از مرگ آورترین هواپیماهای جهان تا قویترین هواپیماهای مسافربری، از ایستگاههای فضایی تا موشکهای قاره پیما میتوان رد پای بوئینگ، بزرگترین و قویترین شرکت هوا فضای جهان را دید شرکتی که زمانی با هواپیماهایی از جنس چوب، چرم و پارچه شروع کرده بود حالا صد ساله شده است.
در طی صد سال فعالیت، بوئینگ مسیر جالبی را پشت سر گذاشته است ازتولید بالهای چوبی با پوشش کرباس تا بالهای کامپوزیت فیبر کربنی در هواپیمای ۷۸۷ این شرکت هر روز به دنبال یک نوآوری جدید رفته است.
مدل C نخستین هواپیما از شرکتی است که صنعت هوایی جهان را تکان داد. این محصول هواپیمای کوچکی برای نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا و حمل بستههای پستی بود. این هواپیما که بر روی آب فرود میآمد قدرتی در حد خودروهای سواری امروزی داشت و موتور آن میتوانست ۱۰۰ اسب بخار قدرت تولید کند.
ویلیام بوئینگ، در ماه مارس سال ۱۹۱۰ شرکت گرین وود تیمبر را تاسیس کرد. دو سال بعد، شرکت شیپ یارد را خرید و اندکاندک مقدمات تاسیس یک کارخانه هواپیماسازی را فراهم آورد. ویلیام بوئینگ، در صنعت چوب در دانشگاه ییل تحصیل کرده بود و تخصص خوبی در این زمینه کسب کرده بود و این علم، او را در اجرای طرحهایش و بخصوص مونتاژ و ساخت هواپیما، کمک میکرد. تلاشهای ویلیام بالاخره در سال ۱۹۱۶ نتیجه داد و شرکت بوئینگ با سرمایه گذاری ۱۰۰ هزار دلار متولد شد.
اولین محصول بوئینگ مدل سی بود بعد از مدل سی در سال ۱۹۱۹ شرکت بوئینگ مدل بییک را معرفی کرد. هواپیمایی کوچک که میتوانست روی آب فرود آید. قدرت موتور این هواپیما نسبت به اولین هواپیمای ساخت بوئینگ افزایش یافته بود و به ۲۰۰ اسب بخار رسیده بود.
طی دهه بعد، بوئینگ سعی کرد موتورهای هواپیماهایش را از سیستم خنککننده با آب، به هوا تغییر دهد و مدل آ۴۰ را پس از این تغییر، تولید کرد. در این دهه بود که هواپیمای جنگی توسط شرکت داگلاس برای ارتش آمریکا ساخته میشد. برای همین بوئینگ، شرکت دولفین راخرید و تولید مجموعه هواپیماهای جنگنده را نیز، در دستور کار خود قرار داد.
در این سالها دو شرکت داگلاس و بوئینگ به رقبای سر سخت هم تبدیل شده بودند. رقابتی که در نهایت در دهه نود میلادی با شکست شرکت مک دانل داگلاس و حل شدن این شرکت در بوئینگ پایان یافت.
در سال ۱۹۲۹ شرکت بوئینگ در حال بزرگتر شدن و بلعیدن شرکتهای دیگر هوایی در ایالات متحده بود در این سال بوئینگ شرکتهای پرتاند ویتنی، همیلتون استاندارد و ووت و یونایتد ایر ترانسپورت را خرید و این خریدها سبب افزایش توان فنی مهندسی بوئینگ شد تا جایی که این شرکت موفق به ساخت مدل ۸۰ که یک هواپیمای ۱۲ نفره بود شد.
قایق پرنده ۲۰۴ بوئینگ که در آبهای شمال غربی اقیانوس آرام بطور رایج مورد استفاده قرار میگرفت، در ماه سپتامبر سال ۱۹۳۷ معرفی شد. این قایقها ظرفیت پنج سرنشین را داشتند و از بدنهای از چوب و بالهایی از چوب و پارچه ساخته شده بود. موتور این هواپیما یک موتور پرتاند ویتنی با ۴۰۰ اسب بخار توان بود که امکان دستیابی به سرعتی معادل ۲۱۴ کیلومتر بر ساعت را برای این محصول فراهم میکرد.
بوئینگ مدل ۲۴۷D را در ۸ فوریه ۱۹۳۳ معرفی کرد. این هواپیما از بدنهای کاملا فلزی برخوردار بود و از دو موتور ساخت شرکت پرتاند ویتنی استفاده میکرد که هر کدام ۵۵۰ اسب بخار قدرت تولید میکردند. این محصول با ظرفیت ۱۰ مسافر را میتوان نخستین هواپیمای مسافربری مدرن دانست. نخستین استفادهکنندهٔ این هواپیما یونایتد ایرلاینز بود. با این هواپیما بود که اولین پرواز بدون تعویض هواپیما بین سانفرانسیسکو و نیویورک با طول پروازی ۱۹ ساعت انجام شد. بیشترین سرعت این هواپیما ۳۲۰ کیلومتر در ساعت بود که در آن زمان سریعترین وسیله حمل نقل محسوب میشد.
