کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا گزارش تازه «موسسه علوم و امنیت بینالملل» در مورد «اعطای معافیتهایی محرمانه» به ایران برای اجراییشدن توافق اتمی در زمان مقرر را رد کردهاند. آنها میگویند ایران به تعهدات خود عمل کرده و هنوز پایبند است.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به پرسش خبرنگاران در مورد گزارش توافق اعضای گروه ۱+۵ بر سر اعطای «معافیتهای محرمانه» به ایران، گفت نرمشی صورت نگرفته و ایران نیز به محدودیتها، پایبند بودهاست.
رویترز به نقل از «موسسه علوم و امنیت بینالملل» (آیاسآیاس) در ۱۱ شهریور ماه گزارشی منتشر کرده بود که بر اساس آن «کمیسیون مشترک برجام» معافیتهایی را به ایران داده بود، تا تهران «برخی از تاسیسات اتمی» را تا روز ۱۶ ژانویه برای اجرای توافق اتمی آماده کند. و اگر چنین معافیتهایی داده نمیشد، اجرای بهموقع برنامه جامع اقدام مشترک و برچیده شدن سریع تحریمها غیرممکن میشد.
↵ در مورد این گزارش بیشتر بخوانید
کمیسیون مشترک برجام، نمایندگانی از شش کشور طرف گفتوگو با ایران و نیز از خود ایران را در بر گرفته و بر اجرای توافق اتمی نظارت میکند.
بر پایه این «معافیتها»، ایران مجاز شد اورانیوم کمغنیشدهی بیشتری، از آنچه در توافق تعیین شده بود، در تاسیساتش نگه دارد؛ اندازه مجاز ۳۰۰ کیلوگرم است.
جان کربی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، این موضوع را رد کرده و گفته است ایران همان ۳۰۰ کیلوگرم را مجاز است که نگه دارد و از این محدوده تعیینشده نیز «هرگز فراتر نرفتهاست».
با این همه در مورد پارهای از پرسشهایی که به گزارش رویترز و «موسسه علوم و امنیت بینالملل» ارتباط پیدا میکردند، آقای کربی تائید کرده که نمیتواند وارد برخی جزئیات شود. به گفته آقای کربی اصل محرمانهبودن فعالیتهای کمیسیون مشترک در اصول کاری آن ذکر شده؛ تا زمانیکه خود کمیسیون تصمیم دیگری بگیرد.
به گفته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، تعهدات ایران در برجام تغییری نکرده است و کمیسیون مشترک نیز هیچ نرمشی در مقابل این تعهدات نشان نداده و نخواهد داد. کربی میگوید این کمیسیون هیچ معافیتی به ایران نداده تا توانایی تهیه موادی را پیدا کند که از محدوده برجام خارج است و به نقض آن میانجامد.
سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده در عین حال تاکید کرده که کنگره آن کشور در مورد فعالیتهای کمیسیون مشترک و برجام مطلع شدهاست و دولت همچنان به اطلاعرسانی در مورد کار این کمیسیون به کنگره ادامه میدهد.
جان کربی در عین حال گفته دولت آمریکا آمادگی دارد تا به پرسشهای احتمالی اعضای کنگره در مورد گزارش نیز پاسخ دهد.
کاخ سفید ایالات متحده نیز گفته است واشینگتن و همپیمانان آن اجازه ندادهاند تهران تعهدات خود را نقض کند و «ادعای هرگونه مسئلهای بر خلاف این موضوع کاملا غلط است. از جمله هر ادعایی مبنی بر اینکه، ما پیش از آنکه ایران همه تعهدات خود را اجرا کند، زمان اجرای برجام را جلو انداختیم».
در بیانیه کاخ سفید تاکید شده که آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز این موضوع که ایران به موادی خارج از محدوده برجام دسترسی ندارد را راستیآزمایی کردهاست.
در این بیانیه گفته شده اعضای کمیسیون مشترک به طور مکرر دیدار میکنند و این موضوع محرمانه نیست. در عین حال وظیفه آنها بررسی اجرای برجام است و دولت آمریکا مکررا و به طور جامع کنگره آن کشور را در مورد عملکرد کمیسیون مطلع میکند.
جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید آمریکا نیز بدون آنکه به جزئیات کامل گزارش ارائهشده بپردازد، به خبرنگاران گفته است ایران به تعهدات خود عمل میکند و این موضوع گفتهها یا نظر شخصی او نیست، بلکه واقعیتیست که کارشناسان بینالمللی آن را تائید میکنند.
آقای ارنست نیز اعطای معافیتها به ایران برای اجرایی شدن برجام در زمان مقرر را رد کرده و گفته ضربالاجلی در تقویم وجود نداشت؛ ضربالاجل، اجرای تعهدات ایران به توافق اتمی بود.
ایران و شش قدرت جهانی در تیر ماه گذشته به توافق تاریخی دست پیدا کردند که از یک سو فعالیتهای اتمی ایران را به طور مشخصی محدود کرده، از سوی دیگر به برچیدهشدن تحریمهای اتمی میانجامید. این توافق در میانه دیماه به مرحله اجرایی رسید و بر اساس گفتههای طرفها، تعهدات به آن و اجرای آن نیز همچنان ادامه دارد.