مرگ امیر سلطان، ولیعهد عربستان سعودی، بار دیگر ساختار قدرت در عربستان سعودی را به یکی از موضوعات مورد علاقه رسانههای گروهی تبدیل کرده است. اساس این ساختار چیست و و قدرتمندترین افراد حاضر در سلسلهمراتب قدرت در عربستان چه کسانی هستند؟
اساس ساختار قدرت در عربستان تمرکز امور در دستان فرزندان ذکور ملک عبدالعزیز، موسس کشور عربستان سعودی، است. بر همین اساس مبنای حکومت در این کشور نیز انتقال قدرت از برادر بزرگتر به برادر کوچکتر است.
طبق این قاعده، پس از درگذشت ملک عبدالعزیز، تاکنون پنج تن از فرزندان وی به ترتیب به پادشاهی رسیدهاند. سعود، فیصل، خالد، فهد و عبدالله. هم اکنون پادشاه عربستان ملک عبدالله بن عبدالعزیز است، اما پس از او میتوان از ده شاهزاده سعودی نام برد که هر یک مراتبی از قدرت را در این کشور به خود اختصاص دادهاند، شاهزادههایی که خود آل سعود آنان را «امیر» مینامند و نه شاهزاده.
امیر نایف، ولیعهد
امیر نایف ۷۸ ساله هم اکنون ولیعهد، نایب اول نخست وزیر و وزیر کشور است. با توجه به بیماری نخست وزیر (که خود پادشاه است) در عمل امیر نایف ادارهکننده دولت عربستان است. اگر اتفاق خاصی رخ ندهد و امیر نایف پیش از ملک عبدالله فوت نشود، او شانس اول پادشاهی است.
امیر سلمان، امیر منطقه ریاض
امیر سلمان ۷۱ ساله که برادر کوچکتر عبدالله و نایف است، امیر منطقه ریاض یعنی پایتخت است. امیر سلمان در جریان مراسم ترحیم امیر سلطان، در عمل میداندار اصلی و مسئول ملاقات با مقامات خارجی بود که برای تسلیت به ریاض آمده بودند. شایع است که ملک عبدالله سمت وزارت دفاع را که بعد از مرگ امیر سلطان خالی است به او خواهد داد.
امیرمشعل بن عبدالله، امیر منطقه نجران
امیر مشعل فرزند پادشاه است. وی امیر منطقه نجران در جنوب کشور است. امیر مشعل پیش از برعهده گرفتن امیری منطقه نجران در سال ۲۰۰۹، معاون بازرسی گارد ملی بوده است. وی با کمتر از ۳۰ سال سن از جوانترین نوادههای قدرتمند ملک عبدالعزیز است.
امیر محمد بن فهد، امیر منطقه شرقی
امیر محمد۶۱ ساله پسر فهد پادشاه اسبق عربستان است. امیر محمد که امیر منطقه نفتخیز شرقی در سواحل خلیج فارس است، بسیار به ملک عبدالله نزدیک است. از وی به عنوان یکی از نوادگان قدرتمند ملک عبدالعزیز یاد میشود که در صورت انتقال قدرت به نوههای عبدالعزیز از مدعیان اصلی قدرت خواهد بود.
امیر متعب بن عبدالله، رئیس گارد ملی
امیر متعب ۵۸ ساله فرزند پادشاه است. وی پیش از رسیدن ملک عبدالله به پادشاهی، به عنوان معاون پدرش در گارد ملی عربستان فعالیت میکرد، اما اکنون رئیس گارد ملی (حرس الوطنی) است. گارد ملی در کنار ارتش یکی از نیروهای مسلح عربستان است. اگر سیستم رسیدن قدرت از پدر به فرزند در عربستان مرسوم بود او شانس اول جانشینی پدرش در مقام پادشاهی به شمار میرفت.
امیر بندر بن سلطان، دبیر شورای امنیت ملی
امیر بندر۶۲ ساله فرزند ولیعهد تازه درگذشته عربستان یعنی امیر سلطان است. امیر بندر سالها سفیر عربستان در آمریکا بوده و به همین دلیل از او به عنوان یکی از سیاستمداران نزدیک به آمریکا یاد میشود. امیر بندر در تصاویری که تلویزیون سعودی از مراسم ترحیم پدرش پخش میکرد غایب اصلی بود. شایع است که وی کودتای نافرجامی علیه ملک عبدالله را رهبری کرده و حالا روابط مناسبی با پادشاه ندارد.
