گروه داعش، متشکل از شبهنظامیانی که موفق به تصرف بخشی از خاک عراق شده و دولتی با عنوان خلافت اسلامی دراستانهای نینوا، صلاحالدین و انبار مستقر کردهاند، یک مناره باستانی در مناطق تحت تصرف، را با خاک یکسان کردند.
این قدیمیترین مناره عراق که درشهر موصل واقع است بیش از ۹۰۰ سال قدمت دارد و به دلیل معماری خاص آن و انحنایی در میانهاش به مناره الحَدباء مشهور بود. منارهای که همواره گردشگران و علاقمندان آثار باستانی زیادی را به خود جلب کرده است.
یک شهروند موصل که شاهد این ویرانگری بوده به خبرگزاریها گفته است که نیروهای داعش ابتدا محتویات این بنا را تخلیه کردند و سپس با منفجر کردنش، این نماد شهر موصل را به کلی محو کردند.
این نخستین بار نیست که گروه داعش در مناطق تحت تصرفاش دست به چنین تخریبهایی میزند.
پیشتر دهها مسجد و کلیسا و بنای تاریخی دیگر از سوی این گروه مسلح به کلی ویران شد.
رضا مرادی غیاث آبادی، کارشناس میراث فرهنگی در تهران در این باره میگوید «هردو منطقه بینالنهرین جنوبی یا شمالی، از مراکز بسیار مهم تمدن بشری هستند. بسیاری از نشانههای تمدن بشری در این منطقه پا گرفته است. بهخصوص اگر بخواهیم تاکید کنیم بر بینالنهرین شمالی که الان منطقه تاخت و تاز داعش است. میشود گفت که این مناطق، درواقع محل پیدایش دانش و حکمت در چند سده پیش و پس از میلاد مسیح بوده است. این بلایی که پیش از این در افغانستان به دست طالبان نازل شده بود و حال در این منطقه از عراق خود را آشکار کرده است، در سکوت مجامع جهانی، فاجعهای دارد رقم میخورد و دستاوردهای بشری را بر باد میدهد».
اواسط ماه میلادی گذشته، گروه داعش، اماکن مذهبی مسیحیان، کلیساها و صومعههای شهر موصل را هدف قرار داده بود. در همین روز بنا به گزارشهای منتشر شده از ۳۵ کلیسا، یازده کلیسا و صومعه شهر را به آتش کشیدند.
اما تخریب نمادهای فرهنگی مناطق تحت اشغال داعش و به ویژه شهر موصل به همین محدود نبوده است.
مجسمه «ابوتمام» (أبو تَمّام) از شاعران برجسته عرب قرن هشت و نه هجری قمری و از چهرههای مهم دوران خلافت معتصم عباسی یکی دیگر از ویرانگریهای فرهنگی این گروه در عراق است.
در اقدامی دیگر، گروه داعش مجسمه عثمان الموصلی شاعر و ترانهسرای نامدار عراق در قرن نوزدهم را با جرثقیل از جای کندند و نابود کردند.
ویرانی کامل آرامگاه مورد احترام اهل تسنن در ۸۵ کیلومتری جنوب شرق موصل یعنی قبر عبدالله بن عاصم بن عمر بن خطاب، خلیفه دوم مسلمانان صدر اسلام، با بمبهای دست ساز نشانهای بود براینکه تنها مکانهای صدها و هزاران ساله ملی و یا مذهبی مورد علاقه شیعیان و مسیحیان نیست که مورد هجوم این گروه شبه نظامی است. در عین حال، همین گروه پیش از این، مکانی به نام «مقام حضرت عباس» که شیعیان آن را مقدس میپندارند را نیز در شمال استان موصل منفجر و با خاک یکسان کرده بودند.
ویرانی کلیساهای تاریخی کلدانیه در منطقه الشفا شهر موصل و شکستن مجسمههای مریم و نیز ویرانی آرامگاه عزالدین، مورخ برجسته عرب در این شهر، حرکت دیگری بوده است که داعش برای پاکسازی این مناطق عراق از نمادهای تاریخی–فرهنگیاش انجام داده است.
واژه جنگهای صلیبی در واقع از ابداعات همین مورخ که تاریخ جنگهای صلیبی را تالیف کرده بوده است.
این گروه بناهای مورد احترام مسلمانان را نیز از آسیب و ویرانی در امان نگذاشته است. از جمله مسجد جامعالنبی موصل، کشتن امام جمعه آن و ویرانی آرامگاههای شیث پیامبر (بر اساس اعتقادات ابراهیمی سومین فرزند آدم و حوا) و یونس پیامبر (پیامبر ادیان ابراهیمی در سده هشتم پیش از میلاد مسیح).
گروه داعش تحت تاثیر دیدگاههای وهابیت، هرگونه آرامگاه، زیارتگاه و بنای هنری و فرهنگی مورد ستایش را نماد شرک میداند.