انجمن دفاع از آزادی مطبوعات در ایران در بیانیهای از وضع موجود در زمینه آزادی بیان و مطبوعات در ایران «بهشدت» ابراز نگرانی کرده است. در این بیانیه با اشاره به لغو امتیاز و توقیف بیش از ۴۵۰ نشریه و احضار و بازداشت روزنامهنگاران و وبلاگ نویسان در ایران، از نامزدهای ریاست جمهوری آینده خواسته شده است تا با توجه به مسئولیت خود، آزادیهای اساسی و مدنی را تامین کنند.
ماشاالله شمس الواعظین، سخنگوی انجمن دفاع از آزادی مطبوعات، در گفتوگویی با رادیو فردا نخست به این پرسش پاسخ میدهد که چرا انجمن دفاع از آزادی مطبوعات نگران موقعیت روزنامهها و وبلاگها در آینده است؟
ماشاء الله شمس الواعظین: در طول این سه دهه اخیر رکن چهارم دموکراسی ضعیفترین رکن بوده و نسیمهایی که در صحنه رسانهای کشور تحت عنوان آزادی مطبوعات بعد از دوم خرداد یا اوایل انقلاب وزیدن گرفته، کاملاً کوتاه مدت بوده و همه این نسیمها به وسیله دخالتهای غیرقانونی آسیب دیده. این تحولات انجمن دفاع از آزادی مطبوعات را بر آن داشت که از رئیس جمهور آینده بخواهد در ارتباط با آزادیهای مطبوعات و بصورت کلی آزادیها عمومی به سوگندی که یاد میکند حافظ قانون اساسی باشد. بخش قابل توجهی از سوگندش در ارتباط با حقوق ملت است و بخشی از حقوق ملت آزادی رسانههاست و گردش آزاد اطلاعات و آزادی بیان و عدم تعرض به این آزادیهای مستقر در قانون اساسی.
شما پایه بیانیهاتان را اصل ۲۴ قانون اساسی که ضامن آزادی مطبوعات است، قرار میدهید، یعنی معتقدید که آزادی مطبوعات در این چهار سال رعایت نشده؟
بله. قانون اساسی درصورتی که اجرا شود، ما به صورت نسبی دارای آزادی مطبوعات و گردش آزاد اطلاعات خواهیم بود. ولی یادمان باشد که در طول چهار سال دولت آقای احمدی نژاد، مطبوعات و رسانههای گروهی در معرض شدیدترین حملات قرار گرفتند. آقای احمدی نژاد در مناظرهها اعلام میکند که توقیف مطبوعات در دولت او کمتر بوده نسبت به دورههای قبل. این خلاف آمار است. ۱۸۰ نشریه در دوره چهارساله آقای احمدی نژاد بوسیله قوه مجریه و هیات نظارت بر مطبوعات توقیف شدهاند، لغو امتیاز شدهاند. هم اکنون دولت دیگر به مطبوعات میگوید که چه بنویسید و چه ننویسید.
آقای شمس الواعظین، با توجه به اینکه در آستانه انتخابات جناحهای مختلف به هواداری از نامزدهای مختلف با آزادی بیان بیشتری صحبت میکنند و مطبوعات هم به نسبت آزادی بیشتری در این روزهای انتخاباتی پیدا کردهاند، آیا فکر میکنید که اگر باز آقای احمدی نژاد انتخاب شود، مجدداً فشار بر مطبوعات بیشتر شود.
البته امید آن داریم که آقای احمدی نژاد رای نیاورد. این وضعیتی هم که الان بر فضای سیاسی کشور حاکم است، نشان نمیدهد که آقای احمدی نژاد از شانس بقا برخوردار باشد. ولی قطعاً بدانیم اگر آقای احمدی نژاد به هر دلیلی، یا به دلیل آلودگی انتخابات یا به دلایل دیگری، در راس قدرت باقی بماند، آن دسته از مطبوعاتی که هم اکنون به انتقاد از حوزه عملکرد دولت پرداختهاند، در معرض شدیدترین حملات و احتمالاً توقیفها و سرکوبها قرار خواهند گرفت. به نظر میآید ما در آینده شاهد موج دیگری از بستن و توقیف مطبوعات و محدودیت در گردش اطلاعات خواهیم بود. چرا که ما در طول این چهار سال هرجا که مقاومت و نقد حوزه عملکرد دولت بوسیله مطبوعات صورت گرفته، بهنظر میرسد در صورت بقای این دولت با یک موج جدیدی از سرکوب مطبوعات در آینده مواجه خواهیم بود. برای جلوگیری از وقوع چنین وضعیتی یا ظهور یک فضای جدید محدودیت برای آزادی مطبوعات، ما خواهان این هستیم: یک رئیس جمهور هر کس میخواهد باشد، وضعیت و برخورد با مطبوعات را کاملاً تغییر دهد و رسانههای کشور را آزاد کند.
