یادداشت--قوه قضائیه، به دستور آیت الله خامنهای - و مطابق سنت فقیهان و آن دستگاه- از طریق سرکوب پیش می رود. به عنوان نمونه، منتظری دادستان کل کشور در ۲۲ بهمن ۱۳۹۵ گفت:
«استفاده از پتانسیلهای شبکههای اجتماعی از فعالیتهای دشمن برای جدا کردن نسل جوان از انقلاب است. در هر هفته بین ۱۵ تا ۲۰ هزار شبکههای اجتماعی ضد اخلاقی و ضد دینی در کشور را میبندیم اما همچنان سر از جای دیگری در می آورند... شبکههای اجتماعی ضد اخلاقی برای جوامع اسلامی و کشور ما یک جهنمی شده است که اعتقادات را زیر سؤال می برد».
اینها به غیر بازداشت فعالین قلمرو فضای مجازی است.
سلطان و فضای مجازی
آیت الله خامنهای برای دفع «خطر»، در ۱۷ اسفند ۱۳۹۰ طی حکمی شورای عالی فضای مجازی را تشکیل داد. او در ۱۴ شهریور ۱۳۹۴ طی حکم دیگری اعضای جدید این شورا را منصوب کرد. با این همه او به شدت عصبانی است و دائماً از ولنگاری فرهنگی دولت سخن می گوید. برای تصدیق مدعا، فقط به چهار شاهد زیر از دو سال اخیر بنگرید:
الف- خامنهای در ۱۳۹۴/۰۱/۰۱ گفت :«این جوانها همان جوان هایی هستند که شبانه روز به وسیله رسانههای صوتی و تصویری و اینترنتی، در زیر بمباران تخریب قرار دارند؛ غوغایی است در دنیا؛ در دنیای مجازی. در دنیای رسانههای صوتی و تصویری، صدها رسانه، و با یک اعتبار هزارها رسانه، در حال بمباران افکار جوانهای ما هستند؛ بعضی از آنها سعی می کنند جوانها را از دین برگردانند، بعضی سعی می کنند آنها را از نظام اسلامی منصرف کنند، بعضی سعی می کنند آنها را به ایجاد اختلاف وادار کنند، بعضی سعی می کنند آنها را در خدمت هدفهای خبیث خود بگیرند،، بعضی سعی می کنند آنها را به ولنگاری و بیکارگی سوق بدهند؛ این بمباران به طور دائم بر روی سر جوانهای ما و به وسیله همین دستگاهها و رسانههای صوتی و تصویری و اینترنتی در حال انجام است».
ب- خامنهای در ۱۳۹۵/۰۶/۰۳ گفت :«من می خواهم خواهش کنم از جناب آقای رئیس جمهور این [را دنبال کنند]؛ چون فضای مجازی واقعاً یک دنیای رو به رشدِ غیرقابل توقّف است، یعنی واقعاً آخر ندارد؛ آدم هرچه نگاه می کند، آن چیزِ اوِّلِبلاآخر، فضای مجازی است. هرچه انسان پیش می رود در این فضا، این همین طور ادامه دارد...از این تهدیدها تا آنجایی که ممکن است خودمان را برکنار نگه بداریم...آن شبکه ملّی اطّلاعات را - که خیلی مهم است آن شبکه داخلی- ما هنوز پیش نرفتهایم».
پ- خامنهای در ۱۳۹۵/۰۶/۱۶ به طلاب گفت: «امروز دشمنان ما پولهاى گزافى را خرج می کنند...براى این که بتوانند ذهن جوانِ مسلمانِ مؤمنِ ایرانى را، منصرف کنند، منحرف کنند. از چه؟ از اصل دین؛ نه فقط از نظام جمهورى اسلامى، یا از ولایت فقیه یا امثال این ها؛ [بلکه] از اصل دین، از تعبّد به دین، از مسئله تشیّع تا برسد به نظام جمهورى اسلامى و برسد به بقیّه چیزهایى که وجود دارد؛ دائم دارند شبهه خلق می کنند...امروز هم فضاى مجازى یک صحراى بى پایانى است که از همه طرفش می شود حرکت کرد...هر یک نفرى که بتواند با رایانه کار بکند یک رسانه است. مى نشینند پخش می کنند شبهات را، حرفها را، جوان هاى مؤمن را، جوان هاى سالم را گمراه می کنند. اینها را باید شناخت... پایگاههاى اینترنتىِ فراوانى وجود دارد که هدفشان این است که عفّت جوان را، حیاى جوان مسلمان را - چه پسر، چه دختر- از بین ببرند؛ پرده حیاى او را بِدرند؛ اصلاً همّتشان این است و براى این برنامه ریزى می کنند. خب بعضى از عناوین، عناوین مجرمانه است؛ دستگاههاى گوناگون دولتى وظیفه دارند برخورد کنند و می کنند...عرصه فضاى مجازى اینجورى است؛ می توان از آن حدّاکثر منافع را [کسب کرد]؛ همان کارى که آن دشمن می کند، شما [هم] می توانید بکنید در جهت عکس».
