ایالات متحده آمریکا خود را برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری این کشور در ماه نوامبر سال جاری آماده می‌کند. انتخابات ریاست جمهوری امسال در ششم نوامبر یعنی حدود یازده ماه دیگر برگزار می‌شود و برنده این انتخابات در بیستم ماه ژانویه آینده به عنوان رئیس جمهوری سوگند یاد خواهد کرد. تا پیش از رسیدن به ششم نوامبر احزاب ایالات متحده آمریکا باید نامزدهای نهایی خود را انتخاب و به میدان رقابت بفرستند.
شهلا آراسته، خبرنگار صدای آمریکا، درباره فرایند تعیین نامزد نهایی احزاب می‌گوید که انتخابات آمریکا ممکن است برای کسانی که در این کشور زندگی نمی‌کنند کمی پیچیده به نظر بیاید.
انتخابات در ۵۰ ایالت آمریکا انجام می‌شود. در برخی ایالت‌ها انتخابات به طریق مقدماتی انجام می‌شود، یعنی مردم می‌روند حوزه‌های انتخاباتی رای می‌دهند. نتیجه شمارش تعیین‌کننده میزان آرا برای هر کاندیداست.
در بعضی ایالت‌های آمریکا انتخابات از طریق انجمنهای حزبی انجام می‌شود، یعنی مردم در تالارها و کنفرانس‌ها و دیدارها جمع می‌شوند و صحبت می‌کنند و تبادل نظر می‌کنند و تصمیم می‌گیرند که به چه کسی رای بدهند و جمع آرای گروه‌های مختلف در آن ایالت تعیین‌کننده است برای تعیین نامزد.
در بعضی از ایالت‌ها آرای کل آن ایالت را هر کاندیدایی بیشتر کسب کند برنده می‌شود. در بعضی ایالت‌های دیگر هر کاندیدایی به نسبت آرای کسب کرده به اسم او سهم دارد. این سهم‌ها در آن نمایندگانی که از آن ایالت از هر ایالتی در یک کنوانسیون نهایی انتخاباتی جمع می‌شوند در آینده منعکس می‌شود که در تابستان امسال این کنوانسیون ملی جمهوری‌خواهان انجام می‌شود.
در روند انتخاباتی آمریکا یک روز هست که امسال ششم ماه مارس است، به آن می‌گویند «سوپر تیوزدی» یعنی «سه‌شنبه اعلا» که آن هم به این دلیل است که در ۱۴ ایالت همزمان انتخابات مقدماتی و میان‌حزبی انجمنهای حزبی انجام خواهد شد. این نمایندگان در یک کنوانسیون ملی که امسال در ۲۷ اوت آغاز خواهد شد و چند روز طول خواهد کشید شرکت می‌کنند که امسال در شهر تمپا در ایالت فلوریدا انجام خواهد شد.
درباره دیدگاه‌های چهار نامزد باقی‌مانده حزب جمهوری‌خواه، شهلا آراسته می‌گوید:
ریک سانتوروم که قبلا سناتور ایالت پنسیلوانیا بود و عضو مجلس نمایندگان هم بوده موضع علاقه‌مندی و آگاهانه‌ای به سیاستهای خارجی دارد و از دیدگاه جمهوری‌خواهان محافظه‌کار، بسیار محافظه‌کار است و می‌تواند برای آنها کاندیدای مناسبی باشد. بسیار طرفدار امنیت ملی و همین طور حفظ قدرت نظامی ایالات متحده است و موضع بسیار محکمی در مبارزه با تروریسم دارد.
نیوت گینگریج هم یک کاندیدای محافظه‌کار است که نسبت به ایران موضع سختی دارد. طرفدار تغییر رژیم در ایران است. بسیار طرفدار جنگ با تروریسم است و بسیار نسبت به سیاست خارجی متمرکز است. ایشان رئیس پیشین مجلس نمایندگان آمریکا از حزب جمهوری‌خواه بود.
