اکبر هاشمی رفسنجانی که با اختلاف فاحشی نسبت به رقبای خود به عنوان نماينده نفر اول استان تهران به مجلس خبرگان رهبری راه يافت، با صدور بيانيه ای، ضمن تشکر از مردمی که به او رای دادند، تاکيد کرده که همچنان در کنار رهبری نظام باقی خواهد ماند.
آقای رفسنجانی در بيانيه خود نوشته است: «از خداوند خواستارم که بتوانم بقيه عمرم را در کنار رهبر معظم انقلاب خدمت کنم.»
در پی بحث های مربوط به انتخابات مجلس خبرگان و تلاش هواداران محمد تقی مصباح يزدی برای تسلط بر اين مجلس، برخی ناظران احتمال داده بودند که نيروهای اصلاح طلب جمهوری اسلامی با حمايت گسترده از اکبر هاشمی رفسنجانی، قصد دارند از طريق اين مجلس نظارت بر عملکرد آيت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی را افزايش دهند.
اکبر هاشمی رفسنجانی، پس از ناکامی در رقابت با محمود احمدی نژاد، در نهمين دوره انتخابات رياست جمهوری به تندی سلامت انتخابات را زير سوال برد و بخش هايی از حاکميت را به تفلب متهم کرد.
در اين ميان انتقادات بی پرده و صريح نزديکان آقای احمدی نژاد از آقای رفسنجانی ، مانند مقالاتی که فا طمه رجبی، همسر سخنگوی دولت منتشر می کند ، در کنار منازعات لفظی اين دو در عرصه عمومی بر سر موضوعاتی چون چگونگی اداره دانشگاه آزاد اسلامی، به اين گمان دامن زده بود که اختلاف بين اکبر هاشمی رفسنجانی و آيت الله علی خامنه ای بيش از پيش افزايش يافته است.
همين باور، موجب شده بود تا شماری از ناظران و حتی نزديکان به اکبر هاشمی رفسنجانی سخن از آن بگويند که آقای رفسنجانی قصد دارد برنامه های تازه ای را در مجلس خبرگان به مرحله اجرا بگذارد.
در آستانه انتخابات مجلس خبرگان، مباحثی از اين دست دامنه گسترده تری يافت و حتی برخی سخن از آن گفتند که آقای رفسنجانی اين بار به دنبال متحول ساختن مجلس خبرگان رهبری است؛ امری که معنای مستقيم آن، چيزی جز مقابله آشکار با سياست ها و عملکرد آيت الله خامنه ای نمی توانست تلقی شود.
اما بيانيه اکبر هاشمی رفسنجانی نشان می دهد که وی قصد ندارد در روش های پيشين خود تجديد نظر کند و حتی در صورت وجود هر گونه اختلافی با ديگران رهبران جمهوری اسلامی، دامنه انتقادها يا اقدامات را به گونه ای گسترش دهد که ناظران پيش بينی کرده بودند.
چنين رويکردی، که مورد انتقاد اصولی اصلاح طلبان جمهوری اسلامی نيست، در عين حال می تواند از حمايت محافظه کاران نيز برخوردار شود و به تثبيت هر چه بيشتر موقعيت اکبر هاشمی رفسنجانی در مجموعه نيروهای هوادار جمهوری اسلامی بينجامد؛ موقعيتی که به نظر می رسيد در ماه های اخير تا حد زيادی تضعيف شده است.
استقبال محافظه کاران از بيانيه آقای رفسنجانی نشان می دهد که اقدام او نتايجی فوری داشته است. با وجود اين، و به رغم اين استقبال، به نظر نمی رسد که محافظه کاران از ميزان آرای اکبر هاشمی رفسنجانی در شرايط کنونی خرسند باشند.
معنای رتبه اول
هراندازه که محافظه کاران رای به اکبر هاشمی رفسنجانی را رای به کليت نظام و ميزان حمايت مردم از روحانيون حاکم قلمداد می کنند، اصلاح طلبان، اين نتيجه را نشانه نارضايتی آشکار مردم از محمود احمدی نژاد، رقيب پيروز خود تفسير می کنند.
با اين همه، اين نتيجه، گذشته از تفسيرهايی که از آن می شود، بيش از هرچيز می تواند موقعيت شخص اکبر هاشمی رفسنجانی در مناسبات قدرت را بهبود بخشد.
اين نخستين بار نيست که آقای رفسنجانی در انتخابات مجلس خبرگان، صدر فهرست نمايندگان را به خود اختصاص می دهد، اما از آخرين دوره انتخابات مجلس خبرگان تا امروز، تحولات سياسی ايران به سمتی رفت که در نگاه ناظران، رای بالای اين سياستمدار کهنه کار، اين بار ارزشی خاص به اعتبار سياسی وی بخشيده است.
همان گونه که آقای رفسنجانی خود نيز در بيانيه اش تاکيده کرده، او «در اکثريت قريب به اتفاق يازده انتخابات سراسری مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرگان و رياست جمهوری»، رتبه نخست را در کسب آرای مردم داشته است؛ اما همين سياستمدار هميشه اول، در انتخابات مجلس ششم، در قعر فهرست سی نفری نمايندگان تهران جای گرفت و انتخابات رياست جمهوری را به سختی به حريف واگذار کرد.
نزديکان آقای هاشمی بارها از وجود توطئه هايی برای «حذف او از عرصه سياست ايران» سخن گفتند و حتی شکست او در انتخابات رياست جمهوری را نيز به همين توطئه ها نسبت دادند؛ اما حالا او پيروز شده، از مردم «تشکر» کرده و نزديکانش نيز می گويند که «توطئه ها خنثی شده» است.
