آنگونه که سازمانهای حقوق بشری میگويند، برخوردهای امنيتی با پيروان آيين بهاييت در ايران طی چند ماه گذشته روند پرشتابتری يافته است.
از شمار دقيق بهاييانی که در حال حاضر در نقاط مختلف ايران در زندان به سر می برند، آمار دقيقی در دست نيست، اما خبرهای مربوط به بازداشت پيروان اين آيين هر چند وقت يک بار از داخل ايران به گوش میرسد؛ گاه در شيراز، يک بار در ساری، بار ديگر تهران، و به همين منوال از بر خی دیگر شهرهای ایران.
در آخرين نمونه از اين برخوردها، عليرضا جمشيدی، سخنگوی قوه قضائيه ايران، روز سه شنبه گفت که شش ايرانی بهايی در بازداشت به سر میبرند.
آقای جمشيدی اتهام اين افراد را «تبليغ عليه نظام» توصيف کرد و گفت بازداشت شدن اين افراد ربطی به اعتقاداتشان ندارد؛ موضوعی که مدافعان حقوق بشر به آن با ديده ترديد مینگرند.
خانم کيت بيگالو نماينده «جامعه بهاييان آمريکا» که بيش از ۱۶۰ هزار عضو در ايالات متحده دارد، و تحولات جامعه بهاييان ايران را با دقت دنبال و بررسی میکند، در گفتوگو با راديوفردا میگويد که شرايط بهاييان در ايران به شکل بیسابقه ای رو به وخامت گذاشته است.
رادیو فردا: خانم بيگالو تحولات اخير در خصوص برخوردها با بهاييان در ايران را چگونه برآورد میکنيد؟
کیت بیگالو: ما عميقأ نگران وضعيت فعلی بهاييان در ايران هستيم. شرايط بهاييان در ايران در حال حاضر به بدترين وضعيت خود از زمان تأسيس جمهوری اسلامی رسيده است. هفت نفری که به نوعی هماهنگ کننده فعاليت بهاييان در ايران بوده اند، ماههاست در زندان به سر میبرند.
طی سالهای گذشته شمار زيادی از بهاييان بازداشت یا آزار و اذيت شدهاند، از دانشگاه اخراج شدهاند، برای کودکانشان در مدارس مزاحمت ایجاد شده یا گورستانهایشان تخریب شده است.
اشاره کرديد که وضعيت بهاييان در ايران اخيرأ بدتر شده است. به نظر شما اين مسئله، نشأت گرفته از سياست جديد تثبيت شدهای در رويارويی با بهاييان است يا اينکه صرفأ مرحلهای گذرا است؟
آنچه که مسلم است از زمان انتخاب شدن محمود احمدی نژاد به سمت رياست جمهوری ايران، وضعيت بهاييان رو به وخامت گذاشته است. به نظر من برخوردهای اخير، آغاز يک سياست تازه است. بر اساس مدارکی که منتشر شده و به دست ما رسيده، نيروهای مسلح ايران دستور گرفتهاند که نام و مشخصات تمامی ۳۰۰ هزار بهايی ايران را جمع آوری و ثبت کنند.
آنها دستور گرفتهاند که همه فعاليتهای بهاييان را توسط بازوهای مختلف امنيتی و انتظامی اعم از پليس، سپاه و بسيج، تحت نظارت قرار دهند. به اين شکل کنترل بهاييان وارد ساز و کار جديدی میشود که دسترسی به بهاييان و آزار و اذيت آنها را سادهتر میکند؛ حتی کارهايی از قبيل حمله به آنان با کوکتل مولوتف ...
مگر چنين مواردی هم وجود داشته؟ مواردی مثل حمله با کوکتل مولوتف؟
بله مواردی از پرتاب کوکتل مولوتف به منازل بهاييان، خودروهای آنان، و حتی در برخی موارد خراب کردن خانه ها با بولدوزر ...
خانم بيگالو اما آيا اين اقدام از سوی پليس يا نيروهای امنيتی صورت گرفته است؟ از کجا میتوان با اطمينان چنين چيزی را گفت؟
ارتباط مسقيم اين موارد با نهادهای امنيتی قابل اثبات نيست. اما هنگامی که قربانيان اين اقدامات برای شکايت و پیگيری، به پليس مراجعه کردند، نيروهای انتظامی گفتند که کمکی از دستشان ساخته نيست.
آيا موارد خاصی وجود دارد که در حال حاضر بيش از بقيه برای شما نگرانکننده باشد؟
نگرانی اصلی ما درباره کسانی است که در زندان هستند. به عنوان مثال پيشتر به هفت رهبر بهاييان اشاره کردم. موارد زياد ديگری هم وجود دارد؛ مثل سه جوانی که در شهر شيراز کارهای بشردوستانه -مثل کمک به فقرا انجام میدادند- و اکنون در زندان به سر میبرند.
آماری از بهايیهای زندانی در دست داريد؟
ارقامی در دست داريم؛ ولی به صورت دقيق نمیتوان گفت. برخی از بهايیها فقط چند روز بازداشت میشوند، بعضی چند هفته و بعضیها در زندان میمانند. سياست نهادهای امنيتی ايران اين است که جامعه بهاييان را غيرمتمرکز و غيرمتشکل نگه دارند. يکی از راههای انجام اين کار، بازداشتهای پرشمار با مدتهای کوتاه و بلند، به بهانههای مختلف است.
شما اطلاعاتتان را چگونه از ايران کسب میکنيد؟ چه منابعی برای اين اطلاعات داريد؟
منبع ما، خود بهاييان هستند.
و چگونه اين اطلاعات را راستیآزمايی می کنيد؟ چطور میتوانيد مطمئن باشيد که اطلاعاتتان موثق است؟
اين میتواند کار خيلی سختی باشد. در برخی از موارد، راستیآزمايی اطلاعات چند هفته طول میکشد. البته دنيای اينترنت و اس ام اس، همه چيز را تغيير داده است. ممکن است ما خبری را در عرض چند ثانيه يا چند دقيقه دريافت کنيم؛ ولی تأييد خبر مدتها طول میکشد و ما بايد پيش از آنکه خبر را به طور مثال به شما [رسانهها] بدهيم، مدت زيادی را در انتظار منابع موثقمان بمانيم.
خانم بيگالو، شما نقش و اهميت ارگانهای مدافع حقوق بشر و ديگر سازمانهای جهانی را در خصوص برخوردهای صورت گرفته با بهاييان چگونه برآورد میکنيد؟
به نظر من نقش و تاثير اين سازمانها حياتی است. بازتاب اين گزارشها به عنوان مثال در موضعگيریهای مجمع عمومی سازمان ملل قابل مشاهده است. اين بسيار مهم است که تشکلهای جهانی و ديگر کشورها در رويارويی با نقض حقوق بشر ساکت نمانند، و صدای مخالفت خود را به گوش آن کشور برسانند.
البته همه میدانيم که نقض حقوق بشر در بسياری از کشورهای جهان صورت میگيرد؛ شهروندانی که برای تعيين آيين و مذهب خود آزاد نيستند. و اين اهميت ويژه ای دارد که سازمان های حقوق بشری و ديگر تشکلهای جهانی، همچنين سازمانهای خبری، صدای اعتراض را به گوش آن شهروندان برسانند؛ اينکه دنيا میداند چه بر شما میگذرد؛ و آنچه بر شما میگذرد، برايش مهم است.