میت رامنی که فرماندار پیشین ماساچوست است سیاست معتدلی دارد. جمهوری‌خواهان محافظه‌کار کمی با تردید نسبت به ایشان نگاه می‌کنند.
ران پل کاندیدای دیگر نماینده مجلس از ایالت تکزاس است که در دوره‌های مختلف در این ایالت برنده شده به عنوان نماینده مجلس از آن ایالت انتخاب شده. ایشان در بسیاری نقطه نظرها نقطه مقابل کاندیداهای دیگر است. ایشان طرفدار بازگرداندن کامل نیروهای آمریکا از کشورهایی مثل افغانستان و حتی از کره است. ایشان طرفدار قطع کمک‌های خارجی است. مخالف قدرت گرفتن و بزرگ شدن دولت و اختیارات دولت و دخالت در کار مردم است.
حسین خرم از اعضای حزب جمهوری‌خواه آمریکا در پاسخ به این پرسش که چرا انتخاب نامزد نهایی در این دوره این قدر مشکل شده است می‌گوید که اختلاف این دفعه با دفعه قبل این است که دفعه قبل کل نمایندگانی که متعلق به هر ایالتی بود با بردن بیشتر از ۵۰ درصد کل این نمایندگان متعلق می‌شد به کاندیدایی که برده. به خاطر این در موارد قبلی انتخابات در چند ماه اول نتیجه‌اش تقریبا مشخص می‌شد. حزب جمهوری‌خواه انتخابات را عوض کرده است.
به گفته آقای خرم، آقای گینگریج از سوی آکتیویست‌های حزب در رده‌های پایین حمایت می‌شود، در حالی که حامیان آقای رامنی در رده‌های بالای حزب هستند. بنابراین به نظر آکتیویست‌‌ها بهترین کاندیدا گینگریج است. اما رهبری حزب جمهوری‌خواه نظرش آقای رامنی است.
بنابراین یک تضادی ایجاد شده در حزب و این تضاد چیزی است که در چند سال اخیر نداشتیم و این اولین بار است. علت این تضاد فکر می‌کنم این است که یک ناراحتی و یک ستیزه‌جویی با کاخ سفید ایجاد شده به خاطر سیاستهای آقای اوباما، اختلاف سیاستهای آقای اوباما با جمهوری‌خواهان به قدری شده که جمهوری‌خواهان یک عده‌ای‌شان بی‌تابی می‌کنند و به نظر من بیشتر به راست متمایل شده‌اند و فکر می‌کنند با این تمایل زیاد به راست بتوانند به اهداف‌شان برسند.
کوروش همایون‌پور، از اعضای حزب دموکرات آمریکا، می‌گوید امسال برخلاف دوره‌های پیش در مورد کاندیدای حزب جمهوری‌خواه اتفاق نظری که قبلاها وجود داشت دیگر وجود ندارد. به این معنا که از اول معلوم بود که آقای رامنی یکی از کاندیداهای اصلی خواهد بود. ولی با وجودی که تعداد کاندیداها کمتر شده کاندیدای مخالف رامنی هنوز مشخص نشده. تا وقتی که او مشخص نشود این جریان ادامه پیدا خواهد کرد.
به باور آقای همایون‌پور، در سطح جامعه آمریکا آقای رامنی رقیب خطرناک‌تری برای آقای اوباماست تا آقای گینگریج. ولی هر کدام از این کاندیداها شانس پیروزی را دارند به خاطر وضع خراب اقتصادی و دوگانگی عجیبی که (همان ستیزه‌جویی که آقای خرم گفت) به وجود آمده است، مخالفتی غیرواقع‌بینانه بر ضد آقای اوباما می‌شود. چون تبلیغات جمهوری‌خواهان بر این استوار است که آقای اوباما سوسیالیست است و چپ است و چپ افراطی است و غیره. در حالی که در عمل ایشان بسیار میانه‌رو است، بنابراین هر کاندیدای جمهوری‌خواه به نظر من شانس خواهد داشت با این جو تبلیغاتی و منفی که بر ضد آقای اوباما به وجود آمده که بتواند در انتخابات پیروز شود.
