تهران دست‌کم به ۵ هزار دستگاه اتوبوس دیگر نیاز دارد، تا شهروندان تهرانی بتوانند آسوده‌تر جابه‌جا شوند. اما مدیر عامل شرکت اتوبوسرانی تهران می‌گوید که وزارت کشور در دو سال گذشته، سهمیه‌ای برای افزودن بر اتوبوسهای عمومی تهران در نظر نگرفته است.
مشکلی که به نظر می‌رسد بر گره کور ترافیک گره دیگری زده است.
حسن بیژنی، مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه، در نشست خبری روز شنبه خود از دولت گلایه می‌کند که: « بخش قابل توجهی از مسافران اتوبوس، اقشار ضعیف و آسیب پذیر هستند. اما اگر دولت از این شرایط مردم ناراضی است بهتر است هرچه زودتر سهم یک سوم خود را در اتوبوسهای بلیطی پرداخت کند.»
اما تنها سهم پرداخت نشده دولت به حساب شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه تنها دلیل ناراحتی‌ها و گلایه‌ها نیست. در نشست خبری مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه، گلایه‌های دیگری هم در میان است؛ اینکه شرکت واحد هنوز ۲۹۷ دستگاه اتوبوس از تعهدات سال ۱۳۸۵ وزارت کشور را دریافت نکرده است، در سالهای ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ نیز دولت، هیچ اتوبوسی به شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه تحویل نداده است.
به نظر می‌رسد گلایه‌های مدیرعامل شرکت واحد از وزیر کشور بازتاب دهنده ناهماهنگی‌ها در زمینه تصمیم گیری برای حمل و نقل عمومی شهر تهران نیز هست، هر چند هنوز وزارت کشور ایران یا نهاد پاسخگوی دیگری هنوز به شکایت‌های مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه واکنش نشده نداده است.
مسعود مهاجر، روزنامه نگار و کارشناس امور حمل و نقل در تهران در این مورد می‌گوید: «در بخش حمل ونقل شهری با فقدان یک سازمان متولی که همه تصمیم‌ها را اتخاذ کند، روبه‌رو هستیم. سالهای سال است که دور این مسئله می‌چرخیم و به یک راه حل بهینه نمی‌رسیم. یعنی بین شهرداری تهران، سازمان حمل و نقل و ترافیک که وابسته به شهرداری است، نیروی انتظامی یعنی راهنمایی و رانندگی، وزارت کشور که امور شهری و بخشی از مسایل ترافیکی را سامان‌دهی می‌کند، این‌ها همه‌شان منتظرند که یک طرح جامع حمل و نقل شهری تهیه شود که در آنجا متولی کار و تصمیم‌گیرنده اصلی مشخص شود. اما این به دلایل مختلف نمی‌شود؛ اختلافات بین وزارت کشور، انجمن شهر و شهرداری و نهادهای دیگر. من فکر می‌کنم که اگر این تصویب نشود، تهران در مدیریت ترافیک‌اش گیر می‌کند.»
به گفته مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه، اتوبوسهای درون شهری روزانه نزدیک به ۴/۵ میلیون نفر را جابه‌جا می‌کنند. حسین بیژنی، سهم کنونی اتوبوسرانی را در حمل و نقل عمومی تهران، ۱۸ درصد برآورد می‌کند. گروهی از کارشناسان حمل و نقل می‌گویند اتوبوسرانی باید به جایی برسد که بتواند، بار سی درصد از حمل و نقل عمومی تهران را بردوش بگیرد.
