با کشته شدن اسامه بن لادن، رهبر گروه تروریستی القاعده، در پاکستان توسط نیروهای ویژه آمریکایی، این پرسش پیش آمده است که این رویداد چه تاثیری بر سیاست خارجی پاکستان خواهد داشت.
اکبر ایازی، کارشناس مسائل افغانستان و پاکستان، در گفتوگو با رادیوفردا نخست به این پرسش که تاثیر کشته شدن اسامه بن لادن بر روابط پاکستان و آمریکا چه خواهد بود، پاسخ میدهد:
اکبر ایازی: تاثیر اول این است که این روابط آمریکا و پاکستان را باید تحلیل کنیم. آیا پاکستان واقعا در روابط استخباراتیاش [اطلاعاتی] نقشی در این صحنه داشته است یا نداشته است؟
تا جایی که من میبینم و اطلاع دارم، استخبارات پاکستان تا آخرین لحظه هم از این عملیاتی که توسط نیروهای اختصاصی آمریکایی انجام شده، خبر نداشته است. از این مسئله معلوم میشود که بین آمریکا و پاکستان هیچ گونه همکاری و هماهنگی [در این زمینه] وجود نداشته است.
تاثیر دیگرش به مسئله افغانستان برمیگردد. حامد کرزای، رئیس جمهور افغانستان، گفت که «من ده سال است که فریاد میزنم که ریشه جنگ و تروریسم ما در خاک پاکستان است». این مسئله بیشک تاثیر دیگری بر روابط پاکستان و افغانستان هم به جای خواهد گذاشت، چرا که این دو کشور با هم همبستگی دارند، دو یا سه میلیون مهاجر افغانی در خاک پاکستان به سر میبرند و با هم به شکل مشترک بر علیه تروریسم مبارزه میکنند.
خبرهای منتشر شده نشان میدهد که همان گونه که افغانستان در این مورد هرگز به پاکستان اعتبار و اعتماد نداشت، کماکان در این مورد اعتبار نخواهد کرد.
این مسئله منجر به ایجاد یک بیاعتباری مابین دو یا سه کشوری خواهد شد که قصد و هدف ایجاد یک اتحادیه مشترک در حوزه استخبارات داشتند و ممکن است این اتحاد را از هم بپاشد. حتی نشان بدهد که این سه کشور و یا دول آنها به همدیگر هیچ اعتبار و اعتمادی ندارند.
ولی در عین حال احتمالا، مواضع القاعده در افغانستان به شدت تضعیف خواهد شد. در افغانستان مواضع القاعده خودش تا حدی تضعیف شده بود. آقای کرازی میگفت که همه چیز در وزیرستان دارد اتفاق میافتد و ما حالا میبینیم که بن لادن در خاک پاکستان و در اسلامآباد پیدا شده است. آن هم نزدیک به یک اردوگاه نظامی که ژنرالهای پاکستانی در آن منطقه زندگی میکردهاند، پیدا شده است.
این مسئله بر گسترش عدم اعتماد افغانستان نسبت به پاکستان، استخبارات این کشور و حکومتش و بهخصوص شبکه استخبارات نظامی کشور پاکستان میافزاید و به نظر من تاثیر خیلی منفی خواهد گذاشت.
به نظر من هماهنگی لازم وجود نداشته است. دیگر این ه من تازه از اسلامآباد و کابل آمدهام و در آنجا دیدم که یک فضای خیلی عجیب عدم اعتماد استخباراتی بین آمریکا و پاکستان و همچنین مابین پاکستان و افغانستان در منطقه حکمفرماست. من فکر میکنم همه این اتفاقات به این دلیل پیش آمده است که پاکستان نخواسته است که اطلاعاتش را به این آسانی و به این زودی در اختیار دولت آمریکا بگذارد.
من فکر میکنم که با فشارهای زیاد و کوشش بسیار نیروهای امنیتی آمریکا بالاخره آمریکاییان توانستند بن لادن را پیدا کنند.