پیش از آغاز جنگ جهانی دوم به آرامی رویای هواپیماها مسافربری در حال تحقق بود و شرکت بوئینگ هم برای توسعه این بازار مدل ۳۰۷ را معرفی کرد. این هواپیما میتوانست تا ارتفاع شش هزار متری اوج بگیرد و توانایی حمل ۳۳ مسافر و پنج خدمه را داشت. البته این هواپیما بر پایه بمب افکن بزرگ بی۱۷ ساخته شده بود.
با ورورد ایالات متحده به جنگ جهانی دوم بوئینگ ساخت هواپیماهای جنگی را افزایش داد. اوج نوآوری بوئینگ ساخت بمبافکن بی۲۹ بود. این هواپیما، بمبافکن اصلی در بمباران ژاپن در جنگ جهانی دوم بود و بمبهای اتمی که بر روی هیروشیما و ناکازاکی انداخته شد توسط این هواپیما حمل میشد. حد اکثر سرعت این هواپیما ۵۷۰ کیلومتر بود و برد ۵ هزار کیلومتری داشت.
بعد از جنگ جهان دوم هم بوئینگ بمب افکن بی۵۲ را معرفی کرد این هواپیما برای ماموریتهای بازدارندگی هستهای در دوره جنگ سرد و به عنوان جایگزینی برای بمبافکن بی-۳۶ ساخته شد.
بی-۵۲ قادر به پرواز با سرعتهای نزدیک به سرعت صوت تا ارتفاع ۱۵ هزار متری است. این هواپیما قادر به حمل بمبهای اتمی یا متعارف هدایتشونده و قابلیت ناوبری دقیق جهانی است.
از بی-۵۲ در جنگهای متعارف برای مأموریتهای تهاجمی استراتژیک، پشتیبانی نزدیک هوایی، و عملیاتهای دریایی استفاده میشود. در جریان جنگ سال ۱۹۹۱ عراق حدود چهل درصد کل بمبهای نیروهای ائتلاف توسط بمبافکنهای بی-۵۲ شلیک شد.
برای دریافت آخرین اخبار به تلگرام رادیو فردا بپیوندید
بعد از جنگ جهانی دوم، شرکت بوئینگ ساخت هواپیماهای مسافربری را شتاب داد با ساخت هواپیمایی مسافربری بوئینگ ۷۰۷ نقطه عطفی در تاریخ هوانوردی جهان رخ داد.
مدل ۷۰۷ یکی از پیشگامان صنعت هواپیمایی در عصر پرواز جتهای مسافربری بود. نخستین نمونه این مدل در ماه مه سال ۱۹۵۴ در واشنگتن عرضه شد.
مدل ۷۰۷ پروازی سریعتر و راحتتر را برای مسافران به ارمغان آورد. تبلیغاتی که برای این هواپیما ارایه میشد تصاویری از خانوادههایی بود که با این پرواز سفر میکردند؛ تبلیغاتی که سعی میکرد به مردم اطمینان دهد سفر با این جتها امن و قابل اطمینان است.
بعد از جنگ جهانی دوم، شرکت بوئینگ ساخت هواپیماهای مسافربری را شتاب داد با ساخت هواپیمایی مسافربری بوئینگ ۷۰۷ نقطه عطفی در تاریخ هوانوردی جهان رخ داد.
در سال ۱۹۶۲، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا، جان اف کندی، دو جت ۷۰۷ را برای استفاده در اختیار گرفت که به نام Air Force One معروف شدند. از آن زمان هواپیماهای سری ۷ بوئینگ به عنوان هواپیمای رسمی رئیس جمهور آمریکا به کار میروند.
طی دهه بعد، مدلهای بوئینگ ۷۲۷، بوئینگ ۷۳۷ و بوئینگ ۷۴۷ نیز یکی پس از دیگری به بازار حمل و نقل هوایی جهان، ارائه شدند. در این سالها، بوئینگ در ساخت موشک و سفینههای فضایی نیز، وارد شده بود و با سازمان فضایی آمریکا (ناسا) همکاری نزدیکی داشت.