امیر خالد بن سلطان، معاون وزیر دفاع
امیر خالد ۶۲ ساله در جریان جنگ آزادسازی کویت در سال ۱۹۹۱ رئیس ستاد ارتش عربستان و فرمانده نیروهای مشترک عربی شرکتکننده در این جنگ بود. بعد از امیر سلمان، از امیر خالد نیز به عنوان یکی از شانسهای بر عهده گرفتن سمت وزارت دفاع نام برده میشود، زیرا وی هم اکنون معاون وزیر دفاع است.
امیر محمد بن نایف، معاون وزیر کشور
امیر محمد ۵۲ ساله معاون پدرش امیر نایف در وزارت کشور است. او بر نیروهای ویژه وزارت کشور مسلط است. پیشبینی میشود در صورت به پادشاهی رسیدن امیر نایف، قدرت و نفوذ فرزند وی محمد نیز بیشتر شود. امیر محمد از مسئولان اصلی مبارزه با القاعده در حکومت آل سعود است.
امیر مقرن، رئیس سرویسهای اطلاعاتی و امنیتی
امیر مقرن ۶۶ ساله برادر پادشاه، امیر سابق منطقه مدینه و رئیس کنونی سرویسهای اطلاعاتی و امنیتی عربستان است. امیر مقرن از شاهزادگان محبوب ملک عبدالله است. در مراسم ترحیم امیر سلطان وی در کنار امیر سلمان امیر منطقه ریاض و امیر خالد حضوری پررنگ داشت.
امیر سعود الفیصل، وزیر خارجه عربستان
سعود الفیصل۷۱ ساله قدیمیترین وزیر خارجه جهان (از ۱۹۷۵ به بعد) و نماد سیاست خارجی عربستان است. امیر سعود الفیصل تاکنون با ۹ وزیر خارجه آمریکا (هنری کیسینجر، سایروس ونس، الکساندر هیگ، جیمز بیکر، وارن کریستوفر، مادلین آلبرایت، کالین پاول، کاندولیزا رایس و هیلاری کلینتون) و ۱۳ وزیر خارجه ایران (عباسعلی خلعتبری، امیرخسرو افشار، احمد میرفندرسکی، کریم سنجابی، ابراهیم یزدی، ابوالحسن بنیصدر، صادق قطبزاده، محمدکریم خداپناهی، میرحسین موسوی، علیاکبر ولایتی، کمال خرازی، منوچهر متکی و علیاکبر صالحی) همتا بوده است. سعود الفیصل بیمار، اما همچنان قدرتمند است.
اساس ساختار قدرت در عربستان تمرکز امور در دستان فرزندان ذکور ملک عبدالعزیز، موسس کشور عربستان سعودی، است. بر همین اساس مبنای حکومت در این کشور نیز انتقال قدرت از برادر بزرگتر به برادر کوچکتر است.
طبق این قاعده، پس از درگذشت ملک عبدالعزیز، تاکنون پنج تن از فرزندان وی به ترتیب به پادشاهی رسیدهاند. سعود، فیصل، خالد، فهد و عبدالله. هم اکنون پادشاه عربستان ملک عبدالله بن عبدالعزیز است، اما پس از او میتوان از ده شاهزاده سعودی نام برد که هر یک مراتبی از قدرت را در این کشور به خود اختصاص دادهاند، شاهزادههایی که خود آل سعود آنان را «امیر» مینامند و نه شاهزاده.
امیر نایف، ولیعهد
امیر نایف ۷۸ ساله هم اکنون ولیعهد، نایب اول نخست وزیر و وزیر کشور است. با توجه به بیماری نخست وزیر (که خود پادشاه است) در عمل امیر نایف ادارهکننده دولت عربستان است. اگر اتفاق خاصی رخ ندهد و امیر نایف پیش از ملک عبدالله فوت نشود، او شانس اول پادشاهی است.
امیر سلمان، امیر منطقه ریاض
امیر سلمان ۷۱ ساله که برادر کوچکتر عبدالله و نایف است، امیر منطقه ریاض یعنی پایتخت است. امیر سلمان در جریان مراسم ترحیم امیر سلطان، در عمل میداندار اصلی و مسئول ملاقات با مقامات خارجی بود که برای تسلیت به ریاض آمده بودند. شایع است که ملک عبدالله سمت وزارت دفاع را که بعد از مرگ امیر سلطان خالی است به او خواهد داد.
امیرمشعل بن عبدالله، امیر منطقه نجران
امیر مشعل فرزند پادشاه است. وی امیر منطقه نجران در جنوب کشور است. امیر مشعل پیش از برعهده گرفتن امیری منطقه نجران در سال ۲۰۰۹، معاون بازرسی گارد ملی بوده است. وی با کمتر از ۳۰ سال سن از جوانترین نوادههای قدرتمند ملک عبدالعزیز است.