ت- خامنهای در ۱۳۹۵/۱۱/۲۷ گفت : «در طول سال با پول سازمان سیا و سازمان موساد و دستگاه اطّلاعاتی و جاسوسی انگلیس و دلارهای نفتی قارونها صدها رسانه علیه انقلاب حرف می زنند. در طول سال شب و روز مشغولند؛ دهها سیاسی ورشکسته فراری را که از ایران فرار کردهاند پیدا می کنند، یک مزدی بهشان می دهند تا بنشینند تحلیل بنویسند، خبر بنویسند، سخنرانی تهیّه کنند علیه انقلاب و علیه نظام؛ از امام تا مردم ایران، تا فعّالیّتهای گوناگون انقلاب را تحقیر کنند، انقلاب را متّهم کنند، نظام را متّهم کنند، تضعیف کنند...جنگ واقعی جنگ فرهنگی است. اینهمهه تلویزیونهای گوناگون و شبکههای مختلف اینترنتی مشغول کارند برای این که دل و ذهن جوان ما را از دین و مقدّسات و عفّت و حیا و مانند اینها دور کنند؛ دارند جدّی تلاش می کنند، پولها خرج می کنند برای این کار! جنگ واقعی این است».
«روضه خوانی» فقیهان «درباری»
تقریباً همه فقیهان درباری همه روزه در حال روضه خوانی درباره فضای مجازی هستند. به دو نمونه زیر بنگرید:
الف- آیت الله مکارم شیرازی بیش از همه مراجع تقلید درباره خطرات فضای مجازی روضه خوانی کرده است. به نظر او فضای مجازی بسیار خراب و فاسد است و «تبدیل به فضایی آلوده، کثیف و منجلاب شده و فساد در آن غوغا می کند». انحراف جنسی را ترویج کرده و به شدت ایمان و اخلاق و باورهای دینی را مورد هجمه قرار داده اند( سایت مکارم شیرازی در مقاله «تبعات و پیامدهای شبکههای اجتماعی از منظر معظم له» نظرات وی را گردآوری کرده است).
ب- صادق لاریجانی- رئیس قوه قضائیه- در ۶ تیر ۱۳۹۵ در مصاحبه تلویزیونی گفت : «فضای مجازی بستر کلانی برای وقوع جرم شده است. از کلاهبرداری، توهین به افراد، شایعات بیدلیل، تشویش اذهان عمومی به صورت بستر جرم دارد صورت می گیرد. مثلا در یک وسیله نقلیهای این بستر جرم باشد، یا مثلا در خانهای این جرایم باشد، حتما شما آنها را متوقف می کنید ولی فضای مجازی این طور نیست. تصمیم گرفتیم اگر این مسئله اصلاح نشود، برخورد شود...اگر جهت جرم را ببینیم باید برخورد قاطع کرد. با مخاطبات و شورای عالی فضای مجازی صحبت کردیم تا از جرایم باا روشهایی مانند فیلتر بکاهیم».
صادق لاریجانی در موارد دیگر شبکههای اجتماعی را ضدانقلابی، دروغگو و مسموم ساز خوانده است.
«آیت الله قتل عام» و پدرهمسرش
روضه خوانیهای تهدید آمیز علم الهدی و دامادش- ابراهیم رئیسی- هم جالب توجه است.