«پروژه خبرگان بدون هاشمی»
از انتخابات مجلس ششم به بعد، ترکيب «توطئه عليه هاشمی» بارها از زبان نزديکان اکير هاشمی رفسنجانی شنيده شده است.
اين موضوع تا آنجا در عرصه عمومی تکرار شد که در صحنه ای از فيلم تبليغاتی اکبر هاشمی رفسنجانی برای انتخابات رياست جمهوری، فرزندان او دور يک ميز غذاخوری قديمی و در يک آشپزخانه کوچک از او خواستند که به دليل همين «توطئه ها» در انتخابات رياست جمهوری شرکت نکند.
نزديکان آقای هاشمی بارها از وجود توطئه هايی برای «حذف او از عرصه سياست ايران» سخن گفتند و حتی شکست او در انتخابات رياست جمهوری را نيز به همين توطئه ها نسبت دادند.
اين بار نيز محمدباقر نوبخت، دبير کل حزب اعتدال و توسعه معتقد است نقشه ای به نام «پروژه خبرگان بدون هاشمی و روحانی» شکست خورده و اين شکست، بسيار «معنی دار» است.
وی در متنی که روز سه شنبه برای بسياری از خبرگزاری های داخلی ارسال کرده، مدعی شده که يک طيف سياسی، کاملا هدفمند و برنامه ريزی شده، در تلاش بوده تا مانع ورود اکبر هاشمی رفسنجانی و سياستمدار نزديک به وی ، يعنی حسن روحانی به مجلس خبرگان رهبری شوند.
وی که خود از نزديکان آقای رفسنجانی در عرصه سياست ايران محسوب می شود، با اشاره به فهرست حاميان محمود احمدی نژاد در انتخابات شورا ها نوشته است که «اين طيف سياسی به دليل خودپسندی و غرور سياسی» شکل گرفته است و معتقد است که شکست هواداران آقای احمدی نژاد، نشانه «عدم رضايت مردم از دولت» است.
وی همچنين مدعی شده که بسياری از شهروندان تهرانی، در برگه های رای خود به جای نام پازده نامزد برای مجلس خبرگان، تنها نام «اکبرهاشمی رفسنجانی» را نوشته اند و ادامه داده که «بايد بيش از پيش در اين قضيه تعمق نمود که اين هنوز از نتايج سحر است...»
هاشمی و اصلاح طلبان
موضع گيری های اخير برخی صلاح طلبان حاکی است که جمعی از اين گروه سياسی، از ائتلاف با اکبر هاشمی رفسنجانی خشنود هستند.
مجتبی واحدی، سردبير روزنامه «آفتاب يزد» که به عنوان اصلاح طلبی ميانه رو شناخته شده است، ساعتی بعد از انتشار بيانيه اکبر هاشمی رفسنجانی، در مصاحبه ای با خبرگزاری ايسنا، از شکل گيری يک «جريان نوظهور سياسی» در دو سال اخير سخن گفت.
به گفته وی، اين «جريان نوظهور» که در برابر فعاليت تشکيلاتی هواداران رييس جمهوری، چون ائتلافی کوتاه مدت شکل گرفته، از افرادی تشکيل شده که تنها «از لحاظ مديريتی به يکديگر نزديکند.»
وی با تاکيد بر اينکه «مخلوط شدن مرزبندی های سياسی در درازمدت به صلاح نيست» از شکل گيری اين ائتلاف ابراز خشنودی کرد و گفت که اين جريان جديد «می تواند مانع از قدرت گرفتن جريان خاصی شود که اکنون فعاليت گسترده ای دارد.»
اگر چه آقای واحدی به سختی تلاش کرده که با پرده پوشی نظرات سياسی خود را بيان کند، اما در آن سوی ميدان، رقبای سياسی اصلاح طلبان، نه تنها با صراحت بيشتری سخن می گويند،بلکه از نزديکی اصلاح طلبان به اکير هاشمی رفسنجانی، ناراضی اند.
دبير کل حزب موتلفه اسلامی که از محافظه کاران سنتی است، در متنی که برای خبرگزاری های داخلی ارسال کرده، با اشاره به همين ائتلاف به ظاهر نانوشته، گفته است: «اين افراد و گروه ها راجع به تخريب شخصيت ايشان (اکبر هاشمی رفسنجانی) در انتخابات شش مجلس شورای اسلامی، خودشان را به فراموشی زده اند.»
اشاره محمدنبی حبيبی به انتشار نقدهای مفصلی است که در زمان انتخابات مجلس ششم، عليه آقای رفسنجانی در روزنامه های اصلاح طلب منتشر شد.
در آن روزها که اصلاح طلبان با تکيه بر تاثيرگذاری رسانه هايشان، قدرت بسياری کسب کرده بودند، در برابر پيشنهاد سنتی هايی که خواهان ائتلاف با آقای رفسنجانی بودند مقاومت کردند و او را به سختی در انتخابات شکست دادند.
اما همچنانکه مجتبی واحدی، روزنامه نگار اصلاح طلب می گويد، اصلاح طلبان اين روزها، در حالی که به کلی ابزارهای قدرت در جمهوری اسلامی ايران را از دست داده اند، اميدوارند که سياستمدار کهنه کاری چون آقای رفسنجانی بتواند از «تندروی های » رقيب جلوگيری کند و باعث تداوم حضور آنان در ساخت قدرت شود.
