مجلس نمایندگان آمریکا محدودیتهای تازهای را برای کشورهایی تصویب کرد که شهروندانشان میتوانند بدون ویزا به ایالات متحده سفر کنند. این محدودیتها میتواند شامل شهروندانزاده ایران یا شهروندانی شود که به ایران سفر کردهاند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، این طرح ورود بدون روادید کسانی را به آمریکا لغو میکند که طی پنج سال گذشته به کشورهای ایران، سودان، سوریه یا عراق سفر کرده باشند.
در این مصوبه تازه مستقیما نامی از ایران برده نشده، اما کشورهایی که «حامی تروریسم» هستند، در آن لحاظ شده است، و آمریکا جمهوری اسلامی ایران را «حامی تروریسم» میداند.
به گزارش شبکه خبری سیانان، شهروندانی که تابعیت دوگانه این چهار کشور به علاوه آمریکا را دارند نیز شامل این طرح شده و باید برای ورود به ایالات متحده روادید بگیرند. وزارت خارجه ایالات متحده میگوید از طرح تصویبشده در مجلس نمایندگان آن کشور در مورد ایجاد محدودیتهای مسافرتی حمایت میکند.
رادیو فردا در این باره نظر سعید محمودی، رئیس دانشکده حقوق بین الملل در دانشگاه استکهلم در سوئد را جویا شده است:
این جزوی از حاکمیت ملی هر کشوری است که تصمیم بگیرد تحت چه شرایطی افراد چه کشورهایی اجازه ورود به خاک آن کشور (آمریکا) را دارند.
به همین دلیل به نظر من اصل این موضوع به این صورت که مطرح شده لزوماً مخالف حقوق بینالملل نیست. ولی مشکل زمانی خواهد بود که افرادی که هم اتباع کشورهای اروپاییاند و هم اتباع یکی از آن کشورهای مورد نظر آمریکا، در این موارد میشود گفت کشورهای اروپایی احتمالاً امکان را دارد که به موضوعاتی مثل اصل استانداردهای بینالمللی که یک اصل شناخته شدهای است در حقوق بینالملل، مبنی بر اینکه افرادی که به صورت قانونی وارد آن کشور میشوند یا در آنجا اقامت دارند باید بتوانند مورد حمایت کامل آن کشور قرار بگیرند، ممکن است بر اساس این اصل کشورهای اروپایی انتقاد کنند از آمریکا و آمریکا را مسئول بدانند یا فشار به آمریکا بیاورند که در قوانینش تغییراتی ایجاد کند. قبلاً هم سابقه داشته در موارد دیگری آمریکا قوانینی نظیر این را وضع کرده.
میشود مثالی بزنید؟
از نظر حقوقی مسئلهای که هست الان این است که افراد یا سازمانها یا شرکتهایی که اتباع خارجی هستند یا اتباع یک کشور دیگری هستند به جهاتی مورد تنبیه آمریکا قرار میگیرند.
یک نمونهاش در مورد خود ایران در ۱۹۹۶ کنگره آمریکا قانونی را تصویب کرد مبنی بر ممنوعیت سرمایه گذاری بیش از ۲۰ میلیون دلار در صنایع نفت ایران و لیبی. البته این موضوع مورد انتقاد شدید کشورهای اروپایی قرار گرفت و بنابراین نظر دولتهای اروپایی این بود که این مخالف استانداردهای بینالمللی است. البته دولت آمریکا بر اساس این انتقادات این قانون را عملاً اجرا نکرد.
این برای شهروندانی که به نوعی میخواهند به آمریکا سفر کنند به ویژه شهروندانی که تابعیت دوگانه دارند، چه مشکلاتی را پدید خواهد آورد؟
تمام ایرانیهایی که مقیم اروپا بودند در اوایل دهه ۱۹۸۰ بعد از جریان گروگانگیری دیپلماتهای آمریکایی در ایران خوب به خاطر دارند که وقتی خواستند به آمریکا مراجعه کنند تا بعد از سال ۲۰۰۳ این مسئله حتی تا آن موقع مطرح بود، در فرودگاههای آمریکایی اولاً به شدت ویزا گرفتن مشکل بود، اگر لازم بود ویزا بگیرند و بعد هم اگر ویزا میگرفتند با دردسرهای بسیاری در آمریکا مواجه بودند. این مسئله به کلی الان حل شده. این قانونی که پیشنهاد شده وضع را برمیگرداند به همان صورتی که بعد از گروگانگیری آمریکاییها در ایران یا بعد از ماجرای یازده سپتامبر ۲۰۰۱ بود.
این قانونی که پیشنهاد شده وضع را برمیگرداند به همان صورتی که بعد از گروگانگیری آمریکاییها در ایران یا بعد از ماجرای یازده سپتامبر ۲۰۰۱ بود.سعید محمودی، رئیس دانکشده حقوق بین الملل در دانشگاه استکهلم
بعضی از نهادها مثل شورای ملی ایرانی آمریکاییها گفتهاند که مسئله کاملاً تبعیض آمیز است.
حتماً هم همینطور است. چون به طور روشن قوانین را میخواهند متوجه اتباع چهار کشور به خصوص بکنند. ولی عملاً هم تبعیض آمیز است هم مشکل آفرین است هم شاید غیردوستانه است.
سئوالی که برای ایرانیها پیش میآید این است که چرا نام ایران هست در صورتی که نامی از دیگر کشورهای مسلمان نمیبینید نظیر پاکستان و عربستان سعودی؟
باید این مسئله را در سابقه روابط سیاسی ایران و آمریکا در بعد از انقلاب و وضع فعلی ارتباط سیاسی این دو کشور دید.
هنوز که هنوز است با توجه به تحولاتی که درماهها و سالهای اخیر اتفاق افتاده هنوز بدبینی شدید بین دو کشور وجود دارد و بعد هم به خصوص ایران علائمی نشان نداده که بعد از این توافق اخیر در سیاست خارجیاش به طور کلی نسبت به آمریکا تغییر جدی حاصل شده، از آن سمت هم در آمریکا به طور وسیعی این بیاعتمادی نسبت به ایران هست.
چون به طور روشن قوانین را میخواهند متوجه اتباع چهار کشور به خصوص بکنند. ولی عملاً هم تبعیض آمیز است هم مشکل آفرین است هم شاید غیردوستانه است.سعید محمودی
فکر میکنید این میتواند تاثیری بگذارد روی روابط ایالات متحده آمریکا با کشورهای اروپایی؟
به طور عمومی نه. ولی ممکن است به صورت موارد خاص مثلاً یک ایرانی فرض کنید وزیر است، مثلاً ما الان در سوئد یک ایرانی داریم که وزیر است، اگر چنین شخصی تحت شرایطی لازم بشود که ویزا بگیرد و رفتاری را مطابق این قانون بخواهند با او بکنند که از دیدگاه دولت توهین آمیز حساب شود ممکن است دولت سوئد عکسالعمل نشان دهد.
در سطح اتحادیه اروپا چطور؟
اگر قرار باشد عکسالعملی نشان داده شود احتمالاً به صورت یکپارچه در سطح اتحادیه اروپا خواهد بود همانطور که در موارد دیگر هم این جور مسائل را به صورت هماهنگ از طریق اتحادیه اروپا عمل کردهاند.