در سال ۱۹۷۴، پس از تجربه ساخت موفق آپولو، سفینه مارینر ۱۰ ساخته و به ناسا تحویل داده شد. در سال ۱۹۹۰، بوئینگ ۷۳۷ با به عنوان پرفروشترین هواپیمای جهان مطرح شد، در حالی که بوئینگ در سالهای قبل و بعد از آن، به طراحی و ساخت و عرضه مدلهای بوئینگ ۷۵۷، بوئینگ ۷۶۷، بوئینگ ۷۷۷ و بالاخره در سال ۲۰۰۵، بوئینگ ۷۸۷ پرداخت.
طی دهه ۷۰ تا ۹۰ میلادی شرکت مک دانل داگلاس در کنار ایرباس از اصلیترین رقبای بوئینگ محسوب میشدند ولی طراحی بهتر هواپیماهای بوئینگ در کنار کاربردی بودنشان سبب شد شرکت مک دانل داگلاس شکست بخورد و در نهایت شرکت مکدانل داگلاس در سال ۱۹۹۷ توسط کمپانی بوئینگ خریداری و در این شرکت ادغام شود.
مک دانل داگلاس به غیر از ساخت هواپیمای مسافری به ساخت هواپیمایی نظامی نیز میپرداخت که از مهمترین ساختههای این شرکت میتوان به اف ۴، اف ۱۵ و اف ۱۸ اشاره کرد.
با خرید مک دانل داگلاس بخش نظامی بوئینگ هم بشدت قوی شد و سبب شد این شرکت بتواند مدل فوق پیشرفته اف ۲۲ را با همکاری لاکهید بسازد هواپیمایی که تا کنون قدرتمندترین جنگنده در جهان محسوب میشود و ایالات متحده حاضر به فروش این محصول به هیچ کشوری حتی نزدیکترین متحدانش نشده است.
یکی از بزرگترین شکستهای مک دانل داگلاس به مدل دی سی ۱۰ مربوط میشد این هواپیما رقیب اصلی بوئینگ ۷۴۷ بود ولی بوئینگ توانست مشتریان بیشتری نسبت به مک دانل داگلاس جذب کند حتی مدیران مک دانل داگلاس سعی کردند با فروش این مدل به شرکت ایران ایر وضعیت خود را کمی سامان دهند ولی مدیران ایران ایر مدل ۷۴۷ را انتخاب کردند انتخابی که زمان نشان داد انتخاب درستی بود.
پس از این خرید، مدیران ایران ایر که پی برده بودند برای پرواز مستقیم بین ایران و ایالات متحده نیاز به هواپیمایی دوربردتری از ۷۴۷های عادی دارند مدل اسپی را به کارخانه بوئینگ سفارش دادند.
با دریافت هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ اس پی، ایران ایر پروازهای مستقیم خود را بین تهران و نیویورک آغاز کرد که در آن دوران طولانیترین پرواز بدون توقف در جهان محسوب میشد.
با دریافت هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ اس پی، ایران ایر پروازهای مستقیم خود را بین تهران و نیویورک آغاز کرد که در آن دوران طولانیترین پرواز بدون توقف در جهان محسوب میشد.
به غیر از ۷۰۷ و ۷۴۷ دو مدل ۷۳۷ و ۷۷۷ هم توانستند برای شرکت بوئینگ موفقیت بسیاری را به ارمغان بیاورد.
هم اکنون بوئینگ ۷۷۷ دوربردترین هواپیمای جهان است. بوئینگ ۷۷۷ برد پروازی تا ۱۷ هزار کیلومتر دارد.
قطر موتور یک هواپیمای ۷۷۷ به اندازه قطر یک هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ است. موتور این هواپیما هم از قویترین موتورهای هواپیمای مسافربری در جهان محسوب میشود. این هواپیما در دو کلاس پروازی ظرفیت ۴۵۰ مسافر را دارد.
گذشته از ساخت هواپیما جنگنده و مسافربری، شرکت بوئینگ در ساخت هلیکوپتر نیز فعال است. در کنار این فعالیت این شرکت مشارکت زیادی در پروژههای فضایی با ناسا دارد. ناسا ایکس-۴۳ یکی از پروژههای مشترک ناسا با بوئینگ است این پرنده
بیش از هفت ماخ (در حدود ۸۰۵۰ کیلومتر در ساعت) در ارتفاع ۳۰ هزار متری میتواند پرواز کند. سه نمونه از ایکس-۴۳ ساخته شده که نمونه اولیه در اقیانوس آرام سقوط کرد ولی دو نمونه دیگر با موفقیت پرواز کردند.
افزایش ارتفاع پروازی و سرعت هواپیماها در کنار هوشمند شدن (بدون خلبان) و کاهش مصرف سوخت از برنامههای کوتاه مدت بوئینگ محسوب میشوند.
این شرکت همچنین در ساخت ایستگاههای فضایی و پرتابگرهای مختلف با ناسا همکاری نزدیکی دارد.