روزنامه نیویورک تایمز در تحلیلی می‌گوید با مقایسه موضع‌گیری‌های محافل سیاسی آمریکا و اروپا در برابر توافق هسته‌ای با ایران، و با در نظر گرفتن جنجال و میلیون‌ها دلاری که در آمریکا به آن اختصاص داده شده، می‌توان گفت اروپایی‌ها کاملا ساکت بوده‌اند. این سکوت به خصوص در بریتانیا، فرانسه و آلمان که خود امضاءکنندگان توافق هستند، قابل ملاحظه است.
در فرانسه که ظاهرا در طول مذاکرات هسته‌ای با ایران سختگیرانه‌ترین موضع را داشت، موضوع حل شده تلقی می‌شود.
اشاره این روزنامه به شرط و شروط‌هایی‌ست که وزیر خارجه فرانسه حین انجام مذاکرات، برای رسیدن به توافق نهایی تعیین کرده بود.
اما اکنون کامیل گراند، مدیر مرکز پژوهشی بنیاد مطالعات استراتژیک و کارشناس مسائل هسته‌ای در پاریس، به نیویورک‌تایمز می‌گوید «در اروپا مخالفتی با این توافق وجود ندارد. هیچ سیاستمدار و یا کارشناسی، حتی آنهایی‌که از این توافق انتقاداتی داشتند با آن مخالفت نکرده‌اند.»
به اعتقاد این کارشناس توافق نهایی از آنچه که او انتظار داشت بهتر است. او می‌افزاید:«دقت و عمق این توافق مرا متعجب کرد. تندروها از این توافق راضی هستند و میانه‌روها هم استدلالی علیه آن ندارند.»
تحلیلگر روزنامه نیویورک تایمز یادآوری می‌کند فقدان مجادلات سیاسی در مورد توافق هسته‌ای با ایران در اروپا دلایل گوناگونی دارد. اختلاف بین حکومت‌های اروپایی با ایران برخلاف مناسبات آن کشور با آمریکا هیچگاه تا آن حد خصمانه نشد که مناسبات دیپلماتیک با تهران کاملا قطع شود.
روابط تهران و واشینگتن در پی حمله گروهی از دانشجویان موسوم به «پیرو خط امام» به سفارت‌خانه ایالات متحده، پس از انتقلاب ۵۷، متوقف شد. دیدارهای وزیران خارجه دو کشور برای پیشبرد گفت‌وگوهای اتمی، مورد نادری بود که در پی چندین دهه صورت می‌گرفت.
الی گرانمایه، کارشناس سیاستگذاری در مرکز پژوهشی شورای روابط خارجی اروپا به نیویورک‌تایمز گفته است «در آمریکا مسئله مناسبات با ایران همواره بحث دائمی بوده چون بخشی از مباحثات سیاست داخلی آن کشور است.»
تمام کشورهای اروپایی به غیر از بریتانیا مناسبات دیپلماتیک خود با ایران را حفظ کرده‌اند. بریتانیا نیز چهار سال پس از هجوم گروهی از اصولگرایان به سفارت آن کشور، سفارت خود با بازگشایی کرده است.
کامیل گراند می‌گوید:«هیچ کشور اروپایی به طور جدی طرفدار اقدام نظامی (عیله ایران) نبوده، در صورتی‌که در محافل سیاسی آمریکا از سال‌ها پیش در مورد این گزینه بحث می‌شود.»
عامل دیگر که روی موضع‌گیری متفاوت اروپایی‌ها تاثیر می‌گذارد نقشی است که اسرائیل در مخالفت با هر گونه توافقی با حکومت ایران ایفا می‌کند. در آمریکا محافل طرفدار اسرائیل روی این موضوع سرمایه‌گذاری زیادی کرده و جلسات متعددی را با سیاستمداران ارشد و اعضای کنگره آمریکا برگزار کرده‌اند تا آنها را به سمت مخالفت با این توافق بکشانند.
از جمله منتقدان سرسخت توافق اتمی نیز، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل است که این توافق را «یک اشتباه تاریخی بزرگ» توصیف کرده است.
اما در اروپا، به گفته نیویورک‌تایمز، هر چند بزرگترین تشکیلات یهودیان فرانسه در مورد این توافق نگرانی‌هایی ابراز کرده ولی این انتقادها به فضای سیاسی فرانسه سرایت نکرده است.
کامیل گراند می گوید «مخالفت بنیامین نتانیاهو با این توافق به حدی افراطی بود که عملا نتوانست به فضای مباحث سیاسی فرانسه وارد شود. حتی منتقدان توافق از موضع‌گیری نخست وزیر اسرائیل حمایت نکردند چون هیچ راه حل سازنده‌ای ارائه نمی‌دهد.»
مفسر روزنامه نیویورک تایمز در ادامه به عامل پول و نقش گروه‌های لابی در آمریکا اشاره می‌کند. مخالفان این توافق به نسبت موافقان آن پول بسیار بیشتری هزینه کرده و لابی‌های طرفدار اسرائیل به شدت روی جهت‌گیری مباحث سیاسی در آمریکا تاثیر می‌گذارند. اما اروپایی‌ها به چنین روشی از سیاستگذاری عادت ندارند.
از منظر اروپایی ها فضای تند بحث در محافل سیاسی آمریکا می‌تواند پیامدهای خطرناکی داشته باشد. به عنوان مثال برخی از نامزدان جمهوری‌خواه برای مقام ریاست جمهوری از لغو این توافق صحبت کرده‌اند.
از نگاه اروپایی ها تحریم یک ابزار دیپلماتیک و وسیله‌ای برای رسیدن به یک هدف مشخص است . آنها نگرانند که آمریکایی‌ها ممکن است از ابزار تحریم به عنوان یک مجازات نامحدود علیه ایران استفاده کنند.
الی گرانمایه می گوید: «نتیجه این بحث مشخص ممکن است به یک سنجش استراتژیک در مورد کارایی استفاده از ابزار تحریم بدل شود. کنگره آمریکا ممکن است تاثیر مباحث خود روی یکپارچگی قدرت‌های بزرگ جهانی در مورد روش و هدف تحریم ایران را دست کم بگیرد.»
مفسر روزنامه نیویورک تایمز در پایان می‌نویسد حتی اگر این توافق بتواند به سلامت از سراشیب پرپیچ و خم کنگره عبور کند، به اعتقاد کامیل گراند، لحن تند مباحث در محافل سیاسی آمریکا جای نگرانی دارد.
او می گوید:«این مجادلات سیاسی تند در آمریکا از موضوع مناسبات با ایران فراتر است. مشکل این است که طبیعت حزب مداری سیاست خارجی آمریکا برای متحدان و همپیمانان آن کشور دشواری زیادی ایجاد می‌کند. به این معنا که کشورهای دیگر همواره در این تردید خواهند بود که آیا تصمیمات یک رئیس‌جمهور آمریکا بالاخره اجرا خواهد شد یا نه.»
در خود دولت آمریکا نیز نگرانی‌هایی در مورد چشم‌انداز رد توافق هسته‌ای در کنگره مطرح شده است.
از جمله سامانتا پاور، نماینده آمریکا در سازمان ملل متحد، به تازگی هشدار داده است که در صورت رد توافق هسته‌ای ایالات متحده «در جهان منزوی خواهد شد و نفوذش نیز کاهش خواهد یافت».
