لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۱۵ آبان ۱۴۰۳ تهران ۰۷:۲۵

آمریکا در ابتدای راهی نو در خاورمیانه


روزنامه آمریکایی واشینگتن پست می‌نویسد که باراک اوباما در سخنرانی روز ۱۹ ماه مه، ۲۹ اردیبهشت‌ماه، دیدگاه و رویکرد جدید و فعالانه‌ای را در مورد انقلاب‌ها و اعتراضات گسترده در جهان عرب مطرح کرد.

آقای اوباما با صراحت گفت: «سیاست ایالات متحده آمریکا حمایت و توسعه اصلاحات در سراسر منطقه و حمایت از روند انتقال به دموکراسی است.»

باراک اوباما برای اولین بار با لحنی صریح از چندین دولت عربی، از جمله دولت‌های متحد آمریکا، انتقاد کرد که به خواست معترضان برای اصلاحات با سرکوب پاسخ داده‌اند. در مورد مشخص سوریه، این انتقاد صریح با اعمال تحریم همراه بوده است. در عین حال او اقداماتی مهم و بسیار ضروری را برای کمک به اقتصاد کشورهای عربی اعلام کرد که در مرحله اول شامل حال مصر و تونس خواهد شد.

سردبیران واشینگتن پست می‌نویسند که به طور خلاصه باراک اوباما به خوبی جامعیت، منابع و خطوط سیاست آمریکا برای خاورمیانه را ترسیم کرد، خطوطی که در دوره گذشته تا حد زیادی مبهم و ضعیف بوده است. هر چند دولت آمریکا نمی‌تواند سرنوشت و نتیجه جنبش‌ها و تغییرات سیاسی در جهان عرب را تعیین کند، اجرای موثر این استراتژی جدید می‌تواند توازن قوا را به نفع اصلاحات در برابر ارتجاع تغییر دهد.

باراک اوباما سخنان خود را با اعلام صریح حمایت آمریکا «از مجموعه ارزش‌ها و معیارهایی همگانی» آغاز کرد که «مواردی مثل آزادی بیان، آزادی اجتماعات، آزادی ادیان و حق برگزیدن سیاستمداران و رهبران را شامل می‌شود».

او اضافه کرد که «حمایت آمریکا از این معیار‌ها مسئله‌ای ثانوی نیست»، بلکه «اولویتی است که باید به اقدامات عملی مشخصی بدل شود». اگر چنین اقداماتی واقعا اجرا شوند معنای آن یک تغییر تاریخی در سیاست‌های دولت آمریکا خواهد بود که محور آن قطع حمایت آمریکا از رژیم‌های دیکتاتوری متحد آن کشور در جهان عرب است.

واشینگتن پست می‌افزاید که یک چنین نسخه‌ای بدون اشاره به جزئیات مشخص برای بسیاری در جهان عرب پذیرفتنی و قانع‌کننده نخواهد بود. بنابراین بسیار مهم بود که آقای اوباما دولت‌های عربی ازجمله دولت‌های متحد آمریکا را که اعتراضات مردم را سرکوب می‌کنند مورد خطاب قرار داد. وی از رئیس جمهور یمن خواست «تا به وعده خود برای کناره‌گیری و انتقال قدرت وفا کند» و خاندان حاکم بر بحرین را به خاطر «بازداشت‌های گسترده و استفاده از خشونت» محکوم کرد.

باراک اوباما برای اولین بار به شکل علنی به سرکوب خشن معترضان در سوریه اشاره کرد و گفت که «رژیم بشار اسد راه کشتار را برگزیده است»، و به درستی «یک گفتگو و دیالوگ جدی برای پیشبرد روند انتقال به دموکراسی» را خواستار شد.

ولی نظر وی مبنی بر این که بشار اسد هنوز هم «می‌تواند رهبری این روند انتقالی را برعهده داشته باشد» با واقعیت جور درنمی‌آید. آقای اوباما می‌بایست فقط یک پیشنهاد به بشار اسد می‌داد و آن هم کناره‌گیری است.

واشینگتن پست می‌نویسد که برنامه کمک‌های اقتصادی که باراک اوباما برای مصر و تونس ترسیم کرد از جمله بخشودگی بدهی‌ها، وام برای احیای اقتصاد و افزایش سرمایه‌گذاری به نظر چشمگیر و با واقعیت‌های این دو کشور انطباق فراوانی دارد. به نظر می‌رسد که دولت آمریکا آماده است تا رژیم‌های عربی را به سمت پذیرش و اجرای مناسبات بازار آزاد و فعالیت گسترده‌تر بخش خصوصی سوق دهد.

آقای اوباما در پایان سخنرانی خود بار دیگر تاکید کرد که خود را به تعقیب صلح بین اسرائیل و فلسطینیان متعهد می‌داند. او با قاطعیت اقدام فلسطینیان برای طرح موضوع تشکیل دولت مستقل فلسطینی در سازمان ملل متحد را رد کرد. با این وجود رئیس جمهور آمریکا مسئله بازگشت اسرائیل به مرزهای بین‌المللی قبل از جنگ ۱۹۶۷ را به عنوان پیش‌شرطی برای گفت‌وگو در مورد قلمروی دو طرف مطرح نمود.

این موضوع خشم بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، را برانگیخته است که همچون برخی از سیاستمداران و تحلیل‌گران آمریکا معتقد است که از زمان آغاز ریاست جمهوری باراک اوباما موضع دولت آمریکا به نفع فلسطینیان چرخش داشته است.

اگر باراک اوباما واقعا قصد دارد که وعده‌اش برای دور جدیدی از مذاکرات خاورمیانه در حد شعار باقی نماند در گام اول وی باید اعتماد فلسطینیان و مهم‌تر از آن اعتماد اسرائیل را جلب کند.
XS
SM
MD
LG