رسول نفیسی، استاد دانشگاه، با اشاره به نامزدهای حزب جمهوری‌خواه می‌گوید که کسانی در این عرصه هستند که بعضی‌های‌شان اصلا نکات خیلی ابتدایی تاریخ آمریکا را نمی‌دانند یا حتی مثلا یکی از اینها گفت که اگر من رئیس جمهور شوم سفارت خودمان را در ایران می‌بندم.
این کاندیداها جذابیت لازم را برای رای‌دهنده ندارند. به این لحاظ می‌بینیم که آقای سانتوروم در یک جایی مثلا با شش هفت رای بر رامنی پیروز می‌شود و کاندیداهای رتبه اول مرتب بالا پایین می‌روند به لحاظ این که هیچ کدام از اینها نه کاریزمای لازم را دارند و نه جذابیت لازم را دارند و نه ایده‌هایی می‌دهند برای آمریکایی که در یک بحران اقتصادی است.
حزب جمهوری‌خواه به گفته آقای نفیسی دچار یک بحران رهبری است.
به نظر آقای نفیسی، میت رامنی جذابیت لازم را به هیچ وجه ندارد و کارنامه‌اش هم به عنوان یک نفر که کمپانی‌ها را گرفته و داغون کرده و اینها را به چین فرستاده محققا به نفعش نخواهد بود در این انتخاباتی که همه مردم این قدر نظر منفی به چین دارند و این جور سیاست‌ها و اصولا در آن رتبه مالی هم که قرار گرفته که در دو سال گذشته بیش از چهل میلیون دلار درآمد داشته و تنها ۱۳.۹ درصد مالیات داده، اینها هیچ کدام جذابیت ندارد.
به همین لحاظ گینگریج پیش خواهد آمد. گینگریج سخنور بسیار قابلی است و یک روشنفکر است که در حزب جمهوری‌خواه رقیبی ندارد. آقای اوباما هم روشنفکر است و سخنور است و فکر می‌کنم این دو در مقابل هم قرار گیرند و آن که می‌برد با یک حاشیه بسیار کمی از دیگری ببرد.
شهلا آراسته، خبرنگار صدای آمریکا، درباره فرایند تعیین نامزد نهایی احزاب می‌گوید که انتخابات آمریکا ممکن است برای کسانی که در این کشور زندگی نمی‌کنند کمی پیچیده به نظر بیاید.
انتخابات در ۵۰ ایالت آمریکا انجام می‌شود. در برخی ایالت‌ها انتخابات به طریق مقدماتی انجام می‌شود، یعنی مردم می‌روند حوزه‌های انتخاباتی رای می‌دهند. نتیجه شمارش تعیین‌کننده میزان آرا برای هر کاندیداست.
در بعضی ایالت‌های آمریکا انتخابات از طریق انجمنهای حزبی انجام می‌شود، یعنی مردم در تالارها و کنفرانس‌ها و دیدارها جمع می‌شوند و صحبت می‌کنند و تبادل نظر می‌کنند و تصمیم می‌گیرند که به چه کسی رای بدهند و جمع آرای گروه‌های مختلف در آن ایالت تعیین‌کننده است برای تعیین نامزد.
در بعضی از ایالت‌ها آرای کل آن ایالت را هر کاندیدایی بیشتر کسب کند برنده می‌شود. در بعضی ایالت‌های دیگر هر کاندیدایی به نسبت آرای کسب کرده به اسم او سهم دارد. این سهم‌ها در آن نمایندگانی که از آن ایالت از هر ایالتی در یک کنوانسیون نهایی انتخاباتی جمع می‌شوند در آینده منعکس می‌شود که در تابستان امسال این کنوانسیون ملی جمهوری‌خواهان انجام می‌شود.
