اجلاس گروه چهار در مسکو، اگر چه با هدف پیگیری مسائل مربوط به صلح خاورمیانه برگزار شد، در عین حال به دلیل فوریت موضوع، و همچنین وجود هماهنگی قابل ملاحظه بین شرکت‌کنندگان پیرامون نحوه برخورد با آن، فرصت مناسبی بود برای طرح فعالیت‌های اتمی ایران.
اجلاس مسکو که با قیمومیت سازمان ملل و در قالب دیدارهای ادواری مابین نمایندگان آمریکا، جامعه اروپا و روسیه برگزار می شود، مقدمتا تلاش خواهد کرد به راه حل های تازه ای در جهت آماده ساختن شرایط تجدید مذاکرات صلح مابین دولت خود گردان فلسطین و دولت اسرائیل دست یابد.
گروه چهار گانه که ده سال قبل با هدف کمک به استقرارصلح مابین فلسطینان و اسرائیل تشکیل شده، بدلیل ناسازکاری های اسرائیل، عدم هماهنگی مابین رهبری فلسطینیان ساکن در ساحل غربی رود اردن و رهبری حمس، که کنترل نوار غزه را در دست دارد، و همچنین مداخلات کشور های خارجی مانند ایران و سوریه که سازش مابین اسرائیل و اعراب را مخالف مصالح امنیت ملی خود تلقی میکنند، در راه تحقق هدف یاد شده تا کنون به نتیجه قابلی دست نیافته است.
دعوت از روسیه برای پیوستن به امریکا و جامعه اروپا در گروه میانجیگری صلح خاورمیانه، در زمان خود واگذاری امتیاز سیاسی مهمی از سوی غرب به مسکو تلقی گردید. از آن زمان مسکو نه تنها دیدگاه ها و نقش خود را از حدود مرزهای یک قدرت منطقه ای به حیطه یک قدرت جهانی در مناسبات بین الملل منتقل ساخت که در بسیاری از موارد به همکاری بیشتر با جامعه جهانی نیز تشویق شد.
در مورد نحوه دست یافتن به یک سازش اصولی در فلسطین اینک مابین آمریکا، اروپا و روسیه تفاهم عمده ای بدست آمده است. محور اصلی این تفاهم که سازمان ملل نیز با آن روی موافق دارد، پذیرفتن اصل وجود دو کشور فلسطین و اسرائیل و ارتقاء طبیعت دولت خودگردان کنونی فلسطین به یک کشور مستقل و قرار دادن پایتخت آن در بخش شرقی اورشلیم است.
دولت آمریکا که ادامه شرایط موجود در خاورمیانه را، به دلیل داشتن تعهدات امنیتی با اسرائیل، عامل تخریب موقعیت و تیره ماندن تصویر خود به خصوص نزد کشور های مسلمان جهان می بیند، در تلاش قانع ساختن اسرائیل به نشان دادن انعتاف بیشتر در مقابل خواسته های فلسطینیان و واگذاری بخشی از سرزمین های اشغالی به صاحبان اصلی آنها است.
ادامه این تلاش ها بخصوص پس از بروی کار آمدن دولت ائتلافی و متمایل به راست اسرائیل به ریاست نتانیاهو، مناسبات واشینگتن تل آویو را در موقعیت بسیار دشواری قرار داده است. در توضیح این دشواری، روز قبل از عزیمت خانم کلینتون وزیر خارجه آمریکا به نوار غزه و پیش از راهی شدن او به مسکو، مایکل آلن سفیر اسرائیل در واشنگتن اظهار داشت: «مناسبات امریکا و اسرائیل در طول ۳۵ سال گذشته هر گز به سردی کنونی نبوده است».
آمریکا اصرار می ورزد که دولت اسرائیل ساخت شهرک های یهودی نشین را در سرزمین های اشغالی تعطیل نموده و نیروهای خود را از نوار غزه خارج سازد. هفته قبل در زمانی که جو بایدن، معاون رئیس جمهور آمریکا برای مذاکره پیرامون این خواسته ها در تل اویو بسرمیبرد، اسرائیل خبر احداث ۱۶۰۰ خانه تازه در بخش شرقی اورشلیم را منتشر ساخت.
این تصمیم ، که به اشتباه بودن آن چند روز بعد از اعلام، حتی نتانیاهو نیز بگونه ای غیر مستقیم اذعان کرد، خشم دولت آمریکا را بر انگیخت و هیلاری کلینتون آنرا اقدامی «توهین آمیز» خواند.
بی تردید حصول هر گونه پیشرفت احتمالی در مذاکرات چهار جانبه مسکو، در گرو همکاری بیشتر اسرائیل با گروه ۴ و دادن امتیاز های تازه به فلسطینیان است.