الف- آیتالله علمالهدی- پدر همسر «آیت الله قتل عام» و نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی- در ۲۰ بهمن ۹۵ گفت : «اگر بخواهیم ضایعات فرهنگی کشور خود را در هر عرصهای و در برابر هر منکری از بین ببریم مسئله فسادزدگی فضای مجازی و توسعه فحشا در آن به طوری است که به ما برای برطرف کردن آن حالت استیصال دست می دهد. اگر یک پدر و مادر همه ارتباطات فرزند خود را تحت نظر بگیرند اما باز هم موبایلهایی که در دست آنها است فساد زیادی را به آنها نشان داده و جای ارزش را با ضد ارزش عوض کرده است. یک پدر چگونه میتواند چادر به سر دخترشش کند در حالی که در فضای ولنگار فرهنگی که در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی شکل گرفته ارتباط با پسر جوان را ارزش میداند. همان طور که ما اگر یک لیوان سم در دست فرزندمان باشد نمیگذاریم آن را سر بکشد باید گفت موبایلی که دست آنها است و فضای مجازی و شبکههای اجتماعی که به واسطه این موبایل به آنها دسترسی دارد برای عفت و دین فرزندان ما از یک لیوان سم خطرناک تر است».
ب- ابراهیم رئیسی- دادستان کل کشور- در ۱۲ دی ۱۳۹۴ درباره فضای مجازی گفت که فضای مجازی را باید سالم کرد و شبکه ملی اطلاعات داخلی راه اندازی کرد. او گفت که شبکههای اجتماعی نمی توانند کاملاً آزاد و بدون قید و شرط فعالیت کنند. بدین ترتیب، «تداوم حضور شبکههای اجتماعی در فضای مجازی ایران اسلامی در گرو پایبندی آنها به مقررات نظام اسلامی ماست و در غیر این صورت حتما از تداوم فعالیت آنها جلوگیری خواهد شد». ابراهیم رئیسی- «آیت الله قتل عام»- همچنین درباره تأثیر فضای مجازی بر انتخابات گفت: «باید توجه داشت که ما در برابر کوچکترین تخلف رخ داده در این فضا و هرگونه اقدام برای تحت تاثیر قرار دادن انتخابات پیش رو کمترین اغماضی نخواهیم کرد و با هرگونه وقوع جرم در فضای مجازی بویژه در ایام انتخابات به شدت برخورد میکنیم».
فضای مجازی و انتخابات ریاست جمهوری
با توجه به انحصار رسانهای آیت الله خامنهای و محافظه کاران؛ مخالفان و منتقدان و رقبا از فضای مجازی برای انتقال نظرات خود استفاده می کنند. انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ و مجلس خبرگان و شورای اسلامی در سال ۹۴ نشان داد که فضای مجازی و شبکههای اجتماعی بسیار تأثیرگذارند. در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۲۹ اردیبهشت ۹۶ ، محافظه کاران افراطی که به دنبال به زیرکشیدن حسن روحانی و ریاست جمهوری «آیت الله قتل عام» هستند، هراس خود را از فضای مجازی پنهان نمی دارند.
منتظری، دادستان کل کشور، در ۱۴ فروردین ۹۶ گفت: «به معاونت مربوطه در دادستانی کل و دادستانهای سراسر کشور تاکید می کنم که فضای مجازی را لحظه به لحظه رصد کنند و اگر تخلفی دیدند بلافاصله برخورد مناسب و قانونی انجام دهند.همه کسانی که قصد ورود به عرصه رقابتهای انتخاباتی دارند و همه افرادی که در این زمینه فعالیت خواهند کرد اعلام می کنیم که در فضای مجازی به سمت تخریب و توهین به دیگران و به سمت تخلفات و جرایم نروند و اگر چنین کردند بعد گلایه نکنند که چرا فلان سایت فیلتر و یا بسته شد».
مخاطب این تهدید طرفداران حسن روحانی بودند، وگرنه درست در همان روز، آیت الله جنتی- دبیر مادام العمر شورای نگهبان- حسن روحانی را فردی قلمداد کرد که «فکر میکنند باید با آمریکا و دشمنان کنار بیاییم؟ چرا تصور میکنند که آب و نان ما هم از سوی آمریکا تأمین می شود؟! این چه بیعقیدگی به اسلام، قرآن و جهاد فی سبیل الله است که در بین بعضی مسئولین پیدا شده است؟ آیا جوانهای ما به شهادت رسیدند که با آمریکا بر سر یک میز بنشینیم و مصالحه کنیم؟ ». علم الهدی هم در نماز جمعه مشهد مدعی شد که «دولتهای آمریکا و اروپایی به دنبال ریاست جمهوری حسنن روحانی هستند که فقط برای جوانان می رقصد و به آنان بزرگترین خیانت را می کند.»