در روند انتخاباتی آمریکا یک روز هست که امسال ششم ماه مارس است، به آن می‌گویند «سوپر تیوزدی» یعنی «سه‌شنبه اعلا» که آن هم به این دلیل است که در ۱۴ ایالت همزمان انتخابات مقدماتی و میان‌حزبی انجمنهای حزبی انجام خواهد شد. این نمایندگان در یک کنوانسیون ملی که امسال در ۲۷ اوت آغاز خواهد شد و چند روز طول خواهد کشید شرکت می‌کنند که امسال در شهر تمپا در ایالت فلوریدا انجام خواهد شد.
درباره دیدگاه‌های چهار نامزد باقی‌مانده حزب جمهوری‌خواه، شهلا آراسته می‌گوید:
ریک سانتوروم که قبلا سناتور ایالت پنسیلوانیا بود و عضو مجلس نمایندگان هم بوده موضع علاقه‌مندی و آگاهانه‌ای به سیاستهای خارجی دارد و از دیدگاه جمهوری‌خواهان محافظه‌کار، بسیار محافظه‌کار است و می‌تواند برای آنها کاندیدای مناسبی باشد. بسیار طرفدار امنیت ملی و همین طور حفظ قدرت نظامی ایالات متحده است و موضع بسیار محکمی در مبارزه با تروریسم دارد.
نیوت گینگریج هم یک کاندیدای محافظه‌کار است که نسبت به ایران موضع سختی دارد. طرفدار تغییر رژیم در ایران است. بسیار طرفدار جنگ با تروریسم است و بسیار نسبت به سیاست خارجی متمرکز است. ایشان رئیس پیشین مجلس نمایندگان آمریکا از حزب جمهوری‌خواه بود.
میت رامنی که فرماندار پیشین ماساچوست است سیاست معتدلی دارد. جمهوری‌خواهان محافظه‌کار کمی با تردید نسبت به ایشان نگاه می‌کنند.
ران پل کاندیدای دیگر نماینده مجلس از ایالت تکزاس است که در دوره‌های مختلف در این ایالت برنده شده به عنوان نماینده مجلس از آن ایالت انتخاب شده. ایشان در بسیاری نقطه نظرها نقطه مقابل کاندیداهای دیگر است. ایشان طرفدار بازگرداندن کامل نیروهای آمریکا از کشورهایی مثل افغانستان و حتی از کره است. ایشان طرفدار قطع کمک‌های خارجی است. مخالف قدرت گرفتن و بزرگ شدن دولت و اختیارات دولت و دخالت در کار مردم است.
حسین خرم از اعضای حزب جمهوری‌خواه آمریکا در پاسخ به این پرسش که چرا انتخاب نامزد نهایی در این دوره این قدر مشکل شده است می‌گوید که اختلاف این دفعه با دفعه قبل این است که دفعه قبل کل نمایندگانی که متعلق به هر ایالتی بود با بردن بیشتر از ۵۰ درصد کل این نمایندگان متعلق می‌شد به کاندیدایی که برده. به خاطر این در موارد قبلی انتخابات در چند ماه اول نتیجه‌اش تقریبا مشخص می‌شد. حزب جمهوری‌خواه انتخابات را عوض کرده است.
به گفته آقای خرم، آقای گینگریج از سوی آکتیویست‌های حزب در رده‌های پایین حمایت می‌شود، در حالی که حامیان آقای رامنی در رده‌های بالای حزب هستند. بنابراین به نظر آکتیویست‌‌ها بهترین کاندیدا گینگریج است. اما رهبری حزب جمهوری‌خواه نظرش آقای رامنی است.
بنابراین یک تضادی ایجاد شده در حزب و این تضاد چیزی است که در چند سال اخیر نداشتیم و این اولین بار است. علت این تضاد فکر می‌کنم این است که یک ناراحتی و یک ستیزه‌جویی با کاخ سفید ایجاد شده به خاطر سیاستهای آقای اوباما، اختلاف سیاستهای آقای اوباما با جمهوری‌خواهان به قدری شده که جمهوری‌خواهان یک عده‌ای‌شان بی‌تابی می‌کنند و به نظر من بیشتر به راست متمایل شده‌اند و فکر می‌کنند با این تمایل زیاد به راست بتوانند به اهداف‌شان برسند.