با توجه به حساسیت فوق العاده اسرائیل نسبت به سیاست های ضد اسرائیلی دولت کنونی ایران و برنامه های توسعه اتمی آن کشور، که مشکوک به پیگیری هدف های نظامی است، بیشترین امتیازی که تل آویو در قبال هر نوع همکاری بیشتر با فلسطینیان میتواند انتظار داشته باشد، در رابطه با ایران خواهد بود.
اسرائیل، جمهوری اسلامی ایران را خطری در جهت تهدید موجودیت و بقای خود معرفی میکند. اسرائیل تنها در صورتی راضی به همزیستی مسالمت آمیز با فلسطینیان خواهد شد، که در جهت مهار آنچه خطر ایران اسلامی می خواند به پیروزی چشمگیری دست یابد.
اسرائیل تا کنون در رابطه با ایران، از سیاست ها و نظرگاه های آمریکا پیروی و به جای غافلگیری و اقدام ، به ادامه انتظارو تکرار تهدیدها قناعت کرده است. درسال ۱۹۸۱، و ظاهرا بدون مشورت با آمریکا، اسرائیل با گسیل داشتن ۱۶ هواپیمای جنگی و عبور دادن آنها از فراز خاک اردن و عربستان، راکتور اتمی اوسیراک را در عراق مورد حمله قرار داد و بار دیگر در سال ۲۰۰۷ با حمله هوایی به خاک سوریه و انهدام بنایی که گفته شد محل تاسیس یک راکتور اتمی بوده است، به اقدام پیشگیرانه دست زد.
اعمال تنبیهات تازه علیه ایران و تصویب قطعنامه تحریمی دیگری به این منظوردر شورای امنیت سازمان ملل، حد اقل انتظاری است که در صورت برآمدن آن، ممکن است اسرائیل را به دادن امتیازی قابل ملاحظه در مقابل فلسطینان راضی سازد. بر خورداری از این امتیاز، دست دولت ائتلافی نتانیاهو رابرای جلب حمایت احزاب دست راستی که در ترکیب دولت با او شریک شده اند باز خواهد کرد. در غیر این صورت، حتی در صورت آمادگی شخصی برای تمکین بیشتر در قبال فشار های آمریکا و قبول خواسته های فلسطینان، دولت ائتلافی او در خطر سقوط قرار خواهد گرفت.
ارتباط برنامه اتمی ایران و امکان پیشبرد طرح صلح اسرائیل با فلسطینان . بخصوص طرح موضوع در جریان گفتگوهای مسکو را، بانکی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد نیز، یک روز پیش از عزیمت به روسیه بمنظور شرکت در کنفرانس میانجیگری چهارگانه، طی گفت و گویی با خبرگزاری روسی ریا نووستی مورد تائید قرار داد.
بان کی مون تائید کرد که گفت و گو در مورد برنامه های اتمی ایران مابین اعضاء شورای امنیت انجام خواهد شد. در کنفرانس مسکو که با هدایت بان کیمون برگزار میشود، علاوه بر خانم کلینتون وزیر خارجه آمریکا، خانم اشتون مسئول سیاست خارجی جامعه اروپا، لاوروف وزیر خارجه روسیه، سناتور سابق جورج میچل و نماینده آمریکا در مذاکرات اعراب و اسرائیل و همچنین تونی بلر نماینده گروه ۴ نیز در کنفرانس مسکو حضور خواهند داشت.
گروه چهار، در رابطه با برنامه اتمی ایران، هماهنگ ترین و پر قدرت ترین ترکیب سیاسی در نظام جهانی است. این گروه، که از حمایت ساکت دبیر کل سازمان ملل نیز بر خوردار است، در غیاب چین و طی گفت و گوهای غیر رسمی در مسکو، پیرامون آخرین تحولات مروبط به برنامه های اتمی ایران به رایزنی خواهد پرداخت.
به جز پرداختن به جزئیات طرح تحریم ایران که متن آن در روز سوم ماه مارس جاری از سوی آمریکا در اختیار اعضاء ثابت شورای امنیت قرار گرفته و هنوز پیرامون آن توافق نهایی بعمل نیامده است، راضی ساختن چین به همراهی با سایر اعضای شورای امنیت نیز در دستور گفت و گوهای مسکو قرار خواهد داشت و در این مورد سعی خواهد شد از ظرفیت های رهبران کرملین برای همراه ساختن چین در شورای امنیت استفاده بیشتری بعمل آید. دولت های غربی انتظار دارند که در ماه آوریل که ژاپن ریاست ادواری شورای امنیت را بدست می گیرد، قطعنامه تنبیهی دیگری علیه ایران به تصویب برسد.
به این ترتیب، رسیدن به توافق در حاشیه کنفرانس مسکو، پیرامون نحوه بر خورد با برنامه اتمی ایران، زمینه ساز حصول پیشرفت بیشتر در جریان سازش احتمالی مابین فلسطینان و اسرائیل گردیده و راه را برای تجدید مذاکرات آشتی بین طرفین هموار تر خواهد ساخت.
