براساس آمار گمرگ ایران واردات خودرو در هشت ماهه سال جاری نسبت به سال قبل ۵۶ درصد رشد داشته است.
این آمار حاکی از ورود بیش از ۴۱ هزار خودرو به کشور در هشت ماهه سال جاری به ارزش یک میلیارد و ۸۶ میلیون دلار است.
بر اساس این آمار بیش از ۹۳ درصد از واردات خودروی ایران در اختیار پنج کشور است. در بین این کشورها بزرگترین سهم را امارات متحده عربی دارد بگونهای که از مجموع ۴۱ هزار و ۵۹۷ دستگاه خودرو، تعداد ۳۰ هزار و ۴۷۴ دستگاه خودرو از امارات متحده عربی به ایران وارد شده است . پس از این کشور ، جمهوری کره بیشترین تعداد خودروهای واردشده به ایران یعنی ۵۵۵۹ دستگاه خودرو را در اختیار دارد.
اسپانیا با ۱۰۵۷ دستگاه، آلمان با ۹۵۹ دستگاه، ترکیه با ۸۸۳ دستگاه، کویت با ۸۵۱ دستگاه و عمان با ارسال ۴۳۵ دستگاه خودروی سواری به ایران در رتبه های بعدی بزرگترین صادرکنندگان خودرو به ایران قرار میگیرند، به این ترتیب میتوان گفت که بیش از ۹۳ درصد از کل واردات خودروی ایران در اختیار پنج کشور امارات متحده عربی، جمهوری کره، اسپانیا، آلمان و ترکیه است.
بر اساس این آمار بیش از ۹۳ درصد از واردات خودروی ایران در اختیار پنج کشور است. در بین این کشورها بزرگترین سهم را امارات متحده عربی دارد بگونهای که از مجموع ۴۱ هزار و ۵۹۷ دستگاه خودرو، تعداد ۳۰ هزار و ۴۷۴ دستگاه خودرو از امارات متحده عربی به ایران وارد شده است . پس از این کشور ، جمهوری کره بیشترین تعداد خودروهای واردشده به ایران یعنی ۵۵۵۹ دستگاه خودرو را در اختیار دارد.
البته کشورهای حاشیه خلیج فارس بیشتر حالت ترانزیت کالا به ایران را دارند . با این همه بسیاری از خودرو هایی که از طریق این کشورها به ایران صادر می شوند خودروهای در انبار مانده و بفروش نرفته این کشورها هستند.
در مقطعی حتی شرکت نگین خودرو نماینده خودروهای وارداتی رنو در ایران محکوم شد که خودروهای کف بازار رنو در کشورهای خلیج فارس را جمع و به ایران وارد کرده بود. از طرفی وارد کنندگانی که خودروهای هیوندایی، کیا و تویوتا را هم به ایران وارد می کنند با اتهامهای مشابهی تا کنون روبرو شده اند.
بر اساس مسائل فنی خودروهایی که به ایران وارد می شوند باید با توجه به شرایط اقلیمی و نوع مصرف سوخت تغییراتی در آنها اعمال شود . در گذشته هم برخی از شرکتهای خارجی که خودرو وارد ایران می کردند خودروهای خود را با شرایط ایران مطابقت می دادند اما مشکل از آنجا ناشی می شود که بسیاری از شرکتهای وارد کننده خودرو در ایران نماینده اصلی شرکتهای مادر خودرو ساز نیستند.
بنابر آمار هشت ماهه گمرک، متوسط قیمت خودروهایی که در سالجاری به کشور وارد شدهاند نیز ۲۶ هزار و ۱۱۷ دلار بوده است که این رقم در سال گذشته ۲۴ هزار و ۲۱۶دلار بود که این موضوع نشان از رشد ۸ درصدی متوسط ارزش دلاری خودروهای وارداتی دارد. در این بین، رتبه اول تا سوم بیشترین سهم برندهای وارداتی در جدول واردات خودرو به ترتیب به برندهای هیوندایی، کیا و تویوتا اختصاص دارد و رنو با فاصله بسیار کمی بعد از تویوتا قرار گرفته است.