اما آیا اتوبوسرانی تهران و حومه این توان را دارد؟
مسعود مهاجر در پاسخ به این پرسش به رادیو فردا می‌گوید: «در شرکت واحد اتوبوسرانی تهران با کاهش نیروی انسانی مواجهیم. در حال حاضر برای هر اتوبوس یک نفر شاغل داریم درحالیکه در گذشته دو نفر یا سه نفر بود که مسئولیت فروش یا کنترل بلیط را بر عهده داشتند. الان اتوبوس‌ها به سی سال پیش، طولشان بیشتر شده است ولی بازهم با همان یک راننده حرکت می‌کنند. درحقیقت شرکت واحد ناچار شده بدلیل مشکلات بودجه نیروی انسانی اش را پایین بیاورد و در این موضوع صرفه جویی کند. چون هم کمک های دولت و هم پولی که مردم بابت بلیط می‌دهند ناچیز است و حتی به شکل درستی هم وصول نمی‌شود. یک مشکل دیگر شلوغ‌تر شدن تهران است. وقتی تهران شلوغ می شود، ناوگان موجود شرکت واحد با سرعت کمتری حرکت می‌کنند. در سی سال گذشته دائما سرعت اتوبوس‌ها کم شده و الان به چیزی در حدود ۱۲ کیلومتر در ساعت رسیده است. در نتیجه این ۷ هزار اتوبوسی که در شهر هستند به همین نسبت سرعتشان پایین آمده؛ یعنی کارآیی‌شان پایین آمده.»
حسین بیژنی، مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه ضمن گلایه هایش از دولت اما می گوید شخصا با خصوصی‌سازی اتوبوسرانی موافق نیست.
مسعود مهاجر در مورد خصوصی‌سازی می‌گوید: «از چندسال پیش شرکت واحد به این فکر افتاد که از شوق بخش خصوصی برای سرمایه گذاری استفاده کند. درنتیجه اتوبوسهای بخش خصوصی وارد ناوگان شرکت واحد شدند که این بخش از اتوبوس‌ها بسیار سریع‌تر و بهتر از اتوبوسهای دولتی مدیریت می‌شوند. ولی نرخ‌شان با اتوبوسهای دولتی فرق می‌کند. این تجربه نشان داد که اتوبوسهای بخش خصوصی که قبلاً مردم بدلیل تفاوت نرخ‌شان استقبال کمی می‌کردند الان کاملاً عادی شده. من فکر می‌کنم اگر به طرف خصوصی سازی برویم، دولت هم از سرمایه‌گذاری بی‌نیاز می‌شود.»
به گفته مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه، «طرح جامع تهران» به ۱۱ هزار و پانصد دستگاه اتوبوس نیاز دارد. این درحالیست که اینک تنها ۶ هزار دستگاه اتوبوس فعال در تهران وجود دارد. بنابراین برای جابه‌جا کردن هزاران نفری که هر روز در ایستگاه‌های اتوبوس صف می‌کشند، تهران به ۵ هزار دستگاه اتوبوس دیگر نیاز دارد.
مشکلی که به نظر می‌رسد بر گره کور ترافیک گره دیگری زده است.
حسن بیژنی، مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه، در نشست خبری روز شنبه خود از دولت گلایه می‌کند که: « بخش قابل توجهی از مسافران اتوبوس، اقشار ضعیف و آسیب پذیر هستند. اما اگر دولت از این شرایط مردم ناراضی است بهتر است هرچه زودتر سهم یک سوم خود را در اتوبوسهای بلیطی پرداخت کند.»
اما تنها سهم پرداخت نشده دولت به حساب شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه تنها دلیل ناراحتی‌ها و گلایه‌ها نیست. در نشست خبری مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه، گلایه‌های دیگری هم در میان است؛ اینکه شرکت واحد هنوز ۲۹۷ دستگاه اتوبوس از تعهدات سال ۱۳۸۵ وزارت کشور را دریافت نکرده است، در سالهای ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ نیز دولت، هیچ اتوبوسی به شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه تحویل نداده است.
به نظر می‌رسد گلایه‌های مدیرعامل شرکت واحد از وزیر کشور بازتاب دهنده ناهماهنگی‌ها در زمینه تصمیم گیری برای حمل و نقل عمومی شهر تهران نیز هست، هر چند هنوز وزارت کشور ایران یا نهاد پاسخگوی دیگری هنوز به شکایت‌های مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه واکنش نشده نداده است.