اجلاس مسکو که با قیمومیت سازمان ملل و در قالب دیدارهای ادواری مابین نمایندگان آمریکا، جامعه اروپا و روسیه برگزار می شود، مقدمتا تلاش خواهد کرد به راه حل های تازه ای در جهت آماده ساختن شرایط تجدید مذاکرات صلح مابین دولت خود گردان فلسطین و دولت اسرائیل دست یابد.
گروه چهار گانه که ده سال قبل با هدف کمک به استقرارصلح مابین فلسطینان و اسرائیل تشکیل شده، بدلیل ناسازکاری های اسرائیل، عدم هماهنگی مابین رهبری فلسطینیان ساکن در ساحل غربی رود اردن و رهبری حمس، که کنترل نوار غزه را در دست دارد، و همچنین مداخلات کشور های خارجی مانند ایران و سوریه که سازش مابین اسرائیل و اعراب را مخالف مصالح امنیت ملی خود تلقی میکنند، در راه تحقق هدف یاد شده تا کنون به نتیجه قابلی دست نیافته است.
دعوت از روسیه برای پیوستن به امریکا و جامعه اروپا در گروه میانجیگری صلح خاورمیانه، در زمان خود واگذاری امتیاز سیاسی مهمی از سوی غرب به مسکو تلقی گردید. از آن زمان مسکو نه تنها دیدگاه ها و نقش خود را از حدود مرزهای یک قدرت منطقه ای به حیطه یک قدرت جهانی در مناسبات بین الملل منتقل ساخت که در بسیاری از موارد به همکاری بیشتر با جامعه جهانی نیز تشویق شد.
در مورد نحوه دست یافتن به یک سازش اصولی در فلسطین اینک مابین آمریکا، اروپا و روسیه تفاهم عمده ای بدست آمده است. محور اصلی این تفاهم که سازمان ملل نیز با آن روی موافق دارد، پذیرفتن اصل وجود دو کشور فلسطین و اسرائیل و ارتقاء طبیعت دولت خودگردان کنونی فلسطین به یک کشور مستقل و قرار دادن پایتخت آن در بخش شرقی اورشلیم است.
دولت آمریکا که ادامه شرایط موجود در خاورمیانه را، به دلیل داشتن تعهدات امنیتی با اسرائیل، عامل تخریب موقعیت و تیره ماندن تصویر خود به خصوص نزد کشور های مسلمان جهان می بیند، در تلاش قانع ساختن اسرائیل به نشان دادن انعتاف بیشتر در مقابل خواسته های فلسطینیان و واگذاری بخشی از سرزمین های اشغالی به صاحبان اصلی آنها است.
ادامه این تلاش ها بخصوص پس از بروی کار آمدن دولت ائتلافی و متمایل به راست اسرائیل به ریاست نتانیاهو، مناسبات واشینگتن تل آویو را در موقعیت بسیار دشواری قرار داده است. در توضیح این دشواری، روز قبل از عزیمت خانم کلینتون وزیر خارجه آمریکا به نوار غزه و پیش از راهی شدن او به مسکو، مایکل آلن سفیر اسرائیل در واشنگتن اظهار داشت: «مناسبات امریکا و اسرائیل در طول ۳۵ سال گذشته هر گز به سردی کنونی نبوده است».
آمریکا اصرار می ورزد که دولت اسرائیل ساخت شهرک های یهودی نشین را در سرزمین های اشغالی تعطیل نموده و نیروهای خود را از نوار غزه خارج سازد. هفته قبل در زمانی که جو بایدن، معاون رئیس جمهور آمریکا برای مذاکره پیرامون این خواسته ها در تل اویو بسرمیبرد، اسرائیل خبر احداث ۱۶۰۰ خانه تازه در بخش شرقی اورشلیم را منتشر ساخت.
این تصمیم ، که به اشتباه بودن آن چند روز بعد از اعلام، حتی نتانیاهو نیز بگونه ای غیر مستقیم اذعان کرد، خشم دولت آمریکا را بر انگیخت و هیلاری کلینتون آنرا اقدامی «توهین آمیز» خواند.
بی تردید حصول هر گونه پیشرفت احتمالی در مذاکرات چهار جانبه مسکو، در گرو همکاری بیشتر اسرائیل با گروه ۴ و دادن امتیاز های تازه به فلسطینیان است.
با توجه به حساسیت فوق العاده اسرائیل نسبت به سیاست های ضد اسرائیلی دولت کنونی ایران و برنامه های توسعه اتمی آن کشور، که مشکوک به پیگیری هدف های نظامی است، بیشترین امتیازی که تل آویو در قبال هر نوع همکاری بیشتر با فلسطینیان میتواند انتظار داشته باشد، در رابطه با ایران خواهد بود.