درخشانترین دوره صادرات صنعت خودرو ایران به سال ۱۳۸۹ باز می گردد. در سال ۱۳۸۹، مجموعاً ۶۹ هزار و ۶۱۳ دستگاه خودرو، به ارزش ۴۳۴ میلیون دلار از ایران صادر شده بود. یکی از علتهای اصلی کاهش صادرات صنعت خودرو ایران، بحران در عراق و سوریه و قدیمی شدن محصولات صنعت خودرو ایران است.
فرهاد احتشامزاد، رئیس انجمن واردکنندگان خودرو درباره واردات خودرو به ایران گفته است :« میزان واردات کالاها در هشت ماهه سالجاری ۶۸ درصد مربوط به کالاهای واسطهای، ۱۰ درصد کالاهای مصرفی و ۲۲ درصد کالاهای سرمایهای بوده است که ۱۷ درصد از این ۲۲ درصد از آن واردات خودروهای سواری به کشور بوده است. احتشامزاد، معتقد است، رشد واردات خودرو طی هشت ماه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته نشان از عادی شدن روند واردات خودرو به کشور دارد.»
با اینکه واردات خودرو افزایش یافته است اما اوضاع صادرات خودرو چندان خوب نیست .واردات یک میلیارد دلاری خودرو به ایران در حالی است که در همین مدت ایران موفق به صادرات تنها ۳۲۹۸ دستگاه خودرو به ارزش ۱۹ میلیون و ۸۱۵ هزار و ۸۳۹ دلار شده است که ۲۶۷۷ دستگاه خودرو معادل ۸۱ درصد از کل خودروهای صادراتی به مقصد عراق بوده است که بیشتر این خودروها نیز تولیدات شرکت سایپا از جمله پراید و تیبا بوده است.
ایران همچنین در هشت ماهه سال جاری ۳۰۶ دستگاه خودروی سواری دنا به الجزایر صادر کرده است. صادرات ۱۰۰ دستگاه از انواع محصولات پژو ایران به ترکمنستان و ۱۱۶ دستگاه انواع خودرو به لبنان نیز از مهمترین محمولههای صادراتی ایران در زمینه خودرو بوده است.
میانگین قیمت هر دستگاه خودروی صادراتی ایران در حدود ۱۸ میلیون و ۶۵۰ هزار تومان اعلام شده است.
پراید پنج هزار و ۵۰۰ دلار، پژو ۴۰۵ شش هزار دلار، سمند شش هزار دلار، پژو پارس شش هزار ۶۵۰ دلار تنها بخشی از قیمت خودروهای صادراتی ایران است که همگی از نمونه های داخلی ارزانتر هستند.
درخشانترین دوره صادرات صنعت خودرو ایران به سال ۱۳۸۹ باز می گردد. در سال ۱۳۸۹، مجموعاً ۶۹ هزار و ۶۱۳ دستگاه خودرو، به ارزش ۴۳۴ میلیون دلار از ایران صادر شده بود. نسبت به سال ۸۹ صادرات خودرو ایران در سال جاری به یک دهم کاهش یافته است. یکی از علتهای اصلی کاهش صادرات صنعت خودرو ایران، بحران در عراق و سوریه و قدیمی شدن محصولات صنعت خودرو ایران است.
ایران برای افزایش صادرات خودرو، شرکت هایی که قصد تولید خودرو در ایران دارند را مجبور کرده است که در قرار دادهای جدیدشان حاضر به صادرات سی درصدی محصولات تولید خود از ایران شوند . تا کنون شرکتهای پژو ،رنو و سیتروئن این شرط را پذیرفته اند.
از طرفی ایران خودرو هم قصد گسترش سایتهای تولیدی خود در دو کشور آذربایجان و الجزایر را دارد.