بتازگی شرکت بوئینگ از طرحی برای توسعه هواپیماهای مسافربری بدون خلبان خبر داده است اما این طرح چه آیندهای دارد؟
به گزارش رویترز بوبینگ تصمیم دارد برخی فناوریهای مربوط به ساخت هواپیماهای بدون خلبان را در سال آینده آزمایش کند.
اگرچه هواپیماهای مسافربری هم اکنون نیز میتوانند با استفاده از رایانههای موجود در کابین خلبان بخشی از روند پرواز را انجام دهند، نظارت خلبان و کمک خلبان بر روند کار، لازم است تا قادر باشند در زمان مناسب و در صورت خطای سیستم یا بحرانی شدن شرایط کار را بدست گیرند.
مایک سینت نایب رییس بخش توسعه محصول بوئینگ می گوید: «شاید هواپیمای بدون خلبان ایده دور از دسترس به نظر برسد اما باتوجه به آنکه پهپادهایی با قیمت کمتر از هزار دلار وارد بازار شده اند، می توان ادعا کرد که فناوری زیربنایی برای این روند مهیا شده است.»
او که خود نیز یک خلبان است، قصد دارد فناوری مذکور را در کابین شبیه سازی هواپیما آزمایش کند.
مایک سینت اعلام کرد سال آتی سوار بر هواپیمایی خواهد شد که هوش مصنوعی به جای خلبانها برخی تصمیمها را می گیرد.
آقای سینت در این باره گفته است «من واقعا نمی دانم چطور این کار را انجام خواهیم داد. اما هم اکنون مشغول تحقیق و برنامه نویسی برخی از الگوریتمها هستیم.»
بر اساس گزارش رویترز نایب رئیس بخش تولید هواپیماسازی بوئینگ با تاکید بر اینکه فناوری هواپیماهای مسافری بدون خلبان در مراحل ابتدایی قرار دارد می گوید: «در ابتدا چنین هواپیمایی برای پرواز باید به طور کامل با استانداردهای بینالمللی ایمنی مطابقت داشته باشد. هنوز مشخص نیست که هواپیماهای مسافربری بدون خلبان میتوانند فرود اضطراری داشته باشند یا نه.»
نایب رئیس بخش تولید هواپیماسازی بوئینگ در عین حال گفته است: تا سال آینده سوار هواپیمایی میشویم که برای کنترل از یک هوش مصنوعی استفاده میکند و به جای خلبان تصمیم میگیرد.
دو دلیل را می توان برای توسعه این طرح مطرح کرد یک افزایش ایمنی و دو کاهش هزینههای پروازی. اگر هوش مصنوعی را بتوان چنان توسعه داد که بدون نیاز به خلبان پرواز امنی را انجام دهد دلیل اقتصادی خوبی پیدا می شود تا شرکتهای هوایی حاضر به سفارش چنین هواپیمایی شوند چرا که دستمزد خلبانها بالا است و حذف شغل خلبانی برای ایرلاینها سود زیادی خواهد داشت.
اما این طرح چقدر می تواند کاربردی باشد؟
دو دلیل را می توان برای توسعه این طرح مطرح کرد یک افزایش ایمنی و دو کاهش هزینههای پروازی.
اگر هوش مصنوعی را بتوان چنان توسعه داد که بدون نیاز به خلبان پرواز امنی را انجام دهد دلیل اقتصادی خوبی پیدا می شود تا شرکتهای هوایی حاضر به سفارش چنین هواپیمایی شوند چرا که دستمزد خلبانها بالا است و حذف شغل خلبانی برای ایرلاینها سود زیادی خواهد داشت.
البته مهمترین دلیل این طرح ایمنی است.
اگر سیستمهای هدایتی غیر انسانی و هوش مصنوعی ایمنی بیشتری را نسبت به انسان به ارمغان بیاورند میتوان بر روی توسعه این فناوریها فکر کرد اما مشکل آنجاست که هنوز هوش مصنوعی راه درازی در پیش دارد و حتی استفاده آنها در خودروها هم با اما و اگرهای فراوانی روبرو است .دومین مشکل احتمال هک شدن هوش مصنوعی در هنگام پرواز است عاملی که می تواند براحتی به یک داستان وحشتناک ختم شود .
البته مورد دیگری هم اکنون مطرح است و آن استفاده از هدایت زمینی هواپیماها مانند پهپاد هاست.
این مورد فعلا البته بسیار امن تر از هوش مصنوعی است اما مشکل بزرگ آنجاست که لزوما این روش امنیت بیشتر و هزینه عملیاتی کمتری نسبت به استفاده از خلبان ندارد.
در برخی از قویترین پهپادهای نظامی جهان یک تیم پروازی بر روی زمین در حال هدایت هستند حال چه فرقی می کند تیم پروازی داخل هواپیما باشد یا بیرون آن ، برای هواپیماهای نظامی امنیت بیشتر مد نظر است چرا که اگر یک پهپاد هدف قرار گیرد تلفات انسانی نخواهد داشت اما برای یک هواپیمای غیر نظامی پر از مسافر عملا این پارامتر وجود ندارد.
درباره این طرح ماتیوس تامسون مدیر بخش خودرو پرنده ایرباس به رادیو فردا گفته است :«شاید تا ده سال دیگر بتوانیم این محصول را تولیدی کنیم البته تا آن زمان خیلی چیزها باید پیشرفت کند از جمله هوش مصنوعی ، سیستمهای هدایت پرواز ، سیستمهای ناوبری و خودران خودرو و البته تکنولوژی پرواز امن ، ما از هم اکنون کار را شروع کرده ایم.»
هم اکنون در برخی پهپادها هوش مصنوعی با کنترل زمینی بصورت تلفیقی هدایت پیشرفتهترین پهپادها را انجام می دهند اما باز هم در ماموریتهای پیچیده این هواپیماهای نظامی با سرنشین هستند که عملیات را انجام می دهند چرا که همچنان هوش انسانی برتر از هوش مصنوعی و خلبان داخل هواپیما قدرت عملیاتی بالاتری نسبت به کنترل زمینی دارد .
با این وجود همچنان استفاده از هواپیمای بدون خلبان یکی از طرحهای آینده صنعت هوایی در جهان است . در یک طرح شرکت ایرباس در حال تکامل یک خودرو پرنده است که در بخش پروازی یک خلبان خودکار با توجه به مسیرهای تعیین شده توسط سرنشینان پرواز می کند.
درباره این طرح ماتیوس تامسون مدیر بخش خودرو پرنده ایرباس به رادیو فردا گفته است: «شاید تا ده سال دیگر بتوانیم این محصول را تولیدی کنیم البته تا آن زمان خیلی چیزها باید پیشرفت کند از جمله هوش مصنوعی ، سامانههای هدایت پرواز ، سامانههای ناوبری و خودران خودرو و البته فناوری پرواز امن، ما از هم اکنون کار را شروع کرده ایم.»
وی در پاسخ به این سوال که چقدر چنین وسیلهای می تواند ایمن باشد می گوید: «برای ایرباس ایمنی در پرواز مهمترین اصل است و تا زمانی که از نظر ایمنی مطمئن نشویم این محصول را تولید نمی کنیم.»
شاید پس از موفقیت خودروهای خودران و پس از آن خودروهای پرنده خودران در ۵۰ سال آینده بتوان منتظر تجاری شدن هواپیماهای خودران هم باشیم آنچه فعلا مشخص است با تمام محدودیت ها، بوئینگ کار را برای توسعه این هواپیماها آغاز کرده است.