فرض بر این است که دولت سوریه با قبول پیشنهاد روسیه درباره تحت نظارت قرار دادن اماکن نگهداری جنگ افزارهای شیمیایی خود ، با جامعه جهانی همکاری کاملی داشته باشد و در ادامه به‌طور کامل به معاهده ممنوعیت تولید سلاح شیمیایی بپیوندد.
تا اینجای کار دولت سوریه اعتراف کرده است که چنین جنگ افزاری را در اختیار دارد٬ موضوعی که در گذشته نزدیک آن را نفی می‌کرد. در راستای چنین اعترافی از نظر کارشناسان سلاح شیمیایی گام اول باید وادار کردن دولت سوریه به امضای این معاهده است که از سال ۱۹۹۷ تقریبا تمام کشورهای جهان به آن پیوسته‌اند.
در کنار چنین رویکردی از سوی بشار اسد، دولت سوریه باید فورا فهرستی کامل از تأسیسات و انبارهای شیمیایی خود را ارائه کند و به بازرسان سازمان ملل اجازه دهد درباره هر «یک کیلو» مواد شیمیایی تحقیقات مفصل و دقیقی انجام دهند.
این بازرسان باید همانند آنچه که بعد از پایان اشغال کویت توسط صدام حسین در سال ۱۹۹۱ در عراق انجام دادند، در سوریه به عمل بیاورند.
در این میان امنیت بازرسان و امنیت انبارهای شیمیایی در اولویت بالا قرار دارد و دولت سوریه باید تضمین کافی در این باره ارائه کند. به‌طور طبیعی در سایه جنگ داخلی فعلی و در حالی که رگباری از موشک‌ها بر سر منطقه فرود می‌آید، انجام چنین نظارتی و در نهایت نابود کردن جنگ‌افزارهای شیمیایی سوریه کار آسانی نخواهد بود.
از سوی دیگر به دلیل پراکندگی انبارهای حاوی مواد شیمیایی سوریه، برای انجام چنین مأموریتی به تعداد زیادی از کارشناسان سازمان ملل نیاز هست تا بتوانند تمام مراحل نظارت را به بهترین نحو انجام دهند.
هر یک از مراکز نگهداری جنگ‌افزارهای شیمیایی به مراقبت ۲۴ ساعته نیاز دارند و بازرسان باید ورود و خروج این مراکز را تحت کنترل خود دربیاورند به طوری که عوامل دولت سوریه از یک سو و عوامل گروه‌های ستیزه‌گر از سوی دیگر نتوانند در این مراکز دخل و تصرفی انجام دهند و چنین کار به نظر می رسد که بسیار دشوار خواهد بود؛ به ویژه وقتی چنین مأموریتی در سایه یک جنگ داخلی به ماه‌ها یا سال‌ها کشیده شود.
در این میان نگرانی دولت‌های غربی این است که بشار اسد عمدا یا سهوا کنترل خود را بر این مراکز از دست بدهد و به دلیل پراکندگی تولید گازهای اعصاب مانند «وی ایکس»، «سارین» و «خردل» در سرتاسر سوریه، چنین جنگ افزاری به دست گروه های تندرو اسلامی بیافتد.
برای جلوگیری از چنین رویدادی بان گی‌مون، دبیر کل سازمان ملل، پیشنهاد کرده است «مناطق امن » تحت نظارت سازمان ملل در سوریه شکل بگیرد تا مسئولیت «حمایت و نابودی» این سلاح‌ها را به عهده بگیرد.
اما اعتقاد بر این است حتی اگر چنین امری با حمایت آمریکا و دیگر کشورهای غربی همراه مساعدت دولت های منطقه صورت بگیرد، هزینه آن بسیار بالا و مدت زمان آن بسیار طولانی خواهد بود. به‌عنوان مثال دولت آمریکا برای نابودی ۹۰ درصد از مخازن جنگ افزارهای شیمیایی خود طبق موافقنامه‌های بین اللمللی، با گذشت دو دهه تاکنون ۳۵ میلیارد هزینه کرده و انتظار می‌رود این برنامه تا سال ۲۰۲۱ به پایان برسد. اکثر کارشناسان اسلحه شیمیایی با این نظر موافق هستند که نابودی جنگ افزارهای شیمیایی بسیار هزینه‌بر و زمان‌بر است و عملیاتی سخت به حساب می‌آید.