اکبر ایازی، کارشناس مسائل افغانستان و پاکستان، در گفتوگو با رادیوفردا نخست به این پرسش که تاثیر کشته شدن اسامه بن لادن بر روابط پاکستان و آمریکا چه خواهد بود، پاسخ میدهد:
اکبر ایازی: تاثیر اول این است که این روابط آمریکا و پاکستان را باید تحلیل کنیم. آیا پاکستان واقعا در روابط استخباراتیاش [اطلاعاتی] نقشی در این صحنه داشته است یا نداشته است؟
تا جایی که من میبینم و اطلاع دارم، استخبارات پاکستان تا آخرین لحظه هم از این عملیاتی که توسط نیروهای اختصاصی آمریکایی انجام شده، خبر نداشته است. از این مسئله معلوم میشود که بین آمریکا و پاکستان هیچ گونه همکاری و هماهنگی [در این زمینه] وجود نداشته است.
تاثیر دیگرش به مسئله افغانستان برمیگردد. حامد کرزای، رئیس جمهور افغانستان، گفت که «من ده سال است که فریاد میزنم که ریشه جنگ و تروریسم ما در خاک پاکستان است». این مسئله بیشک تاثیر دیگری بر روابط پاکستان و افغانستان هم به جای خواهد گذاشت، چرا که این دو کشور با هم همبستگی دارند، دو یا سه میلیون مهاجر افغانی در خاک پاکستان به سر میبرند و با هم به شکل مشترک بر علیه تروریسم مبارزه میکنند.
خبرهای منتشر شده نشان میدهد که همان گونه که افغانستان در این مورد هرگز به پاکستان اعتبار و اعتماد نداشت، کماکان در این مورد اعتبار نخواهد کرد.
این مسئله منجر به ایجاد یک بیاعتباری مابین دو یا سه کشوری خواهد شد که قصد و هدف ایجاد یک اتحادیه مشترک در حوزه استخبارات داشتند و ممکن است این اتحاد را از هم بپاشد. حتی نشان بدهد که این سه کشور و یا دول آنها به همدیگر هیچ اعتبار و اعتمادی ندارند.
ولی در عین حال احتمالا، مواضع القاعده در افغانستان به شدت تضعیف خواهد شد. در افغانستان مواضع القاعده خودش تا حدی تضعیف شده بود. آقای کرازی میگفت که همه چیز در وزیرستان دارد اتفاق میافتد و ما حالا میبینیم که بن لادن در خاک پاکستان و در اسلامآباد پیدا شده است. آن هم نزدیک به یک اردوگاه نظامی که ژنرالهای پاکستانی در آن منطقه زندگی میکردهاند، پیدا شده است.
این مسئله بر گسترش عدم اعتماد افغانستان نسبت به پاکستان، استخبارات این کشور و حکومتش و بهخصوص شبکه استخبارات نظامی کشور پاکستان میافزاید و به نظر من تاثیر خیلی منفی خواهد گذاشت.
- آقای ایازی، یکی از سوالاتی که بسیاری در این شرایط طرح میکنند این است که «چرا مسئله پیدا شدن بن لادن این همه به تاخیر افتاد؟»، علتش میتواند همین اختلافات بین استخبارات و گروههای اطلاعاتی- امنیتی در منطقه باشد یا این که ناهماهنگیها باعث این تاخیر شده است؟ تحلیل شما در این مورد چیست؟
به نظر من هماهنگی لازم وجود نداشته است. دیگر این ه من تازه از اسلامآباد و کابل آمدهام و در آنجا دیدم که یک فضای خیلی عجیب عدم اعتماد استخباراتی بین آمریکا و پاکستان و همچنین مابین پاکستان و افغانستان در منطقه حکمفرماست. من فکر میکنم همه این اتفاقات به این دلیل پیش آمده است که پاکستان نخواسته است که اطلاعاتش را به این آسانی و به این زودی در اختیار دولت آمریکا بگذارد.
من فکر میکنم که با فشارهای زیاد و کوشش بسیار نیروهای امنیتی آمریکا بالاخره آمریکاییان توانستند بن لادن را پیدا کنند.