وزارت نیروی ایران اعلام کرده است که ایران تا سال ۲۰۳۰ میلادی، ۷۵۰۰ مگاوات برق از انرژی خورشیدی تولید خواهد کرد. این میزان بیش از هفت برابر برق تولیدی از نیروگاه اتمی بوشهر است.
به گزارش ایسنا، حمید چیت‌چیان وزیر نیرو با اشاره به افتتاح دو نیروگاه خورشیدی هفت مگاواتی در همدان گفته است « ایران تا سال ۲۰۳۰، ۷۵۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی نصب خواهد کرد، در گذشته بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی کشور یک مگاوات ظرفیت داشت اما امروز دو نیروگاه ۷ مگاواتی وارد مدار شده و به‌زودی نیروگاه ۱۰ مگاواتی استان اصفهان و در سال‌های آینده نیروگاه‌های بیشتر با ظرفیت‌های بالاتر به مدار وارد می‌شود».
اما دو نیروگاه جدید خورشیدی در همدان چه خصوصیاتی دارد؟
نیروگاه هفت مگاواتی خلیج فارس در زمینی به وسعت ۱۰ هکتار در مجاورت بزرگراه همدان-ساوه و در مزارع احیایی از زمین‌های روستای قرخلر احداث شده که با شهر همدان ۴۴ کیلومتر فاصله دارد. همچنین نیروگاه هفت مگاواتی امیرکبیر نیز در زمینی به مساحت ۱۰ هکتار در نزدیکی پلیس راه همدان به طور همزمان افتتاح شده است. هر دو نیروگاه تولید برق خورشیدی در همدان از پنل‌های تولید کننده الکتریسته استفاده می‌کنند.
حاجی‌رضا تیموری مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان همدان درباره این نیروگاه‌ها گفته است « نیروگاه هفت مگاواتی خلیج فارس با سرمایه گذاری خارجی طراحی و با هزینه هشت میلیون یورو ایجاد شد… احداث هر مگاوات نیروگاه خورشیدی حدود چهار هزار و ۵۰ میلیارد ریال هزینه در بر دارد این در حالیست که در زمان تحریم‌ها، وارد کردن تجهیزات نیروگاهی مشکل بود و هر مگاوات حدود ۱۰۰ میلیارد ریال نیاز به سرمایه‌گذاری داشت.»
میکائیل کلور برشتولد سفیر آلمان در ایران هم درباره افتتاح این دو نیروگاه خورشیدی که با سرمایه گذاری شرکت‌های آلمانی انجام گرفته گفته است « برجام فرصت‌های خوبی در ایران ایجاده کرده است امروز جرات و آینده نگری شرکای ایرانی و آلمانی برای افتتاح نیروگاه خورشیدی نتیجه بخش شده و این سرمایه‌گذاری ۱۵ میلیون یورویی به نوعی یک آینده نگری بود. »
هم اکنون بسیاری از شرکت‌های اروپایی از جمله شرکت‌های آلمانی و هلندی برای تولید نیروگاه‌های خورشیدی در ایران فعال شده‌اند.
وزیر نیرو ایران در این باره گفته است « این پروژه‌ها با سرمایه‌گذاری خارجی شکل گرفته که برای ما بسیار حائز اهمیت است.»
انجمن انرژی خورشیدی آلمان برآورد کرده است که پروژه‌های خورشیدی ایران می‌توانند با نرخ بازگشت ۳۰ و ۳۶ درصد ارائه شوند.
ایران هم اکنون در یکی از بهترین مناطق دنیا از نظر میزان جذب انرژی خورشید برای تامین برق قرار دارد. از طرفی به گزارش بلومبرگ، عربستان که رقیب ایران در زمینه تولید انرژی محسوب می‌شود قصد دارد سرمایه گذاری ۲۱۰ میلیارد دلاری را برای تولید ۱۲۹ گیگاوات برق از انرژی خورشید تا سال ۲۰۳۲ انجام دهد.