علاوه بر این شیوه نابودی این سلاح هم به نحوه نگهداری آن بستگی دارد. اگر مواد شیمیایی در جنگ افزارها به کار رفته باشد همان طور که در مورد آمریکا مصداق داشت، با سوزندان سلاح، مواد شیمیایی آن را نابود می‌کنند. اما اگر این مواد در جایی خارج از سلاح حفاظت می شود، باید همه آن را در وسایل مخصوص حمل سپس نابود و اماکن نگهداری آن را «پاکسازی» کرد.
با توجه به این مسئله که مورد دوم در روسیه اتفاق افتاده است، احتمال دارد دو مرحله «جمع‌آوری» و سپس «نابودی» برای مراکز شیمیایی سوریه لازم شود، که در چنین حالتی هزینه آن دو برابر خواهد بود. بر طبق آنچه سرویس های اطلاعاتی فرانسه در اوایل سپتامبر گفتند و همچنین بر اساس پژوهش‌های «مرکز مطالعات جیمز مارتن برای ردیابی تهدیدات اتمی و شیمیایی» انبارهای شیمیایی سوریه از دو مواد شیمیایی منفصل تشکیل شده است که قبل از کاربرد آن با هم ترکیب می‌شوند.
بر اساس همین داده‌های اطلاعاتی سوریه یکی از «بزرگترین انبارهای تولید و نگهداری سلاح شیمیایی» را در اختیار دارد که مقدار آن به «یک هزار تن» می‌رسد و نقشه جغرافیایی توزیع آن در سرتاسر استان‌های این کشور پهن شده است؛ مسئله ای که کار کارشناسان سازمان ملل را برای نابودی آن در سایه یک جنگ داخلی، با مشکلات فراوانی مواجه خواهد کرد.
تا اینجای کار دولت سوریه اعتراف کرده است که چنین جنگ افزاری را در اختیار دارد٬ موضوعی که در گذشته نزدیک آن را نفی می‌کرد. در راستای چنین اعترافی از نظر کارشناسان سلاح شیمیایی گام اول باید وادار کردن دولت سوریه به امضای این معاهده است که از سال ۱۹۹۷ تقریبا تمام کشورهای جهان به آن پیوسته‌اند.
در کنار چنین رویکردی از سوی بشار اسد، دولت سوریه باید فورا فهرستی کامل از تأسیسات و انبارهای شیمیایی خود را ارائه کند و به بازرسان سازمان ملل اجازه دهد درباره هر «یک کیلو» مواد شیمیایی تحقیقات مفصل و دقیقی انجام دهند.
این بازرسان باید همانند آنچه که بعد از پایان اشغال کویت توسط صدام حسین در سال ۱۹۹۱ در عراق انجام دادند، در سوریه به عمل بیاورند.
در این میان امنیت بازرسان و امنیت انبارهای شیمیایی در اولویت بالا قرار دارد و دولت سوریه باید تضمین کافی در این باره ارائه کند. به‌طور طبیعی در سایه جنگ داخلی فعلی و در حالی که رگباری از موشک‌ها بر سر منطقه فرود می‌آید، انجام چنین نظارتی و در نهایت نابود کردن جنگ‌افزارهای شیمیایی سوریه کار آسانی نخواهد بود.
از سوی دیگر به دلیل پراکندگی انبارهای حاوی مواد شیمیایی سوریه، برای انجام چنین مأموریتی به تعداد زیادی از کارشناسان سازمان ملل نیاز هست تا بتوانند تمام مراحل نظارت را به بهترین نحو انجام دهند.
