مجید محمدی، جامعه شناس مقیم آمریکا،در مورد دلایل نگرانی آیت الله خامنه ای در مورد انتخابات با رادیو فردا به گفتگو نشسته است: «رهبر جمهوری اسلامی گفته بود این انتخابات نباید دو قطبی شود...ما از حیث جهتگیری ها و نگرش ها می بینیم انتخابات به طرف دوقطبی شدن پیش می رود. دو نگرش در مورد ایران در این مناظره به چشم می خورد.
نگرانی دیگر علی خامنه ای برمی گردد به خط قرمزها. مثلا در مورد سپاه، معدن یورت که بخش مهمش در دست بسیج و اعدام ها که آقای روحانی در موردش صحبت کرده است.»
حسن روحانی، نامزد انتخابات ریاست جمهوری، شامگاه پنجشنبه، ۲۱ اردیبهشت، برنامه مدون خود برای دولت دوازدهم را منتشر کرد. او در مقدمه این برنامه چنین نظر میدهد که تلاشها برای حذف «جریان ملی- مذهبی» و اصلاحطلبان در کشور به نتیجه نرسیده است.
آقای روحانی در برنامه و خطمشی مدون خود که با عنوان «دوباره ایران» منتشر شد همچنین اشاره میکند که محمد مصدق «مورد احترام» و محمد خاتمی «تاثیرگذار» است.
دیگر نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ هنوز برنامهای مدون ارائه نکردهاند.
حسن روحانی در مقدمه این برنامه اعلام کرد که «کوشش برای حذف جریان موسوم به ملی- مذهبی به سرانجام نرسید و محمد مصدق هنوز شخصیت مورد احترام آحاد جامعه است».
به گفته آقای روحانی، اصولگرایان سعی کردند اصلاحطلبان را از صحنه سیاست ایران حذف کنند، ولی اصلاحطلبان در انتخابات مجلس دهم «قاطعانه در تهران پیروز شدند و رئیس دولت اصلاحات میتواند با یک کلام بر انتخابات اثرگذار باشد».
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری همچنین «پاسخگو نبودن» و مالیات ندادن برخی از بنیادهای اقتصادی، شرکتهای متعلق به نهادهای مذهبی و دستگاههایی متعلق به نهادهای عمومی غیردولتی را از جمله «معضلات» کشور دانست.
اشاره آقای روحانی میتواند به پرداخت نکردن مالیات توسط نهادهایی چون آستان قدس رضوی و قرارگاه خاتم الانبیای سپاه پاسداران باشد که با نامزدی ابراهیم رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی، به موضوع داغ بحثهای اخیر بدل شده است.
آقای روحانی در بخش اقتصادی برنامه خود به عملکرد دولت یازدهم اشاره و بر ادامه برنامه های خود در صورت پیروزی دوباره تاکید کرده است.
وی در این برنامه از اصلاح نظام بانکی، توسعه بازار سرمایه، افزایش اشتغال با بهبود کیفیت زندگی، اصلاح محیط کسب و کار، توسعه بخش خصوصی، و سیاستهای کاهش فقر (عدالت درآمدی) سخن گفته است.
مقامهای دولت حسن روحانی با استناد به مواردی چون رشد اقتصادی ۱۱ درصدی و یکرقمی شدن تورم از بهتر شدن شرایط اقتصادی مردم در مقایسه با دوره آغازین این دولت خبر میدهند، گرچه برخی از تحلیلگران و رسانهها اعلام میکنند که رشد اقتصادی هنوز تأثیر محسوسی در وضعیت زندگی مردم ایران و اشتغال نداشته است.
در این زمینه فریدون خاوند، تحلیلگر اقتصادی، در اسفند گذشته، در تحلیلی در رادیوفردا نوشت که یکی از مهمترین دلایل وخامت بیشتر بازار کار به رغم افزایش نرخ رشد، نفتی بودن رشد است و در واقع به راه افتادن صنعت نفت و افزایش تولید و صادرات این کالا به خودی خود اشتغالزا نیست.
