رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا قانون تازهای را برای جلوگیری از معاملات دلاری با ایران ارائه کردهاست.
این لایحه که هنوز به تصویب نرسیده، تازهترین تلاش جمهوریخواهان برای جلوگیری از دسترسی احتمالی تهران به دلار و بازارهای مالی آن کشور است.
اد رویس، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان ایالات متحده، ۱۹ آوریل این لایحه را ارائه کرده و در وبسایت کمیته روابط خارجی گفته است هدف از آن «منع دولت اوباما برای جلوگیری از امکان دسترسی تهران به معاملاتیست که دلار در آن نقشی ایفا کند؛ تا زمانی که حکومت ایران دست از فعالیتهای نامشروعش، مانند توسعه موشکهای بالستیک و تروریسم بر نمیدارد.»
ایران همواره اتهام «حمایت از تروریسم» را رد کرده است. تهران میگوید توسعه برنامه موشکیاش به دلایل دفاعی صورت میگیرد. در عینحال مقامهای ایرانی در موارد گوناگون اسرائیل را تهدید به حمله کردهاند.
در وبسایت کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا گفته شده لایحه تازه برای جلوگیری از مواردیست مانند معاملات مستقیم با دلار، راهحلهایی برای معاملات باواسطه یا معاملات خارجی که با دلار ارتباطی داشته باشند.
به گفته اد رویس این ممنوعیتها، که در واقع سابقه آن به یک دهه پیش باز میگردد و مربوط به نقض حقوق بشر، حمایت از تروریسم، پولشویی و برنامه موشکهای بالستیک میشود، باید تا زمانی که رئیسجمهوری ایالات متحده، ایران را از فعالیتهای خطرناک مبرا اعلام نکند، سر جای خود باقی بماند.
در ۱۸ فروردین ماه نیز دو سناتور جمهوریخواه که با توافق هستهای ایران هم مخالف هستند، تلاشهایی را برای جلوگیری از تصویب طرح دولت باراک اوباما برای تسهیل معاملات خارجی ایران آغاز کردند.
چند روز بعد نیز پل رایان، رئیس ِ جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا، از اوباما خواست، «مشخصا» این احتمال که ایران ممکن است به سیستم مالی یا دلار آمریکا دسترسی پیدا کند را رد کند.
به گفته پل رایان، «این نگرانی وجود دارد» که دولت آمریکا «دستکم چهار راهحل برای دسترسی تهران به دلار پیشبینی کردهاست».
همه این اقدامها در زمانی صورت میگیرد که مقامهای دولت ایران نیز بر تلاشهای خود برای اجرای برنامه جامع اقدام مشترک افزودهاند. در خود ایران طی هفتههای گذشته، حملات اصولگرایان و انتقادهای آیتالله خامنهای از نحوه اجرای برجام بالا گرفتهاست.
مقامهای آمریکایی و دولت ایران گفتهاند در توافق اتمی، دسترسی به سیستم مالی آمریکا پیشبینی نشدهاست. با این حال رئیس کل بانک مرکزی ایران هشدار داده «اگر اقدامات اخیر آمریکا علیه ایران منجر به رویارویی ایران با بانکهای بینالمللی شود، توافق هستهای شکست خواهد خورد».
توافق اتمی با وجود مخالفت آشکار جمهوریخواهان آمریکا و نیز دولت اسرائیل، سال گذشته میان ایران و شش قدرت جهانی به دست آمد و در زمستان نیز به مرحله اجرایی رسید.
با وجود برچیده شدن تحریمهای هستهای علیه ایران، تحریمهای ایالات متحده در ارتباط با برنامه موشکی، نقض حقوق بشر یا آنچه «حمایت دولتی از تروریسم» عنوان میشود، به قوت خود باقی است.
ایران اندکی پس از اجرایی شدن برجام دست به انجام چند آزمایش موشکی زد، که بار دیگر بر انتقاد مخالفان برجام و به تلاشها علیه فعالیتهای مالی تهران افزود. از سوی دیگر رهبر جمهوری اسلامی میگوید مذاکره و فناوری در صورتی پیش میروند که جمهوری اسلامی «قدرت دفاعی» خود را افزایش دهد.