روسای دستگاه دیپلماسی در ایالات متحده و روسیه، روز دوشنبه پنجم تیرماه در مورد تلاشها و اقدامات برای برپایی آتشبس در سوریه تلفنی گفتوگو کردند. وزیر خارجه روسیه از همتای آمریکایی خود خواستهاست به جلوگیری از «رخدادهای تحریکآمیز» علیه ارتش سوریه یاری برساند.
این گفتوگوی تلفنی با مرکزیت جنگ داخلی سوریه پس از دور تازهای از تنشها بین دو کشور صورت میگیرد؛ در پایان خرداد ماه نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا، یک جنگنده ارتش سوریه را سرنگون کردند. پیش از این نیز حملاتی در جنوب سوریه به نیروهای دولتی و حامیان بشار اسد صورت گرفته بود که در تمامی موارد آمریکا میگوید «پس از هشدار» و در پی حمله یا نزدیکشدن به مواضع ائتلاف و یا نیروهای مورد حمایت آنها صورت گرفتهاست.
خواسته سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، از رکس تیلرسون نیز به این حملات باز میگردد. بنا بر بیانیه منتشر شده از سوی وزارت خارجه روسیه، «لاوروف از واشینگتن خواستهاست دست به اقدامات لازم بزند تا از وقایع تحریکآمیز علیه نیروهای دولتی سوریه که در حال انجام عملیات علیه تروریستها هستند، جلوگیری شود».
وزارت خارجه ایالات متحده هنوز در مورد این گفتوگوی تلفنی واکنش نشان ندادهاست.
این نخستین بار نیست که وزارت خارجه روسیه از آمریکا میخواهد به نیروهای بشار اسد حمله نکند. در پی سرنگونی جنگنده ارتش سوریه، مسکو هشدار داده بود از این پس هر هواپیمایی که وارد حریم عملیاتی آن در سوریه شود، بهعنوان یک هدف بالقوه در نظر گرفته میشود. این هشدار حتی سبب شد تا نیروی هوایی استرالیا برای مدتی از انجام عملیات هوایی در آسمان سوریه خودداری کند.
شان اسپایسر، سخنگوی کاخ سفید آمریکا، ۲۹ خرداد، گفته بود دولت آن کشور خواستار افزایش تنشها نیست «ولی رژیم سوریه و رژیمهای دیگر لازم است متوجه این موضوع شوند که ما حق دفاع از نیروهای متحد ائتلاف در نبرد علیه داعش را محفوظ میدانیم».
البته در همان زمان از رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده نیز نقل شده بود، که آنها در تلاش برای حفظ خط ارتباط اضطراری روسیه-آمریکا هستند و اقدامات دیپلماتیک در این زمینه ادامه دارد.
به گفته وزارت خارجه روسیه، آقایان لاوروف و تیلرسون، در تماس تلفنی پنجم تیر ماه، بر لزوم استحکام بخشیدن به آتشبس شکننده فعلی تاکید کرده و «خواستار افزایش نبردها علیه گروههای تروریستی و جلوگیری از بهکارگیری جنگافزارهای شیمیایی شدهاند».
جنگ داخلی سوریه اکنون در هفتمین سال پیاپی قرار دارد؛ بنا بر آمار مختلفی که تا زمستان گذشته از سوی شماری از سازمانها، از جمله نماینده اتحادیه عرب، یا سازمان دیدبان حقوق بشر سوریه ارائه شده، شماری بین ۴۰۰ تا ۴۷۰ هزار نفر تا کنون جان خود را از دست دادهاند. نیمی از جمعیت کشور نیز آواره شدهاست.