به دنبال تقاضای جمهوری اسلامی و کمک خواستن از آژانس بين المللی انرژی اتمی درباره پروژه های هسته ايش، دولت آمريکا اعلام کرد که با کمک آژانس به هفت پروژه اتمی ايران موافق است.
اين کشور در عين حال به آژانس بين المللی انرژی اتمی هشدار داد که از هر گونه کمکی به پروژه توليد پولوتونيوم در تاسيسات آب سنگين اراک خودداری کند.
خبرگزاری آسوشيتدپرس گزارش می دهد که اين تصميم دولت آمريکا، بازتاب واقعيتی است که نشان می دهد مقامات واشينگتن پی برده اند که بسياری از ۳۵ عضو شورای حکام، خواهان کمک به ايران هستند و تلاش آن کشور برای بازداشتن آژانس بين المللی انرژی اتمی از مساعدت به ايران، بی ثمر خواهد بود.
به نوشته اين خبرگزاری به نظر می رسد که آژانس، هيچ يک از پروژه های هسته ای ايران را تلاشی برای توليد سلاح های هسته ای نمی داند.
در عين حال برخی از ديپلمات های نزديک به آژانس بين المللی انرژی اتمی می گويند، اين تصميم واشينگتن شايد به اين خاطر باشد که آمريکا در نظر دارد به آرامی گام بردارد و منافع يا مضرات مذاکره مستقيم با ايران درباره خشونت های عراق را ارزيابی کند.
گريگوری شولتی، نماينده آمريکا در آژانس بين المللی انرژی اتمی می گويد ايالات متحده، با کمک به هفت پروژه هسته ای ايران، برای اجماع با ساير اعضای آژانس موافقت خواهد کرد، مشروط بر آنکه آژانس از هرگونه مساعدت به نيروگاه تحقيقاتی اراک چشم پوشی کند.
وی گفته است که تاسيسات آب سنگين اراک، پس از تکميل شدن در دهه آينده، قادر به توليد پولوتونيوم کافی برای ساختن يک يا دو بمب اتمی در هر سال خواهد بود.
اين گفته های آقای شولتی که در جلسه غیر علنی کميته فنی آژانس بين المللی انرژی اتمی در وين بيان شد، در اختيار خبرگزاری ها از جمله خبرگزاری آسوشيتدپرس قرار گرفته بود.
شورای امنيت سازمان ملل متحد در حدود سه ماه پيش، قعطنامه ای صادر کرد و از جمهوری اسلامی خواست روند فرآوری و غنی سازی اورانيوم خود را به حال تعليق درآورد؛ اما دولت تهران با بی اعتنايی به اين قطعنامه، برنامه های هسته ای خود را پيگيری می کند.
اتحاديه اروپا از اعضای شورای حکام آژانس بين المللی انرژی هسته ای خواسته است تا از کمک به پروژه اراک خودداری کنند.
کانادا و استراليا نيز در باره مساعدت به پروژه آب سنگين به آژانس هشدار داده اند و با اين تصميم آژانس مخالفت کرده اند.
در مقابل، روسيه و چين که مخالف اعمال تحريم عليه ايران هستند، با کمک به پروژه اراک مخالفتی ندارند. کوبا نيز کمک به هر هشت پروژه هسته ای ايران از جمله اراک را تاييد کرده است.
آسوشیتدپرس می نویسد هفت پروژه دیگر هسته ای ایران کمتر جنجال برانگیز هستند.
يکی از اين هفت پروژه مربوط به استفاده از انرژی هسته ای در زمینه های پزشکی است و ديگری مساعدت های حقوقی برای نيروگاه اتمی بوشهر فراهم می آورد. پنج پروژه ديگر به فن آوری های مربوط به اداره و یا برنامه های ايمنی مربوط به تاسیسات هسته ای هستند.
علی اصغر سلطانيه نماينده ايران در آژانس بين المللی انرژی اتمی می گويد تقاضای جمهوری اسلامی برای کمک های هسته ای به سود جامعه جهانی است، چون در آن صورت حضور شرکای خارجی در تاسيسات اراک را افزايش می دهد و به اين ترتيب، آژانس می تواند بر تاسيسات اراک نظارت بيشتری داشته باشد.
آقای سلطانیه آمریکا و هم پیمانانش را متهم به اعمال «سیاست های تبعیض آمیز و با انگیزه سیاسی » کرد.