نخستین هواپیمای ایرباس ایرانایر که مدل ۳۲۱ است آزمایش نهایی خود را در هامبورگ آلمان انجام داده و تا پایان سال میلادی در صورت پرداخت نقدی به ایرانایر تحویل داده میشود.
ایسنا و شبکه پرس تیوی گزارش دادهاند که به زودی این ایرباس تحویل ایرانایر خواهد شد. شرکت ایرباس هم اعلام کرده است که مجوز ۱۷ ایرباس را برای فروش به ایران دریافت کرده است البته هنوز منتظر مجوز باقی هواپیماها است.
براساس مجوز دولت آمریکا شرکت ایرباس در فاز نخست ۱۷ فروند هواپیما به ایران میفروشد.
جاستین دابون، سخنگوی شرکت ایرباس، پیش تر به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته بود، این ۱۷ فروند هواپیما از مدلهای ای۳۲۰ و ای۳۳۰ هستند که دفتر نظارت بر داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا مجوز فروش آنها به ایران را صادر کرده است.
ایرباس اعلام کرده تا پایان سال میلادی نخستین فروند، در صورت پرداخت نقدی تحویل ایرانایر میشود. این مدل یک فروند ایرباس ۳۲۱ است که مراحل نهایی تست خود را در هامبورگ آلمان پشت سر گذاشته است.
ایرباس ۳۲۱ عضو خانواده ایرباس سری ۳۲۰ است. ایرباس ۳۲۰ رقیب سرسخت بوئینگ ۷۳۷ در بازارهای جهانی است و اگر در کلاس خود اول نباشد، قطعاً دوم است. این هواپیما در کلاسهای مختلف بین ۱۲۰ تا ۱۶۰ نفر مسافر را میتواند حمل کند.
ایرباس اعلام کرده موتور استفاده شده در این مدل که ساخت شرکت معروف پرت اند ویتنی آمریکاست ۲۰ درصد عملکرد بهتری نسبت به مدلهای قبلی دارد. این مدل هواپیما در دو کلاس پروازی تا ۱۵۰ مسافر ظرفیت دارد. این هواپیما با یک بار سوختگیری تا شش هزار کیلومتر برد پروازی دارد که علاوه بر مراکز استانها و کشورهای همسایه ایران، پروازهای کمشمار اروپایی ایرانایر را هم میتواند پوشش دهد. قیمت این هواپیما ۹۰ میلیون یورو است.
فعلا بزرگترین مشکل ایران پیدا کردن بانکی برای خرید لیزینگی باقی هواپیماهاست. در صورت برطرف شدن مشکل ایرانایر برای خرید لیزینگی و یافتن بانکی که این کار را انجام دهد و مجوز های مالی لازم را از دولت ایالات متحده اخذ کند ایرانایر میتواند چهار فروند دیگر را به صورت لیزینگی دریافت کند در غیر اینصورت این شرکت باید پول این چهار هواپیما را هم نقدی پرداخت کند.
این چهار هواپیماها مدل ۳۳۰ است که یک هواپیمای پهنپیکر دوربرد محسوب میشود و میتواند به طور موقت تا حدودی مشکل این شرکت را برای پروازهای دوربرد حل کند. البته تحویل این چند فروند هواپیما تنها مانند مرهمی موقت بر روی زخم عمیق ناوگان کهنه این شرکت است.
۳۰ تا ۴۰ درصد از کل نیاز صنعت هوایی ایران به هواپیماهای پهنپیکر مربوط میشود که اگر قیمت را در کنار عواملی مانند برد، تعداد صندلی و آشنایی خطوط هوایی ایران با ایرباس قرار دهیم، بهترین گزینه برای خرید در کلاس هواپیماهای پهنپیکر در ایران، ایرباس اِی۳۳۰ است.
ایرباس اِی۳۳۰ قادر به حمل ۳۳۰ مسافر در دو کلاس پروازی است و قیمت ۲۱۱ میلیون یورویی دارد؛ این مدل از نظر برد پروازی ۱۱ هزار کیلومتر برد دارد.
مدل نئو جدید ترین مدل ایرباس ۳۳۰ است که تولید آن از سال ۲۰۱۵ آغاز شده است. قیمت سری ۹۰۰ نئو ۲۳۹ میلیون یورو است. این هواپیما قادر به حمل ۴۰۰ مسافر است و ۱۲ هزار کیلومتر برد پروازی دارد.
ایران برای خرید این چهار مدل در مجموع باید بیش از ۸۰۰ میلیون یورو به ایرباس پرداخت کند که در صورتی که مجوز تامین مالی خرید این هواپیماها توسط دولت آمریکا صادر نشود و ایران نتواند بانکی را برای لیزینگ این هواپیماها پیدا کند ایرانایر باید این پول را بصورت نقدی پرداخت کند. عددی که شاید برای شرکت بحرانزده ایرانایر تامینش بسیار مشکل باشد.
شرکت ایرانایر هم اکنون گذشته از مشکل شدید مالی تمام پرواز های دوربرد خود را هم از دست داده است.
این شرکت با زمینگیر شدن هواپیماهای بوئینگ ۷۴۷ خود، تمامیپروازهای دوربردش را به طور موقت تعطیل کرده است؛ در حالیکه تا چند سال پیش حتی پروازهایی تا آمریکای لاتین داشت، در سالهای اخیر به تدریج پروازهای دوربرد خود را کم کرده است. در همین راستا ابتدا این شرکت پرواز ژاپن خود را متوقف کرد و پس از آن پروزاهای این شرکت به مالزی و چین هم متوقف شدند.
این در حالی است که کشورهای شرق آسیا بخصوص چین و مالزی بیشترین مسافران پروازهای خارجی دوربرد به سمت ایران را دارند. هم اکنون بخشی از این حمل نقل را شرکت ماهان و بخش دیگری را هم شرکتهای چینی و شرکت ایر آسیا برعهده گرفتهاند.
ایرانایر تا چندی پیش چهار فروند هواپیما ۷۴۷ داشت که این چهار هواپیما به دلیل عمر بالا از سرویس خارج شدهاند. گویا از این تعداد ۷۴۷ تنها یک فروند یعنی مدل اس پی قادر است پس از چند ماه تعمیرات اساسی به ناوگان ایرانایر بازگردد تا آن زمان پرواز های ایرانایر به چین و مالزی متوقف خواهد بود.
ایرانایر اگر بتواند بحث تامین مالی خرید چهار فروند ایرباس ۳۳۰ را حل کند و اگر بر سر تحویل این هواپیماها مشکل جدیدی پیش نیاید، تحویل این چهار فروند دوباره سبب جریان یافتن پروازهای دوربرد این شرکت میشود.
فعلا تصویب لایحه ممنوعیت فروش هواپیماهای مسافربری به ایران توسط مجلس نمایندگان آمریکا سبب تردیدهای بسیاری برای تحویل هواپیماهای جدید به ایران شده است. البته باراک اوباما پیش از تصویب این ممنوعیت گفته است هر گونه مصوبه مانع فروش هواپیمای مسافربری به ایران را وتو میکند اما سوال مهم فعلا درباره نوع برخورد دولت بعدی ایالات متحده است.
زمان تحویل چهار مدل پهن پیکر ایرباس ۳۳۰ برای شش ماه اول سال ۲۰۱۷ میلادی در نظر گرفته شده است درست زمانی که قدرت در دست دولت جدید ایالات متحده است و مشخص نیست آیا این هواپیماها میتواند در فرودگاهای ایران فرود بیایند یا نه؟