ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، روز دوشنبه ۱۰ آذر در آنکارا اعلام کرد، مسکو از ساخت خط لوله جنوب، برای رساندن گاز به جنوب اروپا بدون گذر از اوکراین، «به دلیل مخالفت اروپا» صرف نظر کرده است. در عین حال روسیه به تجارت بیشتر انرژی با ترکیه روی میآورد.
اتحادیه اروپا، که طی ماههای گذشته روابطش با روسیه بر سر بحران اوکراین وارد بحرانی کمسابقه شده است، و در تلاش است تا از اتکای خود به منابع انرژی روسیه بکاهد، با گذر خط لوله جنوب (سوث استریم) از خاک بلغارستان مخالفت کرده بود.
خبرگزاری روسی «تاس» از قول رئیسجمهوری آن کشور که در ترکیه به سر میبرد، نقل کرده است «از آنجاییکه اجازه [گذراندن خط لوله را] از بلغارستان دریافت نکردهایم، نمیتوانیم به این پروژه ادامه دهیم.»
خط لوله جنوب، که خبرگزاریها آن را پروژهای ۴۰ تا ۴۵ میلیارد دلاری توصیف کردهاند، باید از دریای سیاه به بلغارستان رسیده، از آنجا گاز را از طریق صربستان و مجارستان به اسلوونی و اتریش برساند.
بخش دوم این خط لوله باید از بلغارستان به یونان و ایتالیا میرسید.
این پروژه اجازه میداد تا گاز صادراتی روسیه به اروپا، بدون گذر از اوکراین به غرب برسد.
به گفته پوتین بلغارستان با ساختوساز در حریم دریای سیاه مخالفت کرده و این موضوع پروژه را متوقف کرده است.
در تابستان گذشته اتحادیه اروپا گفته بود روسیه تنها هنگامی میتواند برای صدور گاز به کشورهای عضو آن از این لوله استفاده کند که قوانین این اتحادیه را رعایت کند.
کمسیون اروپا نیز اعلام کرده بود که گازپروم (شرکت گازی روسیه) قوانین ضدانحصاری اتحادیه اروپا را با ریختن طرحهایی که اجازه بهکارگیری لوله گاز جنوب اروپا را به دیگر شرکتها نمیدهد، زیر پا گذاشته است.
از طرف دیگر ولادیمیر پوتین روز دوشنبه در آنکارا اعلام کرد با ترکیه به توافق رسیده تا گاز صادراتی به آن کشور را تا ۳ میلیارد متر مکعب افزایش دهد و از بهای آن نیز تا شش درصد بکاهد.
اروپا نزدیک به ۳۰ درصد از گاز خود را از روسیه وارد میکند که تقریبا نیمی از آن از اوکراین میگذرد و این موضوع همواره محل اختلافات و نگرانیها از قطع یا کاهش گاز بوده است.
علاوه بر این غرب و روسیه بر سر درگیریها و بحران اوکراین دچار روابطی پرتنش شدهاند که از زمان جنگ سرد بیسابقه توصیف میشود. غرب، روسیه را به دخالت در بحران اوکراین و حمایت عملی از جداییطلبان آن کشور متهم میکند؛ آنچه مسکو رد کرده است.
اروپا و آمریکا تحریمهایی را علیه روسیه تصویب و اجرا کردهاند؛ مخشص نیست گسترش تجارت انرژی میان آن کشور و ترکیه، که خود نامزد عضویت در اتحادیه اروپا است، با چه واکنشی از سوی اتحادیه و نیز واشینگتن روبهرو شود.
به گزارش رویترز ترکیه پس از آلمان، بزرگترین شریک تجاری روسیه، و روسیه نیز مهمترین انتقالدهنده انرژی به ترکیه است.