لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۱۴ آبان ۱۴۰۳ تهران ۲۱:۴۱

پرورش «مغز» انسان در ابعاد کوچک با استفاده از سلول‌های بنیادی


نورون‌ها (در تصویر) اصلی‌ترین یاخته‌های عصبی‌اند. نورون‌ها یکی از دو سلول بنیادی مغر هر موجود زنده‌ای‌ را تشکیل می‌دهند
نورون‌ها (در تصویر) اصلی‌ترین یاخته‌های عصبی‌اند. نورون‌ها یکی از دو سلول بنیادی مغر هر موجود زنده‌ای‌ را تشکیل می‌دهند
دانشمندان اولین مغز انسان در ابعاد کوچکتر را در آزمایشگاه پرورش داده و می‌گویند که موفقیت آنها می‌تواند بر درک و دانش ما از کارکرد بخش‌های مختلف مغز و دلایل بروز بیماری‌هایی مثل اسکیزوفرنی (روان‌گسیختگی) و یا اوتیسم (درخودماندگی) بیافزاید.

به گزارش خبرگزاری رویترز این پژوهشگران در اتریش تحقیقات خود را با پرورش سلول‌های بنیادی شروع کردند و در آزمایشگاه، محیطی را برای آنها فراهم کردند که اجازه می‌دهد این سلول‌ها به یک مغز در ابعاد کوچک پرورش یافته تبدیل شوند، که چندین بخش جداگانه از مغز انسان را شامل می‌شود.

این اولین بار است که دانشمندان توانسته‌اند بافت‌های مشابه بافت مغز انسان را به شکل سه‌بعدی شبیه‌سازی کنند.

با استفاده از این بافت‌ها دانشمندان توانستند یک مدل زنده از نحوه بروز و رشد یک بیماری مغزی به نام کوچک‌سری (میکروسفالی) را بررسی کنند. آنها معتقدند که با استفاده از همین روش در آینده می‌توان در مورد دلایل و نحوه بروز سایر بیماری‌های مغزی مثل روان‌گسیختگی و یا اوتیسم تحقیق کرد.

پزشکان ارشد متخصص مغز و اعصاب ضمن استقبال از نتایج این پژوهش‌های جدید می‌گویند که این نتایج می‌تواند به شناخت بهتر از نحوه بروز بیماری‌های مغزی و یافتن داروهای مناسب برای درمان آنها کمک شایانی بکند.

خبرگزاری رویترز یادآوری می‌کند که شکل‌گیری بافت‌های مغز انسان از یاخته‌های بسیار ساده شروع می‌شود و به مرور به پیچیده‌ترین بافت‌های سلولی که در طبیعت شناخته شده است بدل می‌شوند. دانشمندان از نحوه رشد و فعالیت این بافت‌ها اطلاعات بسیار کمی دارند. به همین خاطر تشخیص دلایل بروز نارسایی و بیماری‌های مغزی و راه مناسب برای درمان و یا پیشگیری از آنها بسیار دشوار است.

دانشمندان پژوهشگاه زیست‌فناوری اتریش در همکاری با پژوهشگران مرکز تحقیقات ژنتیک دانشگاه ادینبرا در اسکاتلند سلول‌های بنیادی را به شکلی پرورش دادند که به بافت‌های برون‌پوست عصبی (نورواکتودرم) بدل شوند. این بافت در حقیقت قسمتی از بدن جنین است که به هنگام رشد در رحم تمام قسمت‌های مغز و رشته‌های عصبی بدن را می‌سازد.

در مرحله بعدی تحقیقات این بافت‌ها در دستگاه‌های ویژه‌ای قرار داده شدند که محیط لازم برای پرورش آنها را فراهم کرده است. با تامین اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز، به مرور این سلول‌ها به بافت‌هایی شبیه قسمت‌های مختلف مغز انسان بدل می‌شوند.

پس از دو ماه پرورش این سلول‌ها به حداکثر رشد خود رسیده و اندازه آنها حدود چهار میلیمتر شد. هر چند هنوز آنها خیلی کوچک هستند و برای شباهت کامل با ساختار پیچیده مغز انسان فاصله زیادی دارند ولی حتی در همین مرحله می‌توان دید که حاوی بافت‌های گوناگون رشته‌های عصبی هستند.

پژوهشگرانی که این تحقیقات را انجام داده و سایر متخصصان ارشد مغز و اعصاب ضمن تاکید بر اهمیت این دستاورد علمی می‌گویند که هنوز تا پرورش شبیه‌سازی بافت‌های کامل مغز انسان راه طولانی در پیش است.
XS
SM
MD
LG