فعلا، با سرمایه‌گذاری ۹ میلیارد دلاری، پیشرفته‌ترین نیروگاه برق خورشیدی این منطقه در مراکش با توان تولید ۱۶۰ مگاوات برق خورشیدی ساخته شده است. این نیروگاه تا سال ۲۰۲۰ به بیشترین توان خود خواهد رسید و مساحتی در حدود ۳۰ کیلومتر مربع را اشغال می‌کند.
سازندگان این نیروگاه می‌گویند که فاز اول این نیروگاه فوق مدرن می‌تواند برق مورد نیاز یک میلیون نفر را تامین کند.
برخلاف تصور رایج که بهترین روش را در زمینه تولید برق خورشیدی پنل‌های تولید کننده الکتریسته می‌داند، موثر‌ترین راه که در مراکش اجرا شده استفاده از آینه است.
آینه مقعر می‌تواند نور را در نقطه‌ای متمرکز کند که این عامل سبب تولید درجه حرارت بالا می‌شود. هم اکنون چندین روش برای بکارگیری از این روش قدیمی‌برای تولید حرارت از نور خورشید در حال استفاده است.
در یکی از موثر‌ترین روش‌ها که در مراکش هم از آن استفاده شده از میان آینه‌های مقعر(آینه‌های سهموی شکل ) لوله‌هایی رد شده که در آن نمک مذاب جریان دارد. تمرکز نور خورشید توسط آینه‌های مقعر بر روی این لوله‌ها، دمای نمک مذاب را تا ۵۵۰ درجه سانتی گراد بالا می‌برد. این نمک مذاب پس از جذب انرژی و رسیدن به این دما در مجاورت لوله‌های آب قرار می‌گیرد. آب توسط حرارت نمک مذاب بخار می‌شود و بخار آب هم توربین‌های بخار را می‌چرخاند که در نهایت انرژی این توربین‌ها، ژنراتور‌های برق را برای تولید الکتریسته به حرکت در می‌آورد.
البته بخشی از این نمک مذاب با دمای بالا در مخازن بزرگی ذخیره می‌شود تا در هنگام شب و نبود نور خورشید لوله‌های آب را گرم و تولید بخار کند.
هم اکنون در ایران در دو شهر شیراز و یزد دو نیروگاه کوچک خورشیدی ساخته شده یا در حال ساخت است. که از چنین روش‌هایی استفاده می‌کنند.
توان نیروگاه خورشیدی شیراز که تا حدودی به نیروگاه خورشیدی ساخته شده در مراکش شبیه است، ۲۵۰ کیلووات است. ( ۶۴۰ برابر ضعیف تر از نیروگاه برق خورشیدی در مراکش) نیروگاه خورشیدی در یزد از نوع ترکیبی است. و در بخش خورشیدی توان تولید ۱۷ مگاوات را دارد. در این نیروگاه در حال ساخت انرژی خورشیدی بخشی از یک نیروگاه حرارتی است که وظیفه گرم کردن بخشی از آب نیروگاه را بر عهده دارد.
این نیروگاه خورشیدی مکمل دو نیروگاه گازی با توان مجموع ۴۶۷ مگا وات است که در حدود چهار درصد از توان این نیروگاه توسط انرژی خورشیدی تامین می‌شود و باقی انرژی نیروگاه توسط سوخت‌های فسیلی تامین می‌شود.
با اینکه ایران یکی از بهترین مناطق جهان برای تولید انرژی خورشیدی است. اما هر دو پروژه نیروگاه شیراز و یزد را نمی‌توان با توجه به ظرفیت پایین تولید برق چندان جدی تلقی کرد.
هم اکنون جنوب ایران در هر متر مربع توان دریافت ۶ کیلو وات انرژی خورشیدی را در هر ساعت دارد و در باقی نقاط ایران این میزان ۵ کیلو وات است. بیشتری میزان قدرت جذب انرژی خورشید هم متعلق به جنوب عربستان سعودی با عدد ۷ کیلو وات ساعت در هر متر مربع است.