اسرائیل، جمهوری اسلامی ایران را خطری در جهت تهدید موجودیت و بقای خود معرفی میکند. اسرائیل تنها در صورتی راضی به همزیستی مسالمت آمیز با فلسطینیان خواهد شد، که در جهت مهار آنچه خطر ایران اسلامی می خواند به پیروزی چشمگیری دست یابد.
اسرائیل تا کنون در رابطه با ایران، از سیاست ها و نظرگاه های آمریکا پیروی و به جای غافلگیری و اقدام ، به ادامه انتظارو تکرار تهدیدها قناعت کرده است. درسال ۱۹۸۱، و ظاهرا بدون مشورت با آمریکا، اسرائیل با گسیل داشتن ۱۶ هواپیمای جنگی و عبور دادن آنها از فراز خاک اردن و عربستان، راکتور اتمی اوسیراک را در عراق مورد حمله قرار داد و بار دیگر در سال ۲۰۰۷ با حمله هوایی به خاک سوریه و انهدام بنایی که گفته شد محل تاسیس یک راکتور اتمی بوده است، به اقدام پیشگیرانه دست زد.
اعمال تنبیهات تازه علیه ایران و تصویب قطعنامه تحریمی دیگری به این منظوردر شورای امنیت سازمان ملل، حد اقل انتظاری است که در صورت برآمدن آن، ممکن است اسرائیل را به دادن امتیازی قابل ملاحظه در مقابل فلسطینان راضی سازد. بر خورداری از این امتیاز، دست دولت ائتلافی نتانیاهو رابرای جلب حمایت احزاب دست راستی که در ترکیب دولت با او شریک شده اند باز خواهد کرد. در غیر این صورت، حتی در صورت آمادگی شخصی برای تمکین بیشتر در قبال فشار های آمریکا و قبول خواسته های فلسطینان، دولت ائتلافی او در خطر سقوط قرار خواهد گرفت.
ارتباط برنامه اتمی ایران و امکان پیشبرد طرح صلح اسرائیل با فلسطینان . بخصوص طرح موضوع در جریان گفتگوهای مسکو را، بانکی مون، دبیر کل سازمان ملل متحد نیز، یک روز پیش از عزیمت به روسیه بمنظور شرکت در کنفرانس میانجیگری چهارگانه، طی گفت و گویی با خبرگزاری روسی ریا نووستی مورد تائید قرار داد.
بان کی مون تائید کرد که گفت و گو در مورد برنامه های اتمی ایران مابین اعضاء شورای امنیت انجام خواهد شد. در کنفرانس مسکو که با هدایت بان کیمون برگزار میشود، علاوه بر خانم کلینتون وزیر خارجه آمریکا، خانم اشتون مسئول سیاست خارجی جامعه اروپا، لاوروف وزیر خارجه روسیه، سناتور سابق جورج میچل و نماینده آمریکا در مذاکرات اعراب و اسرائیل و همچنین تونی بلر نماینده گروه ۴ نیز در کنفرانس مسکو حضور خواهند داشت.
گروه چهار، در رابطه با برنامه اتمی ایران، هماهنگ ترین و پر قدرت ترین ترکیب سیاسی در نظام جهانی است. این گروه، که از حمایت ساکت دبیر کل سازمان ملل نیز بر خوردار است، در غیاب چین و طی گفت و گوهای غیر رسمی در مسکو، پیرامون آخرین تحولات مروبط به برنامه های اتمی ایران به رایزنی خواهد پرداخت.
به جز پرداختن به جزئیات طرح تحریم ایران که متن آن در روز سوم ماه مارس جاری از سوی آمریکا در اختیار اعضاء ثابت شورای امنیت قرار گرفته و هنوز پیرامون آن توافق نهایی بعمل نیامده است، راضی ساختن چین به همراهی با سایر اعضای شورای امنیت نیز در دستور گفت و گوهای مسکو قرار خواهد داشت و در این مورد سعی خواهد شد از ظرفیت های رهبران کرملین برای همراه ساختن چین در شورای امنیت استفاده بیشتری بعمل آید. دولت های غربی انتظار دارند که در ماه آوریل که ژاپن ریاست ادواری شورای امنیت را بدست می گیرد، قطعنامه تنبیهی دیگری علیه ایران به تصویب برسد.
به این ترتیب، رسیدن به توافق در حاشیه کنفرانس مسکو، پیرامون نحوه بر خورد با برنامه اتمی ایران، زمینه ساز حصول پیشرفت بیشتر در جریان سازش احتمالی مابین فلسطینان و اسرائیل گردیده و راه را برای تجدید مذاکرات آشتی بین طرفین هموار تر خواهد ساخت.