عزت الله ضرغامی هم در نشست جمعنا گفت : «دشمن از یک سو و جناح رقیب از سوی دیگر برای استفاده از فضای مجازی برنامههای فراوان دارند و طراحی زیادی کردهاند. اخبار زیادی به گوش میرسد که بسیاری از سایتها، کانالها و صفحات مجازی خریداری شده و مدیران آنها همکاری جدی را شروع کردهاند و به محض شروع زمان تبلیغات، تبلیغات سنگین و همهجانبهای را به عنوان انتشار گسترده در فضای مجازی آغاز میکنند؛ هر چند که پیشتر هم خیلی از این کارها را شروع کردهاند».
جمعبندی
دین و روحانیت با جهان تک صدایی کاملاً سازگار بودند. فقیهان می توانستند همه تاریخ را به کربلا و عاشورا فرو بکاهند. دائماً در وصف آن فاجعه ظالمانه روضه بخوانند و آن را به فاجعهای بینظیر در تاریخ بشری- برای شیعیان- تبدیل کنند.
رفته رفته رقبای جدی علوم تجربی طبیعی، علوم تجربی انسانی، فلسفههای درجه اول و درجه دوم، هنرهای مدرن از راه رسیدند و هر یک دکان خود را گشودند و کالاهای خود را در بازار به مشتریان عرضه کردند.
دین و روحانیت مجبور شدند خود را با این بازار جدید پر از رقبای جدی سازگار کنند. در دهه ۹۰ میلادی انقلاب ارتباطات اوج گرفت. انقلاب ارتباطات وجود رژیمهای توتالیتر و فاشیستی- جوامع تک صدایی - را ناممکن کرده است. این انقلاب تکنولوژهای نوینی پدید آورده اند که به تک تک افراد اجازه می دهند در برابر نظام ارزشی و سبک زندگی رژیم حاکم، نظامهای ارزشی و سبکهای زندگی بدیل خلق کنند و به آنها واقعیت ببخشند.
دولت- به معنای رژیم سیاسی- دارای دو بخش نظامی/انتظامی و بخش ایدئولوژیک است. هیچ دولتی فقط و فقط با سرکوب تداوم نمی یابد. بخش ایدئولوژیک دولت- مدارس، دانشگاه ها، مساجد ، نماز جمعه ها، صدا و سیما، حوزههای علمیه، روزنامه ها، و...- نقش مهمی در تولید رضایت در جامعه مدنی به سود دولت ایفا کرده و مردم را وا می دارند که به طور خودخواسته پیرو رژیم و قوانیناش باشند. فضای مجازی/شبکههای اجتماعی، رقیب جدی این بخش دولت شده اند.
آنان نه تنها سرکوبها و فسادهای رژیم سلطانی فقیه سالار جمهوری اسلامی را افشا و نقد می کنند، بلکه بخش ایدئولوژیک جمهوری اسلامی را به چالش کشیده و قدرت آن را به شدت تضعیف کرده اند. دین و روحانیت و زمامداران جمهوری اسلامی و نظامیان، قادر به رقابت با مخالفان و منتقدان در این حوزه نیستند.
مسأله این نیست که آنان در این حوزه حضور ندارند. اتفاقاً حضوری فعال با میلیاردها تومان سرمایه دارند. اما دیکتاتوری و سرکوب و فساد ساختاری را نمی توان با هیچ آبی پاک کرد. وقتی نظامیان و محافظه کاران افراطی تصمیم می گیرند که ابراهیم رئیسی را رئیس جمهور سازند، فضای مجازی و شبکههای اجتماعی جنایات او را افشا کرده و نشان می دهند که او به واقع «آیت الله قتل عام» است.
روضه فقیهان و نظامیان برای فضای مجازی و «آیت الله قتل عام»، فقط و فقط برای خودشان گریه آور است. مخالفان و منتقدان و رقبا خشنودند که انسان مدرن چنین با چنین برساخته هایی راه نظامهای فاشیستی و توتالیتر را بسته است.
-------------------------------------------------------------------------------------
یادداشتها و مقالات، آرای نویسندگان خود را بازتاب میدهند و بیانگر دیدگاهی از سوی رادیو فردا نیستند