پس از برجام دومین قرارداد همکاری در صنعت خودرو برای تولید خودروهای جدید بین سایپا و سیتروئن امضا شد.
این قرارداد بسیار شبیه به قرارداد قبلی بین دو شرکت پژو و ایران خودرو است. قرار داد‌های جدید در صنعت خودرو نشان می‌دهد رویکرد صنایع خودرو سازی دولتی ایران در همکاری با خودرو سازان غربی تغییر کرده است.
شرکت‌های خودروسازی سایپا و سیتروئن با امضای قرارداد و تاسیس شرکت مشترک، همکاری خود را از سر گرفتند؛ حجم سرمایه گذاری اولیه در این همکاری به میزان ۳۰۰ میلیون یورو برای ایجاد شرکت مشترک است و نخستین محصول مشترک تا پایان سال ۲۰۱۷ به بازار عرضه خواهد شد.
شرکت‌های خودروسازی سایپا و سیتروئن با امضای قرارداد و تاسیس شرکت مشترک، همکاری خود را از سر گرفتند؛ حجم سرمایه گذاری اولیه در این همکاری به میزان ۳۰۰ میلیون یورو برای ایجاد شرکت مشترک است
قرارداد همکاری مشترک دو شرکت سایپا و سیتروئن با حضور محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت توسط مهدی جمالی مدیرعامل گروه خودرو سازی سایپا، سید محمدعلی سید ابریشمی رئیس هیأت مدیره گروه خودرو سازی سایپا و ژان کریستف کمار عضو هیأت مدیره سیتروئن و الیور بورجس دبیرکل سیتروئن به امضا رسید.
محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت معدن و تجارت در حاشیه امضای این قرارداد به خبرنگاران گفت: «امروز چارچوب قرارداد مشارکت بین گروه سایپا و سیتروئن سایپا امضا شد و قرارداد نهایی ظرف دو ماه تکمیل و امضا خواهد شد. این قرارداد زیر نظر شرکا امضا شده و ما به عنوان وزارت صنعت، سیاست‌ها را مطرح کرده‌ایم، در این قرارداد همه نکات از جمله انتقال تکنولوژی، طراحی، مهندسی و صادرات دیده شده است. این مشارکت دومین همکاری شرکت‌های ایرانی و فرانسوی بعد از اجرای برجام است و امیدواریم این همکاری‌ها بصورت طولانی مدت ادامه داشته باشد. البته این قرارداد بر اساس مدل جدیدی از همکاری مشترک تعریف شده است.»
مهدی جمالی مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا در حاشیه امضای این قرارداد در جمع خبرنگاران گفت: «امروز پس از یکسال مذاکره بین شرکت سایپا و سیتروئن موفق شدیم آخرین مذاکرات را انجام دهیم و شرکت مشترک سایپا و سیتروئن را تاسیس کنیم.
آورده شرکت سایپا ۵۰ درصد سهام سایپا کاشان است و به این ترتیب ۵۰ درصد سهام شرکت سایپا کاشان به قیمت کار‌شناسی رسمی جمهوری اسلامی ایران به شرکت سیتروئن واگذار شد.
این قرارداد، شامل تمامی فرآیندهای زنجیره ارزش خودرو شامل طراحی مهندسی، قطعه سازی، تولید محصول و فروش و پس از فروش بوده و مقرر شده ۳۰ درصد از محصولات تولیدی این شرکت مشترک در شبکه سیتروئن صادر شود. این همکاری به صورت ۵۰-۵۰ و با نگاه برد-برد برای دو طرف شکل گرفته و بر همین اساس هیات مدیره ۶ نفره‌ای که ۳ عضو ایرانی و ۳ عضو فرانسوی خواهد داشت.»
یکی از انتقادات وارد به قرار داد پژو با ایران خودرو و سیتروئن با سایپا قدیمی بودن محصولاتی است که قرار است در ایران تولید شود
یکی از انتقادات وارد به قرار داد پژو با ایران خودرو و سیتروئن با سایپا قدیمی بودن محصولاتی است که قرار است در ایران تولید شود البته مدیر عامل سایپا در واکنش به این انتقادات گفته است: «خودروی مشترک اول از نمونه‌های موجود و درحال تولید شرکت سیتروئن است و سایر محصولات خودروهای در حال طراحی است که همزمان با عرضه در سایر کشورهای اروپایی این محصول در ایران تولید و عرضه می‌شود. همکاری فنی و مهندسی در سطوح مختلف صورت می‌پذیرد و همچنین موتور جدید که استاندارد یورو ۶ را خواهد داشت و قابلیت ارتقاء به استاندارد یورو ۷ را نیز دارد بر اساس همکاری مشترک در سال ۲۰۱۹ تولید می‌شود و به تدریج از سال ۲۰۲۰ اغلب قطعات این موتور با همکاری سیتروئن و قطعه سازان ایرانی، داخلی سازی می‌شود.»
در گذشته قرارداد‌های شرکت سایپا اکثرا به صورت مونتاژ کامل انجام می‌شد حتی سیتروئن زانتیا بعد از ۱۰ سال تولید به ساخت داخل حدود ۴۰ درصد رسیده بود البته
مدیر عامل سایپا می‌گوید این رویه تغییر کرده است.