محسن قدیری ابیانه عضو ارشد ستاد انتخاباتی ابراهیم رئیسی، که سفیر سابق ایران در مکزیک در دوران محمود احمدینژاد بود، روز ۲۱ اردیبهشت ماه در جلسه مناظره دانشجویی با صادق زیبا کلام درباره انتخابات ریاست جمهوری، در شهرستان گرگان با یکی از حاضران جلسه درگیر و به وی حمله کرد.
شبکه های اجتماعی وابسته به حسن روحانی و جریان های اصلاح طلب فرد مذکور را یک دانشجوی منتقد و حامی روحانی معرفی کرده اند.
این در حالی است که وب سایت قدیری ابیانه در گزارشی از «شبکه اطلاع رسانی راه دانا» فرد مذکور را مسئول حراست دانشگاه معرفی کرده است. طبق این نوشته، دلیل درگیری عدم نصب تصویر ابراهیم رئیسی درمیان تصاویر کسانی چون حسن روحانی و محمد خاتمی در دکور محل برگزاری جلسه بوده است.
بر پایه گزارشها، پس از این درگیری، جلسه محلی برای شعارهای دو دسته مخالف شد. یکی از شعارها «آزادی اندیشه» بود.
در آخرین مناظره انتخاباتی نامزدها که با محوریت مباحث اقتصادی در حال برگزاری، پیش از دیگر نامزدها اسحاق جهانگیری به جایگاه دعوت شد.
از آقای جهانگیری پرسیده شد چه برنامهای برای برخورد با قاچاق کالا و پیاده کردن اقتصاد مقاومتی دارد.
محور سخنان اولیه آقای جهانگیری بر این اساس است:
- راهاندازی تولید داخلی و مبارزه با آسیبهایی چون قاچاق کالا
- میزان قاچاق کالا در دولت گذشته ۲۵ میلیارد دلار بود که به ۱۲ میلیارد دلار کاهش پیدا کرده است.
- در برنامه دقیقی که برای آینده در نظر داریم با ۱۰ کالای اصلی موضوع قاچاق برخورد میکنیم.
- انتقاد از برخورد شعاری با قاچاق و در نتیجه افزایش فساد اقتصادی
آقای جهانگیری از مردم خواست که حرفهای کاندیداها را ارزیابی کنند و گفت که دیگر نامزدها هنوز برنامهای اعلام نکردهاند. او گفت حتی برنامهای که آقای رئیسی گفته است شش ماه بر آن کار شده، ارائه نشده است.
او گفت کاندیداها از سابقه خود را پنهان نکنند و بگویند در طول مسئولیت در نیروی انتظامی و قوه قضائیه چه عملکردی در مبارزه با قاچاق داشتهاند.
در پاسخ به این اظهارات آقای رئیسی گفت:
- پشتوانه برنامه من کارهای بسیاری است که در دانشگاهها انجام شده است.
- قضات کشور به پروندهها قاچاق رسیدگی میکنند.
- دولت وزیران و مسئولانش در بخش خصوصی مسئولیت دارند و نمیتوانند با قاچاق برخورد کنند.
- کاهش ۱۰ میلیارد دلار قاچاق کالا و ایجاد یک میلیون شغل کاملاً امکانپذیر است.
در ادامه آقای هاشمیطبا گفت که جای تأسف است که در کشور این مقدار از کالای قاچاق وارد میشود. او گفت روزنامهها نوشتهاند از ۱۱۴ اسکله رسمی قاچاق وارد کشور میشود، و پرسید که چطور چنین چیزی ممکن است.
او گفت مبادی ورودی گمرک کنترل میشود، ولی باید دید این ۱۱۴ اسکله به چه کسی تعلق دارد.
محمدباقر قالیباف هم در این زمینه گفت، اگر بحث ۴ درصدیها را مطرح میکند، در راستای پیشگیری و مبارزه با قاچاق است.
او بار دیگر از برخی وزیران دولتی در مورد «پایهگذاری حقوقهای نجومی» انتقاد کرد. او گفت که جهانگیری در دوره وزارتش برای خود و مدیرانش پاداشهای چند میلیاردی در نظر گرفته است.
او خطاب به حسن روحانی گفت که دولتش نمیتوان امنیت «سپردهگذاران مستضعف» را برقرار کند، چرا که وزاری دولت مشغول کار شخصی خود هستند.