هر یک از مراکز نگهداری جنگ‌افزارهای شیمیایی به مراقبت ۲۴ ساعته نیاز دارند و بازرسان باید ورود و خروج این مراکز را تحت کنترل خود دربیاورند به طوری که عوامل دولت سوریه از یک سو و عوامل گروه‌های ستیزه‌گر از سوی دیگر نتوانند در این مراکز دخل و تصرفی انجام دهند و چنین کار به نظر می رسد که بسیار دشوار خواهد بود؛ به ویژه وقتی چنین مأموریتی در سایه یک جنگ داخلی به ماه‌ها یا سال‌ها کشیده شود.
در این میان نگرانی دولت‌های غربی این است که بشار اسد عمدا یا سهوا کنترل خود را بر این مراکز از دست بدهد و به دلیل پراکندگی تولید گازهای اعصاب مانند «وی ایکس»، «سارین» و «خردل» در سرتاسر سوریه، چنین جنگ افزاری به دست گروه های تندرو اسلامی بیافتد.
برای جلوگیری از چنین رویدادی بان گی‌مون، دبیر کل سازمان ملل، پیشنهاد کرده است «مناطق امن » تحت نظارت سازمان ملل در سوریه شکل بگیرد تا مسئولیت «حمایت و نابودی» این سلاح‌ها را به عهده بگیرد.
اما اعتقاد بر این است حتی اگر چنین امری با حمایت آمریکا و دیگر کشورهای غربی همراه مساعدت دولت های منطقه صورت بگیرد، هزینه آن بسیار بالا و مدت زمان آن بسیار طولانی خواهد بود. به‌عنوان مثال دولت آمریکا برای نابودی ۹۰ درصد از مخازن جنگ افزارهای شیمیایی خود طبق موافقنامه‌های بین اللمللی، با گذشت دو دهه تاکنون ۳۵ میلیارد هزینه کرده و انتظار می‌رود این برنامه تا سال ۲۰۲۱ به پایان برسد. اکثر کارشناسان اسلحه شیمیایی با این نظر موافق هستند که نابودی جنگ افزارهای شیمیایی بسیار هزینه‌بر و زمان‌بر است و عملیاتی سخت به حساب می‌آید.
علاوه بر این شیوه نابودی این سلاح هم به نحوه نگهداری آن بستگی دارد. اگر مواد شیمیایی در جنگ افزارها به کار رفته باشد همان طور که در مورد آمریکا مصداق داشت، با سوزندان سلاح، مواد شیمیایی آن را نابود می‌کنند. اما اگر این مواد در جایی خارج از سلاح حفاظت می شود، باید همه آن را در وسایل مخصوص حمل سپس نابود و اماکن نگهداری آن را «پاکسازی» کرد.
با توجه به این مسئله که مورد دوم در روسیه اتفاق افتاده است، احتمال دارد دو مرحله «جمع‌آوری» و سپس «نابودی» برای مراکز شیمیایی سوریه لازم شود، که در چنین حالتی هزینه آن دو برابر خواهد بود. بر طبق آنچه سرویس های اطلاعاتی فرانسه در اوایل سپتامبر گفتند و همچنین بر اساس پژوهش‌های «مرکز مطالعات جیمز مارتن برای ردیابی تهدیدات اتمی و شیمیایی» انبارهای شیمیایی سوریه از دو مواد شیمیایی منفصل تشکیل شده است که قبل از کاربرد آن با هم ترکیب می‌شوند.
بر اساس همین داده‌های اطلاعاتی سوریه یکی از «بزرگترین انبارهای تولید و نگهداری سلاح شیمیایی» را در اختیار دارد که مقدار آن به «یک هزار تن» می‌رسد و نقشه جغرافیایی توزیع آن در سرتاسر استان‌های این کشور پهن شده است؛ مسئله ای که کار کارشناسان سازمان ملل را برای نابودی آن در سایه یک جنگ داخلی، با مشکلات فراوانی مواجه خواهد کرد.