ماشاالله شمس الواعظین، سخنگوی انجمن دفاع از آزادی مطبوعات، در گفتوگویی با رادیو فردا نخست به این پرسش پاسخ میدهد که چرا انجمن دفاع از آزادی مطبوعات نگران موقعیت روزنامهها و وبلاگها در آینده است؟
ماشاء الله شمس الواعظین: در طول این سه دهه اخیر رکن چهارم دموکراسی ضعیفترین رکن بوده و نسیمهایی که در صحنه رسانهای کشور تحت عنوان آزادی مطبوعات بعد از دوم خرداد یا اوایل انقلاب وزیدن گرفته، کاملاً کوتاه مدت بوده و همه این نسیمها به وسیله دخالتهای غیرقانونی آسیب دیده. این تحولات انجمن دفاع از آزادی مطبوعات را بر آن داشت که از رئیس جمهور آینده بخواهد در ارتباط با آزادیهای مطبوعات و بصورت کلی آزادیها عمومی به سوگندی که یاد میکند حافظ قانون اساسی باشد. بخش قابل توجهی از سوگندش در ارتباط با حقوق ملت است و بخشی از حقوق ملت آزادی رسانههاست و گردش آزاد اطلاعات و آزادی بیان و عدم تعرض به این آزادیهای مستقر در قانون اساسی.
شما پایه بیانیهاتان را اصل ۲۴ قانون اساسی که ضامن آزادی مطبوعات است، قرار میدهید، یعنی معتقدید که آزادی مطبوعات در این چهار سال رعایت نشده؟
بله. قانون اساسی درصورتی که اجرا شود، ما به صورت نسبی دارای آزادی مطبوعات و گردش آزاد اطلاعات خواهیم بود. ولی یادمان باشد که در طول چهار سال دولت آقای احمدی نژاد، مطبوعات و رسانههای گروهی در معرض شدیدترین حملات قرار گرفتند. آقای احمدی نژاد در مناظرهها اعلام میکند که توقیف مطبوعات در دولت او کمتر بوده نسبت به دورههای قبل. این خلاف آمار است. ۱۸۰ نشریه در دوره چهارساله آقای احمدی نژاد بوسیله قوه مجریه و هیات نظارت بر مطبوعات توقیف شدهاند، لغو امتیاز شدهاند. هم اکنون دولت دیگر به مطبوعات میگوید که چه بنویسید و چه ننویسید.
آقای شمس الواعظین، با توجه به اینکه در آستانه انتخابات جناحهای مختلف به هواداری از نامزدهای مختلف با آزادی بیان بیشتری صحبت میکنند و مطبوعات هم به نسبت آزادی بیشتری در این روزهای انتخاباتی پیدا کردهاند، آیا فکر میکنید که اگر باز آقای احمدی نژاد انتخاب شود، مجدداً فشار بر مطبوعات بیشتر شود.
البته امید آن داریم که آقای احمدی نژاد رای نیاورد. این وضعیتی هم که الان بر فضای سیاسی کشور حاکم است، نشان نمیدهد که آقای احمدی نژاد از شانس بقا برخوردار باشد. ولی قطعاً بدانیم اگر آقای احمدی نژاد به هر دلیلی، یا به دلیل آلودگی انتخابات یا به دلایل دیگری، در راس قدرت باقی بماند، آن دسته از مطبوعاتی که هم اکنون به انتقاد از حوزه عملکرد دولت پرداختهاند، در معرض شدیدترین حملات و احتمالاً توقیفها و سرکوبها قرار خواهند گرفت. به نظر میآید ما در آینده شاهد موج دیگری از بستن و توقیف مطبوعات و محدودیت در گردش اطلاعات خواهیم بود. چرا که ما در طول این چهار سال هرجا که مقاومت و نقد حوزه عملکرد دولت بوسیله مطبوعات صورت گرفته، بهنظر میرسد در صورت بقای این دولت با یک موج جدیدی از سرکوب مطبوعات در آینده مواجه خواهیم بود. برای جلوگیری از وقوع چنین وضعیتی یا ظهور یک فضای جدید محدودیت برای آزادی مطبوعات، ما خواهان این هستیم: یک رئیس جمهور هر کس میخواهد باشد، وضعیت و برخورد با مطبوعات را کاملاً تغییر دهد و رسانههای کشور را آزاد کند.