کوروش همایون‌پور، از اعضای حزب دموکرات آمریکا، می‌گوید امسال برخلاف دوره‌های پیش در مورد کاندیدای حزب جمهوری‌خواه اتفاق نظری که قبلاها وجود داشت دیگر وجود ندارد. به این معنا که از اول معلوم بود که آقای رامنی یکی از کاندیداهای اصلی خواهد بود. ولی با وجودی که تعداد کاندیداها کمتر شده کاندیدای مخالف رامنی هنوز مشخص نشده. تا وقتی که او مشخص نشود این جریان ادامه پیدا خواهد کرد.
به باور آقای همایون‌پور، در سطح جامعه آمریکا آقای رامنی رقیب خطرناک‌تری برای آقای اوباماست تا آقای گینگریج. ولی هر کدام از این کاندیداها شانس پیروزی را دارند به خاطر وضع خراب اقتصادی و دوگانگی عجیبی که (همان ستیزه‌جویی که آقای خرم گفت) به وجود آمده است، مخالفتی غیرواقع‌بینانه بر ضد آقای اوباما می‌شود. چون تبلیغات جمهوری‌خواهان بر این استوار است که آقای اوباما سوسیالیست است و چپ است و چپ افراطی است و غیره. در حالی که در عمل ایشان بسیار میانه‌رو است، بنابراین هر کاندیدای جمهوری‌خواه به نظر من شانس خواهد داشت با این جو تبلیغاتی و منفی که بر ضد آقای اوباما به وجود آمده که بتواند در انتخابات پیروز شود.
رسول نفیسی، استاد دانشگاه، با اشاره به نامزدهای حزب جمهوری‌خواه می‌گوید که کسانی در این عرصه هستند که بعضی‌های‌شان اصلا نکات خیلی ابتدایی تاریخ آمریکا را نمی‌دانند یا حتی مثلا یکی از اینها گفت که اگر من رئیس جمهور شوم سفارت خودمان را در ایران می‌بندم.
این کاندیداها جذابیت لازم را برای رای‌دهنده ندارند. به این لحاظ می‌بینیم که آقای سانتوروم در یک جایی مثلا با شش هفت رای بر رامنی پیروز می‌شود و کاندیداهای رتبه اول مرتب بالا پایین می‌روند به لحاظ این که هیچ کدام از اینها نه کاریزمای لازم را دارند و نه جذابیت لازم را دارند و نه ایده‌هایی می‌دهند برای آمریکایی که در یک بحران اقتصادی است.
حزب جمهوری‌خواه به گفته آقای نفیسی دچار یک بحران رهبری است.
به نظر آقای نفیسی، میت رامنی جذابیت لازم را به هیچ وجه ندارد و کارنامه‌اش هم به عنوان یک نفر که کمپانی‌ها را گرفته و داغون کرده و اینها را به چین فرستاده محققا به نفعش نخواهد بود در این انتخاباتی که همه مردم این قدر نظر منفی به چین دارند و این جور سیاست‌ها و اصولا در آن رتبه مالی هم که قرار گرفته که در دو سال گذشته بیش از چهل میلیون دلار درآمد داشته و تنها ۱۳.۹ درصد مالیات داده، اینها هیچ کدام جذابیت ندارد.
به همین لحاظ گینگریج پیش خواهد آمد. گینگریج سخنور بسیار قابلی است و یک روشنفکر است که در حزب جمهوری‌خواه رقیبی ندارد. آقای اوباما هم روشنفکر است و سخنور است و فکر می‌کنم این دو در مقابل هم قرار گیرند و آن که می‌برد با یک حاشیه بسیار کمی از دیگری ببرد.
