فشرد و او را ناچار به کناره گيری خواهد کرد و به همين دليل، درحالی که اطمينانی به ادامه نخست وزيری او نيست، وی حق ندارد که به «گذشت های دردناک» دست بزند.
همچنين ساکنين اسرائيلی بلندی های جولان درمنطقه نشست های اضطراری برگزارکرده و می خواهند عليه دولت اولمرت به اعتراضات سراسری در اسرائيل دست بزنند.
آنان درعين حال می گويند دولت اولمرت از مقبوليت وقدرت کافی برای بازپس دادن بلنديهای جولان به سوريه برخوردارنيست و لذا «خطری بسيارجدی احساس نمی کنند.»
روزنامه اسرائيلی «هاآرتص» روز پنجشنبه نتايج يک نظرسنجی را منتشرکرد که براساس آن، اکثر اسرائيلی ها، حتی ازحاميان احزاب چپ اسرائيل گفته اند که با استرداد بلنديهای جولان به سوريه به سختی مخالفند و چشم پوشی درقبال شهر بيت المقدس برای آنها راحت تر است.
اين اکثريت اسرائيلی «زيبائی، سرسبزی و استراتژيک بودن بلنديهای جولان برای کشور اسرائيل» را، مهمترين دلائل خود ذکر کرده و گفته اند که سوريه به ويژه دمشق منطقه زيبائی برای توريسم نيست و اسرائيلی ها حتی درصورت برقراری سفارتخانه اسرائيل دردمشق علاقه ای برای سفر به سوريه نخواهند داشت.
اسرائيل بلنديهای جولان را درجنگ شش روزه سال ۱۹۶۷ که با حمله سوريه و مصر به اسرائيل آغازشد، به تصرف خود درآورد و به شصت کيلومتری دمشق نيز نزديک شد.
در۴۱ سال اخير، اسرائيل دهها شهرزيبا و صنعتی و نقاط گردشگری مهم و ديدنی دربلنديهای جولان برپا کرده است و صدها هزار اسرائيلی دراين منطقه زندگی می کنند.
