باراک اوباما، رئیسجمهوری آمریکا، سفر یک هفتهای خود در آسیا را با دیدار از پکن، مرکز حکومت یکی از مهمترین رقیبان سیاسی و اقتصادی واشینگتن آغاز کرد؛ جایی که او در نشست سازمان همکاری آسیا-اقیانوسیه نیز شرکت میکند.
بامداد دوشنبه ۱۹ آبان، وانگ ئی، وزیر خارجه چین، راهی فرودگاه بینالمللی پکن شد که محل فرود هواپیمای رئیسجمهوی آمریکا بود تا در مراسم خوشامدگویی به او شرکت کند.
برنامه آقای اوباما با دیدار صبح دوشنبه با جوکو ویدودو، رئیسجمهوری تازه اندونزی، آغاز میشود.
او سپس در اجلاس سازمان همکاریهای اقتصادی آسیا-اقیانوسیه شرکت خواهد کرد.
رهبران ۲۱ عضو این سازمان نیز در پکن حضور خواهند داشت.
اوباما با شی جینپینگ، رئیسجمهوری خلق چین نیز دیدار میکند.
واشینگتن و پکن بر سر پارهای مسائل اختلافاتی دارند که گاه عمق آن در انتقادهای تند دو طرف دیده میشود.
یکی از اختلافات بر سر مسائل مالکیتی در دریای چین جنوبی و شرقی است؛ جایی که همپیمانان اصلی ایالات متحده مانند ژاپن یا فیلیپین گاه تا مرز نمایش قدرت نظامی در برابر نیروهای چینی پیش رفتهاند. ارتش چین نیز در مقابل بارها در منطقه قدرتنمایی کرده است.
روابط ژاپن و چین به طور محسوسی تیره شده است. اگر رئیسجمهوری چین و نخستوزیر ژاپن در حاشیه نشست سران همکاریهای اقتصادی آسیا-اقیانوسیه دیدار کنند، نخستین دیدار این دو چهره طی ماههای گذشته خواهد بود.
از مهمترین مسائل دیگر، موضوع پیمانهای اقتصادی است که هم واشینگتن و هم پکن تلاش دارند تا در آن دست بالا را داشته باشند.
چین از احیای «جاده ابریشم نوین» تحت پیمان «منطقه آزاد تجاری آسیا-اقیانوسیه» حمایت میکند و از ماهها پیش مشخص بود که قصد دارد آن را در اجلاس ۱۹ و ۲۰ آبان در پکن، تا جایی که میتواند پیش ببرد.
همزمان با سفر اوباما به شرق آسیا، پکن خبر از اختصاص بودجهای ۴۰ میلیارد دلاری به «صندوق جاده ابریشم» داده است؛ صندوقی که از ساخت و سازهای جادهای و بهبود بازرگانی در منطقه حمایت میکند.
چین اخیرا همراه کشورهای دیگر مراحل تاسیس بانک ۵۰ میلیارد دلاری «سرمایهگذاری زیربنایی آسیا» را نیز پی ریخته است. این بانک را برخی رقیبی منطقهای برای بانک توسعه آسیایی یا حتی بانک جهانی تلقی کردهاند.
روزنامه چینیزبان وانتدیلی، چاپ تایوان، که رخدادهای چین را از نزدیک دنبال میکند میگوید شی جینپینگ قصد دارد «پیامی آشکار» به واشینگتن، دال بر مخالفت روشن پکن در مورد سیاست «بازگشت به آسیای» ایالات متحده، بفرستد.
آمریکا از پیمان اقتصادی «ترانسپاسیفیک» حمایت میکند که در مراحل پیشنهادی قرار دارد و ۱۲ کشور از جمله ژاپن، مالزی، سنگاپور، نیوزلند، کانادا، مکزیک، ویتنام و البته خود آمریکا در مورد آن در حال رایزنی هستند.
جان کری، وزیر خارجه آمریکا، روز شنبه تاکید کرده بود رایزنی در مورد این پیمان «نبردیست که ما باید در آن پیروز شویم».
پایگاه خبری دولتی چین، «چاینا نیوز سرویس»، از قول کارشناسان سیاسی خود نقل کرده است که ابتکار اقتصادی پکن با هدف جلوگیری از پیمان «ترانسپاسیفیک» انجام میشود.
رئیسجمهوری ایالات متحده پس از چین به میانمار (برمه) سفر خواهد کرد تا در بخشی از اجلاس انجمن ملل آسیای جنوب شرقی -«نشست آسیای شرقی»- شرکت کند.
اوباما با رهبران کشورهای همپیمان آمریکا در منطقه، از جمله تونی ابوت و شینزو آبه، نخستوزیران استرالیا و ژاپن نیز دیدار خواهد کرد.
او در گردهمایی گروه ۲۰ در استرالیا نیز شرکت خواهد کرد.
سفر رئیسجمهوری آمریکا به آسیا از نقطهنظرهای دیگری نیز مورد توجه رسانهها است؛ این سفر پس از آن انجام میشود که جمهوریخواهان مخالف رئیسجمهوری ایالات متحده، در انتخابات میاندورهای آن کشور، قدرت را در کنگره در دست گرفتند. در عین حال بحرانهای گوناگونی از بیماری ابولا تا فراز گرفتن «حکومت اسلامی»، از ادامه جنگ داخلی سوریه تا بحران اوکراین یا نبردها در عراق نیز در جریان هستند.