شرکت سوئدی اسکانیا که زیر مجموعه گروه فولکس واگن محسوب میشود برنامه گستردهای جهت سرمایه گذاری برای تولید کامیون و اتوبوس در ایران دارد.
این شرکت برای تولید کامیون با شرکت ماموت و برای تولید اتوبوس و مینی بوس با شرکت عقاب افشان در ایران همکاری میکند.
پس از توافق هستهای چندین بار مدیران ارشد اسکانیا به ایران سفر کردهاند در آخرین سفر مدیر عامل اسکانیا قول سرمایه گذاری در ایران را داده است.
هنریک سون مدیرعامل اسکانیا گفته است: «اسکانیای سوئد برای تولید اتوبوس و مینی بوس در سمنان سرمایه گذاری میکند و روند همکاریهای دو طرفه بین شرکت اسکانیا و شرکتهای ایرانی در ساخت و تجهیز ناوگان حمل و نقل جادهای افزایش خواهد یافت. شرکت سوئدی به دنبال تامین قطعات مینی بوسهای اسکانیا از شرکتهای خودروسازی ایرانی است تا با توجه به مرغوبیت کالاهای ساخت ایران، ناوگان حمل و نقلی خود را از خرید قطعات بینیاز سازد همچنین این تولیدات میتواند زمینه ساز صادرات گسترده این محصولات در سطح جهان باشد.»
مدیرعامل شرکت اسکانیای سوئد، ضمن اشاره به برداشته شدن تحریمهای غرب علیه ایران و سهولت در تبادلات اقتصادی بین طرف سوئدی و ایرانی، گفته است: «کشور ایران دارای ظرفیتهای مهم اقتصادی است که این شرایط هر شرکت و کشوری را در سطح جهان برای افزایش سرمایه گذاری در این کشور ترغیب میکند لذا اسکانیا نیز از این قاعده مستثنی نیست و امیدوارین بتوانیم حجم تبادلات بین دو کشور را بیش از پیش، افزایش دهیم. هم اکنون بررسی شرکت اسکانیا نشان میدهد محصولات تولیدی این شرکت در ایران از بهترین کیفیت در میان سازندگان محصولات اسکانیا در جهان برخوردار است.
اسکانیا از تولید کنندگان شناخته شده در ساخت اتوبوسهای مسافری در جهان است و با برنامه ریزیهای انجام شده و افزایش همکاری میان شرکتهای مهم خودرو سازی ایران، میتوان تا پایان سال ۹۵ شاهد صادرات اتوبوسهای شرکت عقاب افشان به کشورهای اروپایی و آسیای غربی بود.»
به غیر از تولید اتوبوس، شرکت اسکانیا برنامه گستردهای هم برای تولید کامیونهای نسل جدید خود در ایران دارد. یکی از محصولاتی که شرکت اسکانیا برایش در ایران برنامه ریزی کرده کشنده R۵۶۰ است. این کشنده ۸ سیلندر دارای استاندارد آلایندگی یورو ۵ و توان ۵۶۰ اسب بخار است.
مدیرعامل اسکانیا در مراسم معرفی این محصول در شرکت ماموت گفته است: «ایران سالهای سختی را پشت سر گذاشته و کار بزرگی در این مدت کرده است. ما با قدرت پشت شرکت ماموت ایستادهایم و این شرکت نیز به همین ترتیب پشت سر مشتریان است. امیدوارم اسکانیا، ماموت و مشتریان مانند خانواده باشند و ایران کشور اسکانیا باشد.»
وی پیشتر هم گفته بود «در نظر داریم ایران را به عنوان مرکزی برای صادرات محصولات خود در منطقه قرار دهیم»
بعد از توافق هستهای شرکتهای بزرگ کامیون سازی مانند ولوو، مرسدس بنز و
اسکانیا برنامه گستردهای برای تولید محصولاتشان در ایران تدوین کردهاند
در دوره هشت ساله فعالیت دولت محمود احمدینژاد فعالیت شرکتهای بزرگ سازنده کامیون در ایران کاهش یافت و جای تولیدات خودروسازان بزرگ مانند ولوو و بنز را تولیدات بیکیفیت چینی هوو و دانگ فنگ چین گرفتند. این عامل سبب شد صنعت حمل نقل زمینی در ایران دچار مشکلات فراوانی شود و جادههای ایران هم به شدت ناامن شوند.
