جان کری از ترکیه خواسته‌است مهم‌ترین معیار که احترام به ساز و کارهای دمکراتیک و اجرای قانون در آن کشور است را حفظ کند. وی در عین حال تاکید کرده که «ناتو»، وقایع پس از کودتای نافرجام در ترکیه، را با دقت خیلی زیادی زیر نظر دارد.
وزیر خارجه آمریکا دوشنبه ۲۸ تیر ماه در جریان کنفرانسی خبری در بروکسل، همراه مسئول ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفته است: «به وضوح شمار زیادی، در مدت کوتاهی، بازداشت شده‌اند».
او گفته مولود چاوش‌اغلو، وزیر خارجه ترکیه، موکدا اطمینان داده است که دولت به قانون و دمکراسی در آن کشور احترام خواهد گذاشت.
جان کری افزوده :«مشخص است که در روزهای پیش رو دقت و هوشیاری بسیار بالا خواهد بود. امیدوارم که همکاری ما جلوی پسرفت را خواهد گرفت».
این سخنان در حالی بیان شده که طی سه روز گذشته و در پی کودتای نافرجام ترکیه، هزاران نفر از اعضای ارشد، افسران رده‌بالا و سربازان ارتش، قضات، گروهی از مقام‌ها و نیروهای پلیس بازداشت شده‌اند. رئیس‌جمهوری ترکیه نیز در مصاحبه‌ای از قول «مردم» آن کشور، از «درخواست برای اعدام» عاملان کودتا سخن گفته است.
آنچه واکنش فدریکا موگرینی، مسئول ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا، را در بر داشت. خانم موگرینی در جریان کنفرانس خبری ۲۸ تیر ماه گفته است بازگشت حکم اعدام در ترکیه به معنی توقف روند پیوستن احتمالی آن کشور به اتحادیه اروپا است.
موضوع دیگری که در سخنان آقای کری، با تحلیل‌های مختلفی در ساعات گذشته همراه شده، اشاره او به زیر نظر داشتن ترکیه از سوی پیمان آتلانتیک شمالی، «ناتو»، است. ترکیه خود از اعضای مهم این پیمان است.
خبرگزاری فرانسه می‌گوید رخدادهای پس از کودتای نافرجام ترکیه، بر تنش‌ها در روابط آنکارا و واشینگتن، در زمانی‌که این روابط در سایه اختلافات مربوط به جنگ سوریه و مسائل حقوق بشری‌ست، افزوده‌است.
واشینگتن‌پست نیز می‌گوید قدرت‌های غربی از یک سو اتحاد و هم‌بستگی خود با دولت ترکیه در برابر کودتا را نشان داده‌اند، از سوی دیگر نگران آن هستند که دولت ترکیه از این موضوع به عنوان دستاویزی برای رفتارهای غیردمکراتیک استفاده کند.
البته جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، توضیح داده «خیلی زود است که بتوان نتیجه‌گیری کرد، عضویت ترکیه [در ناتو] در خطر است».
آقای کربی گفته «انتظار می‌رود دولت [ترکیه] به اصول دمکراتیک مندرج در قانون اساسی احترام بگذارد».
سخنگوی وزارت خارجه تاکید کرده است که سازمان‌های بین‌المللی مانند اتحادیه اروپا و ناتو، مطمئنا به وقایع نگاه می‌کنند «عضویت، مسئولیت‌های دمکراتیک را همراه می‌آورد».
اما تنها دلیل اختلافات اخیر میان آنکارا و واشینگتن، وقایع داخلی ترکیه نیست و مسئله دیگر حضور فتح‌الله گولن در ایالات متحده است.
مقام‌های دولتی ترکیه طی روزهای گذشته، به تلاش‌های خود برای استرداد این چهره اصلی از مخالف اردوغان، افزوده‌اند. رئیس‌جمهوری ترکیه نیز گفته است که طی روزهای آینده درخواستی در این مورد به واشینگتن ارائه می‌شود.
↲ فتح‌الله گولن کیست؟ بیشتر بخوانید
روزنامه ترکیه‌ای حریت گزارش داده است انتظار می‌رود مقام‌های ارشد دستگاه دیپلماسی آن کشور و ایالات متحده، در همین هفته در واشینگتن دیدار داشته باشند و در مورد گولن که در تبعید خودخواسته به سر می‌برد، گفت‌وگو کنند.
دولت ترکیه می‌گوید، گولن مغز متفکر ِ پشت کودتای نافرجام است. این واعظ و رهبر مذهبی، «قاطعانه» این اتهام‌ها را رد کرده‌است. واشینگتن پیشتر گفته بود اگر ترکیه مدارک مستدل و دقیق دارد، ارائه کند تا آمریکا بتواند بر اساس آنها تصمیم‌گیری کند.