امیر محمد بن فهد، امیر منطقه شرقی
امیر محمد۶۱ ساله پسر فهد پادشاه اسبق عربستان است. امیر محمد که امیر منطقه نفتخیز شرقی در سواحل خلیج فارس است، بسیار به ملک عبدالله نزدیک است. از وی به عنوان یکی از نوادگان قدرتمند ملک عبدالعزیز یاد میشود که در صورت انتقال قدرت به نوههای عبدالعزیز از مدعیان اصلی قدرت خواهد بود.
امیر متعب بن عبدالله، رئیس گارد ملی
امیر متعب ۵۸ ساله فرزند پادشاه است. وی پیش از رسیدن ملک عبدالله به پادشاهی، به عنوان معاون پدرش در گارد ملی عربستان فعالیت میکرد، اما اکنون رئیس گارد ملی (حرس الوطنی) است. گارد ملی در کنار ارتش یکی از نیروهای مسلح عربستان است. اگر سیستم رسیدن قدرت از پدر به فرزند در عربستان مرسوم بود او شانس اول جانشینی پدرش در مقام پادشاهی به شمار میرفت.
امیر بندر بن سلطان، دبیر شورای امنیت ملی
امیر بندر۶۲ ساله فرزند ولیعهد تازه درگذشته عربستان یعنی امیر سلطان است. امیر بندر سالها سفیر عربستان در آمریکا بوده و به همین دلیل از او به عنوان یکی از سیاستمداران نزدیک به آمریکا یاد میشود. امیر بندر در تصاویری که تلویزیون سعودی از مراسم ترحیم پدرش پخش میکرد غایب اصلی بود. شایع است که وی کودتای نافرجامی علیه ملک عبدالله را رهبری کرده و حالا روابط مناسبی با پادشاه ندارد.
امیر خالد بن سلطان، معاون وزیر دفاع
امیر خالد ۶۲ ساله در جریان جنگ آزادسازی کویت در سال ۱۹۹۱ رئیس ستاد ارتش عربستان و فرمانده نیروهای مشترک عربی شرکتکننده در این جنگ بود. بعد از امیر سلمان، از امیر خالد نیز به عنوان یکی از شانسهای بر عهده گرفتن سمت وزارت دفاع نام برده میشود، زیرا وی هم اکنون معاون وزیر دفاع است.
امیر محمد بن نایف، معاون وزیر کشور
امیر محمد ۵۲ ساله معاون پدرش امیر نایف در وزارت کشور است. او بر نیروهای ویژه وزارت کشور مسلط است. پیشبینی میشود در صورت به پادشاهی رسیدن امیر نایف، قدرت و نفوذ فرزند وی محمد نیز بیشتر شود. امیر محمد از مسئولان اصلی مبارزه با القاعده در حکومت آل سعود است.
امیر مقرن، رئیس سرویسهای اطلاعاتی و امنیتی
امیر مقرن ۶۶ ساله برادر پادشاه، امیر سابق منطقه مدینه و رئیس کنونی سرویسهای اطلاعاتی و امنیتی عربستان است. امیر مقرن از شاهزادگان محبوب ملک عبدالله است. در مراسم ترحیم امیر سلطان وی در کنار امیر سلمان امیر منطقه ریاض و امیر خالد حضوری پررنگ داشت.
امیر سعود الفیصل، وزیر خارجه عربستان
سعود الفیصل۷۱ ساله قدیمیترین وزیر خارجه جهان (از ۱۹۷۵ به بعد) و نماد سیاست خارجی عربستان است. امیر سعود الفیصل تاکنون با ۹ وزیر خارجه آمریکا (هنری کیسینجر، سایروس ونس، الکساندر هیگ، جیمز بیکر، وارن کریستوفر، مادلین آلبرایت، کالین پاول، کاندولیزا رایس و هیلاری کلینتون) و ۱۳ وزیر خارجه ایران (عباسعلی خلعتبری، امیرخسرو افشار، احمد میرفندرسکی، کریم سنجابی، ابراهیم یزدی، ابوالحسن بنیصدر، صادق قطبزاده، محمدکریم خداپناهی، میرحسین موسوی، علیاکبر ولایتی، کمال خرازی، منوچهر متکی و علیاکبر صالحی) همتا بوده است. سعود الفیصل بیمار، اما همچنان قدرتمند است.