مهدی جمالی در مورد سهم ساخت داخل در این همکاری‌ها گفته است: «برای شروع، محصول ۴۰ درصد باید داخلی سازی شود و ظرف سه سال میزان ساخت داخل باید به ۷۰ درصد برسد. این داخلی سازی با همکاری مرکز تحقیقات سایپا و قطعه سازان در قالب استانداردهای سیتروئن صورت خواهد پذیرفت.»
براساس گزارش‌های خبرگزاری‌های ایران برای گام نخست شرکت فرانسوی سیتروئن قصد دارد سیتروئن «الیزه» را در سایپا تولید کند. تولید سیتروئن الیزه در قالب همکاری استراتژیک گروه پژو سیتروئن برای تولید شاسی «کلاس سی» این گروه فرانسوی در ایران خواهد بود.
برای گام نخست شرکت فرانسوی سیتروئن قصد دارد سیتروئن «الیزه» را در سایپا تولید کند. تولید سیتروئن الیزه در قالب همکاری استراتژیک گروه پژو سیتروئن برای تولید شاسی «کلاس سی» این گروه فرانسوی در ایران خواهد بود.
طبق برنامه گروه پژو سیتروئن این کلاس در ایران شامل خودروهای پژو ۲۰۸، ۲۰۰۸، ۳۰۱ و سیتروئن الیزه خواهد شد.
مدل‌های جدید پژو از پلت‌فرم جدید پی اف یک استفاده می‌کنند. شرکت پژو بر روی این پلت‌فرم (شاسی، قوای محرکه و سیستم تعلیق) چهار خودرو شامل پژو ۲۰۸ در بخش خودروهای هاچ بک، پژو ۲۰۰۸ در بخش خودروهای کراس اوور، پژو ۳۰۱ در بخش خودروهای سدان و سیتروئن الیزه را می‌سازد.
طبق اطلاعات ارائه شده، با این پلت‌فرم محصولات پژو در ایران خودرو و محصولات سیتروئن در سایپا تولید خواهند شد. تولید یک پلت‌فرم برای چهار محصول دست پژو را برای سرمایه گذاری در ایران باز خواهد کرد، چرا که با سرمایه گذاری روی تولید یک موتور و شاسی جدید می‌تواند چهار محصول خود را در ایران تولید کند.
تولید بیش از ۷۰ درصد از محصولات این شاسی در ایران خودرو انجام خواهد شد و قرار است بخشی از قطعات مورد نیاز سایپا برای خودرو الیزه را هم ایران خودرو تامین کند. برای تولید این خودرو‌ها در مجموع تیراژ حدود ۲۰۰ هزار دستگاهی در نظر گرفته شده تا تولید چنین محصولاتی را در ایران دارای صرفه اقتصادی کند. اما نکته مهم درباره الیزه و پژو ۳۰۱ این است که هر دو محصول در چین و در شرکت دانگ فنگ تولید می‌شوند. با این‌که قیمت این محصولات در حدود ۱۰ تا ۱۲ هزار یورو است قیمت این محصولات در ایران بالای ۶۰ میلیون تومان پیش‌بینی می‌شود. الیزه در واقع بسیار شبیه به سیتروئن سی - ۳ است که برای بازار اروپای غربی تولید می‌شود.
این بار سیتروئن سعی کرده با محصولی وارد بازار ایران شود که برای کشورهای در حال توسعه ساخته است نه کشورهای پیشرفته.
البته همکاری جدید سیتروئن با سایپا با همکاری پس از انقلاب این شرکت با سایپا متفاوت است و این شرکت به دلیل فشار دولت ایران حاضر به سرمایه گذاری و تاسیس شرکت مشترک در ایران شده است.
طی بیست سال اخیر موفق‌ترین قرارداد همکاری در صنعت خودرو ایران به تولید مشترک محصول رنو لوگان با نام تندر ۹۰ در ایران باز می‌گردد. در این همکاری مشترک، شرکت فرانسوی رنو ملزم به سرمایه گذاری ۵۱ درصدی درایران شده بود.
سرمایه گذاری رنو در این طرح سبب شد حتی در دوران تحریم هم این شرکت نتواند ایران را ترک کند و تنها شرکت غربی باشد که حتی در شدید‌ترین تحریم‌ها هم فعالیتش را در ایران دنبال کرد.
از طرف دیگر سرمایه گذاری این شرکت فرانسوی و همکاری این شرکت با حدود ۵۰ قطعه‌ساز ایرانی سبب شد این ۵۰ قطعه‌ساز از نظر کیفیت تولید به سطح استانداردهای جهانی نزدیک شوند به گونه‌ای که تولید لوگان نسل اول در ایران پس از رومانی از نظر کیفیت در مقام دوم قرار گرفته بود.
این تجربه موفق نسبی که رضایت مشتریان ایرانی را از نظر کیفیت دربرداشت باعث شد مدیران صنعت خودرو ایران به این نتیجه برسند که باید شرکت‌های دیگر را هم در قرارداد‌های جدید ملزم به همکاری مشترک و سرمایه گذاری مستقیم کنند.