حتی طی چند سال اخیر مشکلات در ترمزهای کامیونهای تولیدی شرکت هوو که در ایران خودرو دیزل مونتاژ میشدند سبب تصادفات منجر به مرگ فراوانی در جادههای ایران شد به گونهای که کامیون هوو را ارابه مرگ در جادههای بین شهری ایران نامیدند.
در بسیاری از جاده ایران طی چند سال اخیر اگر مسافرت کنید میتوانید بقایایی کامیونهای مختلف چینی را ببینید که از جاده خارج شدهاند با اعمال تحریمها عملا همکاری نیم بند شرکتهای مانند رنو تراکز و ولوو با ایران هم قطع شد و چندین سال شرکتهای ایرانی جای برای تاخت تاز شرکتهای چینی با کیفیت بسیار پایین کامیونهایشان شدند.
کاهش قدرت سیستم حمل نقل در ایران به دلایل اقتصادی هم سبب ضربه به ناوگان ترازیتی ایران شد و کاهش قدرت خرید به دلیل بحران اقتصادی و رکود هم سبب شد تا چرخه خروج کامیونهای فرسوده در کشور با مشکل روبرو شود.
بر اساس سخنان وزیر راه و شهرسازی ایران هماکنون بیش از ۱۲۷ هزار کامیون فرسوده بالای ۲۵ سال در جادههای ایران تردد میکنند.
عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی، گفته است: «در ناوگان حمل و نقل جادهای کشور ۱۲۷ هزار کامیون با عمر بالای ۲۵ سال تردد میکنند. این کامیونها مصرف سوخت بالایی دارند و آلودگی فراوانی ایجاد میکنند. اگر این کامیونها از رده خارج و با نمونههای استاندارد و جدید جایگزین شوند، مصرف انرژی این بخش به نصف میرسد. با پول حاصل از صرفهجویی در مصرف انرژی میتوان ظرف مدت کوتاهی هزینه صورتگرفته را بازپرداخت کرد. علاوه بر این وضعیت محیط زیست نیز بهبود خواهد یافت.
با وجود این، نوسازی ناوگان جادهای بالغ بر چند میلیارد دلار هزینه خواهد داشت -فقط کامیونها بیش از شش میلیارد دلار اعتبار نیاز دارد- که نه میتوانیم و نه قصد داریم تمامی آن را از منابع داخلی تامین کنیم. قاعدتاً باید مدل قراردادی خاص آن طراحی شود که باید دوباره به سراغ اجاره و اجاره به شرط تملیک رفت. مساله این است که سرمایهگذار این طرح باید بتواند منابع مالی اولیه را از سیستم مالی جهانی تامین کند. در نهایت باید در ساخت این کامیونها با شرکتهای داخلی شریک شود و سپس کامیونها واگذار شود تا از محل اجاره آنها، هزینهها مستهلک شود.»
با توجه به این ظرفیت گسترده هماکنون شرکتهای بزرگ کامیونساز در جهان تمایل بازگشت به ایران را پیدا کردهاند. شرکتهایی مانند ولوو و بنز که در گذشته نیز ایران یکی از اصلیترین کانونهای تولیدشان در جهان بوده در حال بازگشت به بازار ایران هستنند.
ایران طی سالهای ۸۰ تا ۸۴ به یکی از ۵ سایت تولید کامیون ولوو در جهان تبدیل شده بود و حتی تولید کامیون این شرکت در ایران به حدود ۱۲ هزار دستگاه در سال هم رسیده بود.
تولید کامیون در سال ۸۴ در ایران حدود ۳۰ هزار دستگاه بود که اکثر کامیونهای تولیدی هم ساخت شرکتهای مطرحی مانند مرسدس بنز، ولوو، رنو تراکز و ایویکو بودند این در حالی است که این عدد در سال ۹۲ به حدود ۱۴ هزار دستگاه رسید با این تفاوت که بیشتر تولیدات ایران در سال ۹۲ را تولید کامیونهای چینی تشکیل میدادند.
کامیونهای چینی به غیر از ایمنی پایین و مصرف سوخت بالا به دلیل بیکیفیت بودن بسیار سریع خراب میشوند و هزینه تعمیراتی بیشتری هم نسبت به کامیونهای شرکتهای مطرح جهانی دارند.
پس از توافق هستهای فعلا مشخص شده چهار شرکت بزرگ کامیونسازی ولوو، مرسدس بنز، رنو تراکز و اسکانیا برای حضور گسترده در بازار ایران آماده میشوند. دو شرکت دیگرمان آلمان و ایویکو ایتالیا هم احتمالا به این جمع اضافه خواهند شد.