مسعود مهاجر، روزنامه نگار و کارشناس امور حمل و نقل در تهران در این مورد می‌گوید: «در بخش حمل ونقل شهری با فقدان یک سازمان متولی که همه تصمیم‌ها را اتخاذ کند، روبه‌رو هستیم. سالهای سال است که دور این مسئله می‌چرخیم و به یک راه حل بهینه نمی‌رسیم. یعنی بین شهرداری تهران، سازمان حمل و نقل و ترافیک که وابسته به شهرداری است، نیروی انتظامی یعنی راهنمایی و رانندگی، وزارت کشور که امور شهری و بخشی از مسایل ترافیکی را سامان‌دهی می‌کند، این‌ها همه‌شان منتظرند که یک طرح جامع حمل و نقل شهری تهیه شود که در آنجا متولی کار و تصمیم‌گیرنده اصلی مشخص شود. اما این به دلایل مختلف نمی‌شود؛ اختلافات بین وزارت کشور، انجمن شهر و شهرداری و نهادهای دیگر. من فکر می‌کنم که اگر این تصویب نشود، تهران در مدیریت ترافیک‌اش گیر می‌کند.»
به گفته مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه، اتوبوسهای درون شهری روزانه نزدیک به ۴/۵ میلیون نفر را جابه‌جا می‌کنند. حسین بیژنی، سهم کنونی اتوبوسرانی را در حمل و نقل عمومی تهران، ۱۸ درصد برآورد می‌کند. گروهی از کارشناسان حمل و نقل می‌گویند اتوبوسرانی باید به جایی برسد که بتواند، بار سی درصد از حمل و نقل عمومی تهران را بردوش بگیرد.
اما آیا اتوبوسرانی تهران و حومه این توان را دارد؟
مسعود مهاجر در پاسخ به این پرسش به رادیو فردا می‌گوید: «در شرکت واحد اتوبوسرانی تهران با کاهش نیروی انسانی مواجهیم. در حال حاضر برای هر اتوبوس یک نفر شاغل داریم درحالیکه در گذشته دو نفر یا سه نفر بود که مسئولیت فروش یا کنترل بلیط را بر عهده داشتند. الان اتوبوس‌ها به سی سال پیش، طولشان بیشتر شده است ولی بازهم با همان یک راننده حرکت می‌کنند. درحقیقت شرکت واحد ناچار شده بدلیل مشکلات بودجه نیروی انسانی اش را پایین بیاورد و در این موضوع صرفه جویی کند. چون هم کمک های دولت و هم پولی که مردم بابت بلیط می‌دهند ناچیز است و حتی به شکل درستی هم وصول نمی‌شود. یک مشکل دیگر شلوغ‌تر شدن تهران است. وقتی تهران شلوغ می شود، ناوگان موجود شرکت واحد با سرعت کمتری حرکت می‌کنند. در سی سال گذشته دائما سرعت اتوبوس‌ها کم شده و الان به چیزی در حدود ۱۲ کیلومتر در ساعت رسیده است. در نتیجه این ۷ هزار اتوبوسی که در شهر هستند به همین نسبت سرعتشان پایین آمده؛ یعنی کارآیی‌شان پایین آمده.»
حسین بیژنی، مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه ضمن گلایه هایش از دولت اما می گوید شخصا با خصوصی‌سازی اتوبوسرانی موافق نیست.
مسعود مهاجر در مورد خصوصی‌سازی می‌گوید: «از چندسال پیش شرکت واحد به این فکر افتاد که از شوق بخش خصوصی برای سرمایه گذاری استفاده کند. درنتیجه اتوبوسهای بخش خصوصی وارد ناوگان شرکت واحد شدند که این بخش از اتوبوس‌ها بسیار سریع‌تر و بهتر از اتوبوسهای دولتی مدیریت می‌شوند. ولی نرخ‌شان با اتوبوسهای دولتی فرق می‌کند. این تجربه نشان داد که اتوبوسهای بخش خصوصی که قبلاً مردم بدلیل تفاوت نرخ‌شان استقبال کمی می‌کردند الان کاملاً عادی شده. من فکر می‌کنم اگر به طرف خصوصی سازی برویم، دولت هم از سرمایه‌گذاری بی‌نیاز می‌شود.»
به گفته مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران و حومه، «طرح جامع تهران» به ۱۱ هزار و پانصد دستگاه اتوبوس نیاز دارد. این درحالیست که اینک تنها ۶ هزار دستگاه اتوبوس فعال در تهران وجود دارد. بنابراین برای جابه‌جا کردن هزاران نفری که هر روز در ایستگاه‌های اتوبوس صف می‌کشند، تهران به ۵ هزار دستگاه اتوبوس دیگر نیاز دارد.
